چكيده:
در اين مقاله كوتاه به برخي از اثرات گناه از ديدگاه روايات كه بر روي جسم و جان اثر می‌گذارد توجه شده است از جمله:گناه روي گناه، آثار مال حرام، آثار شراب خواري، آثار خشم وغضب، آثار موسيقي حرام، آثار سوء زنا، آثار ربا، آثار دروغ، آثار حسد، آثار نگاه هاي نامشروع.
كليد واژه:
آثار گناهان، مال حرام، زنا، ربا، شراب، دروغ، حسد، نگاه حرام.
مقدمه:
امروز يكي از دلائل معصوميت بر باد رفته انسان! و فرو شدن در منجلاب نيستي! وسقوط از انسانيت! وبه درجه پایین‌تر از حيوانيت رسيدن! و از دست دادن لذات معنوي! و خاكستر كردن عمر! و افتادن به ورطه متعفن گناه! ودر آخر به وا اسفا رسيدن! وتا ابد مخلد ماندن در عذاب الهي! همه وهمه! به خاطر جهل به اثرات گناه می‌باشد؛ لذا در اين مقاله با استعانت از روايات معصومين (ع) به گوشه اي از آثاربرخی گناهان توجه گرديده است تا شايد دلهايمان را بيدار گرداند.
اين را بايد دانست:كه پاره اي از گناهان دائميه هستند، انسان چه بيدار باشد! چه قائم باشد! چه راكع، چه ساجد! متصل برايش گناه نوشته می‌شود وخلاصه براي هر نفس زدن براي انسان گناه ثبت می‌گردد و آن‌ها سه قسم است: 1- گناه فعليه 2- گناه تركيه 3- گناه قلبيه.
1- گناه فعليه: مانند نگهداري عين غصبي از مال مسلمان، خوردن ميراث، دروغ، ظلم، غيبت، تهمت و سخن چيني و…
2- گناه تركيه: مانند ترك واجبات (اگر كسي عمل واجبی را ترك كند متصل برايش گناه نوشته می‌شود تا آنكه آنرا به جا آورد و اين نوع معاصي حد و وصف ندارد)
3- گناه قلبيه: مانند ريا، حسد، كينه، عداوت، بد بينی (1)

آثار گناه: سياهي دل
 

پيامبر (ص) می‌فرماید بدرستي كه بنده اگر گناهي را مرتگب شود لكه سياهي در دل او پديد می‌آید كه اگر از گناه خود دل بر كند و استغفار وتوبه نمود دلش صاف می‌شود واگر گناهي ديگر كرد با تكرار گناه لكه افزون‌تر می‌شود تا جايي كه خانه قلب را سياهی فرا می‌گیرد در اين صورت است كه دل ديگر استعداد ندارد انوار ارزشهاي معنوي را در خود تابش دهد ودر اين چيرگی گناه است كه خداوند می‌فرمایید: نه بلكه گناهشان بر دلهايشان چيره شده. (2)
اثرات گناه روي گناه
1- خطر نااميدي: گناه روي گناه باعث می‌شود كه گناهكار در گناه جرئت و جسارت بيشتری پيدا كند و از ارتكاب هر عمل ناروايی باك نداشته باشد.
2- اتهام به بی گناهان: گنهكار نا اميد به علت ناراحتيهاي وجداني براي تبرئه خويش بی گناهان را متهم می‌کند و جرائم خود را به آن‌ها نسبت می‌دهد.
3- فشار شديد وجدان اخلاقی: در مواردی كه گناه خيلی مهم باشد و گناهكار اميدي به آمرزش و عفو الهي نداشته باشد فشار شديد وجدان اخلاقی می‌تواند اورا ديوانه كند وبه بزرگ‌ترین جرائم خطر ناكش وا دارد.
4- كوچك شمردن گناه: اين را بايد در نظر داشت كه وسوسه هاي شيطان يك مرتبه به انسان هجوم نمی‌آورد بلكه نوع وسوسه هاي شيطان «سياست گام به گام» به اين معني كه شيطان به صورت كوچك جلوه دادن گناه در نظر شخص وي را قدم به قدم به سوي پرتگاه مذلت می‌کشاند.
قال رسول الله (صلي الله عليه وآله) اتقو المحقرات من الذنوب فانها لا تغفر قيل: ما المحقرات؟ قال:الرجل يذنب فيقول: طوبي لي لو لم يكن غير ذلك رسول خدا فرمود:بترسيد از گناهاني كه آن‌ها را كوچك شماريدكه آن قابل آمرزش نيست سوال شد:كوچك شمردن گناه چيست؟ پيامبر اسلام فرمود: شخصي گناهي را مرتكب می‌شود سپس می‌گوید خوشا به حال من اگر غير ازاين گناهي نداشته باشم. (3)
5- گناه از روي طغيان وتكبر
6- موقعيت اجتماعي شخصي
7- مسرور شدن بر گناه
8- مغرور شدن به رحمت الهي
9- آشكار كردن گناه

آثار مال حرام خوردن
 

1- محروم بودن از قبولي عبادات:در روايت است العبده مع اكل الحرام كالبناء علي الرمل: عبادت كردن با حرام خواري مانند بنا كردن بر روي رمل است. (4)
2- از بين رفتن بركت در مال: قال الكاظم (ع): «ان الحرام لا ينمي وان لم نمي لم يبارك فيه: حرام زياد نمی‌شود واگر زياد شود بركت در آن نخواهد بود. (5)»
3- سبب فقر نداری: قال النبي (ص) من طلب مالا من غير حله افقره (6) طلب كردن مال از غير حلال او رافقير می‌کند.
4- حبط اعمال حسنه (یعني نابود كردن) قال رسو الله (ص) ان الله ملكا ينادي علي بيت المقدس كل ليله من اكل حراما لم يقبل الله منه صرفا ولا عدلا، رسول خدا فرمود: خداوند را فرشته ای است كه هرشب بر بيت القدس ندا در می‌دهد هر كس حرامی بخورد خدا هيچ عملی را از او نمی‌پذیرد نه واجب ونه مستحب. (7)
5- حرام خواری منشأ هر جنايت: حرام خواری قلب را به مرحله ای می‌رساند كه حتی مواعظ در او تأثير نمی‌کند و دلخراش ترين منازل نيز آنرا متأثر نمی‌نماید چنانچه حضرت ابا عبد الله الحسين به لشكريان پسر سعد فرمود: پس به تحقيق شكمهايتان از حرام پر شده وبر قلوبتان مهر خورده ديگر زير بار حق نمی‌روید وای بر شما، آيا انصاف نمی‌دهید؟ آيا گوش فرا نمی‌گیرید. (8)
6- حرم خواری قطع كننده پيمان ولايت: قال علی (ع) می‌فرمایید:دوست من نيست كسي كه مال مؤمني را از راه حرام بخورد. (9)
7- ظهور نا مطلوب در نسل انسان: قال الصادق (ع):كسب الحرام يبني في الذريه فرمود:كسب حرام آثارخود را در ذريه انسان ظاهر می‌نمایید. (10)

آثار شراب خواری
 

مولود گناهان: قال رسوالله (ص) اجتنبوالخمر فانها مفتاح كل الشر، از شراب به دور باشيد كه آن كليد هر بدی است. (11)
شراب همه گناهان است: قال رسوالله (ص): جعلت الذنوب کل‌ها في بيت و جعل مفتاح‌ها في شرب الخمر، رسول خدا (ص) فرمود: تمام گناهان در يك خانه گذاشته شده است و كليد آن هم شرب خمر است. (12)
شارب الخمر مثل بت پرست است: قال رسوالله (ص):الخمر جماع الآ ثام شراب مجموعه گناهان است. (13)
نور ايمان را می‌برد: قال رسوالله (ص): شارب الخمر كعابد الوثن نوشنده خمر مانند بت پرست است. (14)
روز قيامت تشنه است:قال رسوالله (ص): من شرب الخمر خرج نور الايمان من جوفه هركس شراب نوشد نور ايمان ازدل اوخارج می‌شود. (15)
دشمن خدا می‌باشند: قال رسوالله (ص):من شرب الخمرآتي عطشان يوم القيامه هركس شراب نوشد می‌آورند اوراروز قيامت درحاليكه تشنه می‌باشد. (16)
مبتلا شدن: قال رسوالله (ص): اذا كان القيامة نادي مناد أين اعدايي! فيقول به جبرئیل يا رب! اعدائك كثير فاي اعدائك؟ فيقول عز وجل أين اصحاب الخمر؟ أين الذين كانوا يبيتون سكاری؟ فرمود (ص): موقعي كه قيامت بر پا می‌شود، ندا كنندهاي صدا می‌زند، دشمنان من كجا هستند؟ پس جبرئيل می‌گوید:پروردگارا! دشمنان تو زياد هستند. منظور كدام دشمنانت هستند؟ خداوند عز وجل فرماييد:كجا هستند باده خورها؟ كجا هستند آن‌ها كه شب را مست می‌خوابیدند!؟ (17)
قال رسول الله (ص): اذا شرب الرجل شربة من الخمر ابتلا الله بخمسة اشياء الاول قساوة قلبه والثاني يتبرؤ منه جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و جميع الملائكه و الثالث يتبرو جميع الانبياء، و الرابع يتبرؤ منه الجبار والخامس ادخله النار! پيامبر اسلام (ص) فرمود: اگر كسی جرعهای شراب بنوشد خداوند متعال به پنج عقوبت مبتلايش می‌کند:
1- قلبش قساوت دار می‌شود
2- جبريئل ومكايئل و اسرافيل و تمام فرشتگان از او بيزاری می‌جویند!
3- تمام انبياء از او بيزاری می‌جویند!
4- خداي جبار از او بيزاری می‌جوید!
5- سر انجام اورا در آتش دوزخ می‌افکند! (18)

آثار عملی كردن خشم و غضب
 

1- كليد هر بدی و هرزگی: امام كاظم (ع) فرمود: خشم كليد شرو بدی است (19)
2- آتش گرفتن دل‌ها: قال علی (ع) الغضب نار القلوب علی (ع) فرمود: خشم آتش دل‌ها است. (20)
3- فاسد كردن عقول: قال علي (ع) الغضب يفسدالالباب ويبعد من الصواب، علی (ع) فرمود: خشم وغضب خردها را فاسد كند، و از راه صواب ودرستی دور گرداند. (21)
4- جنون دفعی: قال علي (ع): اياك والغضب فاوله جنون وآخره ندم، علي (ع) فرمود: از خشم بپرهيز، كه اولش ديوانگی و آخرش پشيمانی است. (22)
5- آشكار شدن عيوب وكينه ها: قال علي (ع): الغضب يردی صاحبه و يبدی معايبه، علی (ع) فرمود: خشم صاحبش را به هلاكت افكند، و عيوبش را آشكار گرداند. (23)
6- راندن و دور شدن دوستان
7- مرگ ناگهانی وزود رس: قال علي (ع): من اطلق غضبه تعجل حتفه، علی (ع) فرمود: هر كس خشمش را رها سازد و جلو آن را نگيرد، مرگش را به سوی خود با شتاب وادار كند. (24)
8-تشويش خاطر عذاب وجدان: قال علی:(ع) لا تعب اوجع من الغضب علی (ع): هيچ رنجی دردناكتر از خشم نيست. (25)
9- حبط ونابود كردن اعمال حسنه: قال صادق (ع) می‌فرماید: ان السوء الخلق ليفسد العمل كما يفسد الخل العسل، امام صادق (ع): بدر ستی كه بد خلقی عمل را فاسد می‌کند همانطور كه سركه عسل را از بين می‌برد. (26)
10- هم خو شدن با حيوانات قال علي (ع) من غلب عليه غضبه و شهوته فهو في حيز البهائم، علی (ع) فرمودند: هركه خشم و شهوتش بر او غالب شوند در جمع بهائم و چهار پايان است. (27)
11- فشار قبر
12- دخول در برزخ: قال النبي (ص) ما غضب احد الا اشفي علي جهنم رسول خدا (ص) فرمود:هيچ كس خشمناك نشد مگر اينكه بر جهنم نزديك گرديد. (28)

آثارگناه موسيقی
 

1- موجب نفاق می‌شود: قال الصادق (ع): ضرب العيدان ينبت النفاق في القلب كما ينبت الماء الخضره امام صادق (ع) فرمود: نواختن موسيقي نفاق را در دل می‌رویاند، آنچنانكه آب، گياهان را می‌رویاند. (29)
2- موجب فقر می‌شود: قال الصادق (ع): الغنا يورث النفاق و يعقب الفقر، امام صادق (ع) فرمود: صدای طرب انگيز نفاق آور، وآخر كار نيز به فقر پريشانی می‌کشاند. (30)
3- خانه از بلاهای بزرگ ايمنی نيست: قال الصادق (ع): بيت الغناء لا تؤمن فيه الفجيعه امام صادق (ع) فرمود: خانه های كه در آن غنا باشد ازبلاهای بزرگ ايمن نيست. (31)
4- دعا اجابت نمی‌شود: قال الصادق (ع): ولا تجاب فيه الدعوه امام صادق (ع) فرمود: دعا در آن خانه اجابت نمی‌شود. (32)
5- فرشتگان آنجا فرود نمی‌آيند: امام صادق (ع): ولایُدخله الملك – فرشتگان رحمت در آن مكان فرود نمی‌آیند (33)
6- صفت حيا از او گرفته می‌شود. امام صادق (ع) فرمود: صفت حياء از او گرفته می‌شود و هر چه بگويد و هر چه به او گويند پروائی ندارد. (34)
7 – وسيله زنا است: رسول خدا می‌فرمود:‌الغناء رقيه الزنا – آواز طرب انگيز وسيله ارتكاب زنا است. (35)
8- محروم از صدای دلنشين بهشت:رسول خدا می‌فرمود: مَن استمع الی صوت غنا كم يؤذن له ان يسمع الی‌صوت الروحانيين فی الجنه. رسول خدا (ص) فرمود: كسی‌كه به آواز موسيقی‌ گوش دهد در بهشت از صدای ‌دلنواز روحانيون محروم است. (36)
9- با روی سياه محشور می‌شود. رسول خدا می‌فرمود: روز قيامت صاحب تنبور با روی‌سياه محشور می‌شود و به دستش تنبوری‌از آتش است و بالای سرش هفتاد هزار ملائكه عذاب است كه به دست هر كدام عمودی از آتش بوده و بر سر و صورتش می‌زنند و صاحب غنا محشور می‌شود در حالی كه كور و كر و گنگ است و و حشر زناكار و دارنده آلات موسيقی‌هم همين است. (37)
10- لغو بودن غنا: امام صادق (ع) فرمودند لغو غنا است كه بندگان خدا از آلوده شدن به آن منزهند. (38)
11- مجلس غنا محل غضب خداست. حضرت صادق (ع) فرمود: داخل خانه هائيكه ‌كه خداوند نظر رحمتش را برداشته (به واسطه نواختن موسيقی و خواندن غنا) نشويد. (39)
12- خروج از قبر در حالی كه كور و گنگ و كر می‌باشد. از رسول خدا صلی ا… عليه وآله مروي است كه خواننده غنا از قبر خارج می شوددرحالیكه كور وگنگ و كر می‌باشد و بااين نشانه شناخته می‌شود. (40)
13- در گوشش سرب آب كرده ريخته می‌شود. رسول خدا (ص) فرمود:كسی كه به لهو گوش دهددرقيامت درگوشش سرب آب كرده ريخته می‌شود. (41)

آثار زنا
 

1- حضرت رسول (ص) فرمود: زنا شش اثر دارد سه اثر در دنيا و سه اثر در آخرت
آثار دنيوی: آبرو را می‌برد، رزق را كم می‌كند، مرگ و نيستی‌ را نزديك می‌نماید.
آثار اخروی: غضب پروردگار، سختی حساب، دخول در آتش و جاودان ماندن در آن را ايجاب می‌کند. (42)
2 – بوی گند زناكار در صحرای‌ محشر. رسول خدا (ص) فرمود: و چون از قبرش بيرون شود از بوی ‌گندش مردم اذيت می‌شوند پس با اين بوی زننده، شناخته می‌شود و دانسته می‌گردد كه زنا كار است تا اين كه امر كرده می‌شود او را به آتش برند زينهار، بدرستی كه خداوند محرمات را حرام فرموده و حدودی‌را تعيين فرموده، پس هيچ كس از خداوند غيرتمند تر نيست و از غيرت الهيه است كه فواحش را حرام نموده. (43)
3- زنا مرگ ناگهانی و فقر می‌آورد. رسول خدا (ص) فرمود: هر گاه پس از من زنا زياد شود مرگ ناگهانی زياد خواهد شد. (44)
4- فساد نسب و تربيت طفل. وحضرت صادق (ع) است كه خداوند زنا را حرام فرموده برای‌اين كه سبب فسادهایی مانند قتل نفس و از بين رفتن نسب‌ها و ترك تربيت اطفال وبه هم خوردن ارث می‌شود. (45)

آثار ربا
 

1- انحراف از عقل و شرع.
يعنی خورندگان و گيرندگان ربا، در روز قيامت به شكل دیوانه‌ها از گور برمی خيزند و اهل محشر به اين نشانه آن‌ها را می‌شناسند و حشر ربا خواران بااين صورت برای‌اين است كه در دنيا از طريق عقل و شرع منحرف شده و از مقتضای‌حيات انسانی‌كه مهربانی‌و عدالت و كمك به يكديگر است دور گرديدند و در حقيقت ربا خواران در همين دنيا مجنون و ممسوس شيطان و متحرك به حركت اويند. (46)
2- ربا اختلاف طبقاتی و انقلاب می‌سازد. شكی‌نيست كه اين معامله ای‌ است ظالمانه و غير عادلانه و برخلاف وجدان و فطرت انسانی و بر هم زنندة نظام اجتماعی‌است چون از طرف بدهكار فقر و تنگدستی زياد می‌گردد، از لوازم اين فاصله، نفرت وبغض شديد فقراء‌به اغنيا است و ضررش برای ‌نظام اجتماعی‌ بشر و انقلاب‌های خونينی كه ناشی ‌از اختلافات طبقاتی است پر ظاهر است چنانچه بعضی‌از دانشمندان و محققين همين موضوع را يكی از اسباب پيدايش جنگ جهانی‌دانسته اند. (47)
3- ربا خوار از خيرات محروم است. مفاسد عظيمه معنوی ربا خواری هم زياد است، محروميت از آثار خير و بركات معنوی كه در كسب و كار و جنبش و سعی در تحصيل معاش است چنانچه رسول خدا می‌فرمود: عبادت هفتاد قسم است، افضل اقسام آن طلب مال حلال است. (48)
4 – محروميت از توكل به خدا، از آن جمله محروميت از صفت توكل به خداوند و تضروع و التجاء به درگاه او و طلب بركت از اوست زيرا كه تمام اميد ربا خوار همان سودی است كه می‌خواهد از طلبكار بيچاره بگيرد و اين شرك آشكار است. (49)
5- عذاب دردناك و جاودانی. اگر ربا خوار از كرده خود پشيمان نشود وبه اين عمل شنيع مصرو حكم تحريم الهی را نپذيرد، از كسانی‌خواهد بود كه هميشه در آتش جهنم معذب است؛ و هرگز نجاتی‌برايش متصور نيست و خداوند می‌فرماید: و كسی‌كه ترك نكند آنچه را كه خداوند نهی‌فرموده و بر آن گناه باز گردد، پس ايشان ملازمان دوزخ و در آن هميشگی‌خواهند بود. (50)
6- مال ربوی بی بركت است. خداوند متعال می‌فرمايد: خدا مال ربا را كم و بی‌بركت می‌كند و صدقات را بركت می‌دهد، و خدا دوست نمی‌دارد هر ناسپاسی‌را كه محرمات الهيه را حلال دانسته مرتكب گردد. (51)
7- جنگ با خدا و پيامبر. خداوند متعال می‌فرمايد: پس اگر فرمان نبريد و ربا را ترك نكرديد پس بدانيد و تعيين كنيد به جنگ بزرگی با خدا و پيغمبرش. (52)
8-دين را از بين می‌برد. زاره گفت به حضرت صادق (ع) عرض كردم اينكه خداوند از قرآن مجيد می‌فرماید، خداوند كم می‌گرداند و بركت را می‌برد از مال ربائی و صدقات را زياد می‌کند، در حالی كه كسی‌را می‌بينم كه ربا می‌خورد و مالش هم زياد می‌شود، آن حضرت فرمود كدام كم شدن و بی‌بركتی‌بدتر از اين است كه يك درهم ربا، دين خورنده‌اش را از بين می‌برد و اگر هم از گناه خود توبه نمايد، مالش رفته و گدا می‌شود. (53)
9- موجب هلاكت می‌شود. رسول اكرم (ص) فرمود: كه هرگاه زنا و ربا خواری در قريه ای رواج يابد در هلاكت اهلش اذن داده می‌شود. (54)
10- به زلزله و فرو رفتن در زمين مبتلا شوند. رسول اكرم (ص) فرمود:هر گاه امت من ربا خوار شدند به زلزله و فرو رفتن در زمين مبتلا می‌شوند (55)
11- ربا بدتر از زنا است. امام صادق (ع) می‌فرمايد: يك درهم ربا نزد خدا از بيست مرتبه، سی‌مرتبه، هفتاد مرتبه زنا با محرم خود بدتر و سخت‌تر است. (56)

آثار گناه دروغ
 

1- درغگو روسياه است. چنانچه پيامبر اكرم (ص) فرمود از دروغ بپرهيز زيرا روی دروغگو را سياه می‌کند. (57)
2- دروغ از شراب بدتر است. حضرت باقر (ع) فرمود: خداوند برای‌شر قفل‌هایی قرار داده و كليد آن شراب است و دروغ بدتر از شراب است. (58)
3- بوی‌گند دروغ. درغگو، به واسطه دروغ بوی‌دهانش در قيامت گنديده است. (59)
4- مورد لعنت پروردگار. خداوند دروغگو را لعنت می‌فرماید. (60)
5- دروغ خراب كننده ايمان است. چنانچه حديثی به همين مضمون از حضرت باقر (ع) است. (61)
6- درغگو طعم ايمان را نمی‌چشد. دروغ مانع چشيدن ايمان است. از حضرت امير المؤمنين است نمی‌چشد بنده طعم ايمان را مگراينكه انواع دروغ را ترك نمايد جدی‌يا مزاح (62)
7 – درغگو تخم دشمنی‌و كينه را در دل‌ها می‌کارد. (63)
8- دروغ نشانه نفاق است. چنانچه رسول خدا (ص) فرمود: منافق را سه علامت است: دروغ گفتن، خيانت كردن، و خلف وعده نمودن. (64)
9- درغگو رأيش در مقام مشورت پسنديده نيست. (65)
10- دروغ مورث كفر است. مردی ‌از رسول خدا می‌پرسد، چه عملی سبب دخول در آتش است. فرمود:دروغ زير دروغ سبب فجور و فجور سبب كفر و كفر سبب دخول در آتش است. (66)
11- دروغ فراموشی‌ می‌آورد. از حضرت صادق (ع) است كه از مجازات دروغگو آن است خداوند فراموشی‌را بر او مسلط می‌گرداند. (67)
12- دروغگو از نماز شب محروم است. دروغگو، از نماز شب محروم است و در نتيجه از بركاتی كه اين عبادت بزرگ دارد محروم می‌ماند كه از آن جمله ازسعه رزق بی بهره است. (68)
13- بهاء و طراوت انسانی ‌از دروغگو گرفته می‌شود. (69)
14- دروغگو قابل رفاقت و برادری ‌نيست. حضرت علی‌(ع) فرمود: مسلمان بايد ازدوستی‌و برادری درغگو بپرهيزد زيرا به سبب دروغ گفتن اگر راست هم بگويد باور كرده نمی‌شود. (70)
15- خداوند او را هدايت نمی‌کند و راه حق را نشانش نمی‌دهد. (71)

آثار حسد
 

1- حسد ايمان را می‌برد. ازامام صادق (ع) نقل شده «ان الحسد ياكل الايمان كما تاكل النار الحطب، همانا حسد همانند آتش كه هيزم را می‌سوزاند، ايمان را از بين می‌برد. (72)»
2- حسد آفت دين است امام صادق (ع):آفه الدين الحسد والعجب والفخر. حسد، خود خواهی و تكبر آفت دين است. (73)
3- عدم تندرستی علی‌(ع) می‌فرماید: صحة الجسدمن قلة الحسد. تندرستی‌ از كمی حسد است. (74)
4- آرامش را می‌برد. لا مروة لكذوب ولا راحة لحسود. درغگو مردانگی ‌ندارد و حسود آرامش و راحتی ندارد. (75)
5- حسود غمناك است. الحسود مغموم واللئيم مذموم حسود غمناك است و لئيم سرزنش شده است. (76)
6- برای حسود لذتی ‌نيست. امام صادق (ع) فرمود: ليست لبخيل راحة ولا لحسود لذة برای‌ بخيل آرامش و برای حسود لذتی نيست. (77)
7- حسود بدن خود را قبر قرار داده. امام علی‌ (ع) فرمود: من لم يقهر حسده كان جسده قبرا لنفسه كسی ‌كه حسدش را سركوب نكند بدن خويش را قبر خود قرار داده است. (78)

آثار شوم نگاه های‌ نامشروع
 

1- نگاه بذر شهوت را دردل می‌پاشد. از وصيت های‌امام صادق (ع) به عبدا… بن جندب است كه فرمود: حضرت عيسی ‌بن مريم (ع) به يارانش می‌فرمود: از نگاه كردن (به نامحرم) بپرهيزيد، زيرا نگاه بذرشهوت را در دل شخص می‌پاشد و مقدمات بدبختی او را فراهم می‌كند. (79)
2- نگاه مسموم تير شيطان امام صادق (ع): نگاه كردن به نا محرم، تير مسمومی از تيرهای رها شده از جانب شيطان است. (80)
3- نگاه مسموم غصه طولانی ‌می‌آورد امام صادق (ع): و چه بسيار نگاه‌هایی‌ كه غصه های ‌طولانی را در بر خواهد داشت (81)
4- نگاه به نامحرم موجب چشم پراز آتش می‌شود. هركس چشمش را از نگاه به نامحرم پر كند خداوند در روز قيامت چشمش را از آتش پر می‌کند، مگر اين كه توبه كند و بازگشت نمايد (82)
5- زنای چشم نگاه به نامحرم. رسول خدا صلی ا…عليه و آله: برای‌هر كدام از اعضای ‌انسان زنای خاص است، و زنای چشم نگاه به نامحرم است. (83)
6- آثار خانوادگی همانگونه كه پيامبر خدا می‌فرمود: زنای چشم نگاه كردن است البته اگر عواقب وخيم اين مسئله بادقت بررسی شود، می‌توان گفت كه اين نگاه، گناه ساز است اكثر زناها، لواط‌ها و نتيجه طلاق‌ها، نزاع‌های خانوادگی و انحراف‌ها و …از همين نگاه‌ها بوجود آمده است. برخی جوانان به خاطر يك نگاه به انحراف‌های گوناگونی مبتلا شده‌اند. خودكشی کرده‌اند، دگر كشی کرده‌اند، فرار نموده‌اند، زندگی علمی و آينده خود را به خطر انداخته‌اند، به اعتياد مبتلا شده‌اند، به بیماری‌های جنسی و جسمی‌مبتلا شده‌اند، آبروی خود و خانواده خويش يا طرف مقابل را برده و يا در معرض خطر قرار داده‌اند، چه بسا يك نگاه، حيثيت يك قشر، صنف، گروه، جمعيت خاص را برده است و ضربه ای‌جبران ناپذير به ان‌ها وارد كرده است، و موجب سلب اعتماد از اجتماع را مهيا کرده‌اند و آخرت و خود و ديگران را به ركود کشانده‌اند. (84)

آثار گناه چشم
 

از حضرت علي (ع) روايت شده است كه: هر كس چشم خود را پايين اندازد دل خود را آسوده كرده است. (85)
از مجموعه روايات نگاه حرام اين امور استفاده می‌شود كه:
1- نگاه اتفاقی به زن بيگانه جرم ندارد.
2- نگاهاي پی در پی وخيره شدن به زنان مانند تير زهر آلود زيان بخش است.
3- هر گاه چشم از ديدن نا محرم به قصد لذت پر شود مرتكب زنا شده است.
4- نظر به پيكر وچهره زن تحريك كننده وشهوت انگيز است.
5- حفظ كردن چشم نشانه امين بودن است.
6- پايين انداختن چشم سبب آسودگی فكر ودل
نتيجه گيري:
نتيجه گرفته می‌شود كه همه گناهان مثل حرام خواري، شرابخواري، ربا، زنا و… داراي آثار سوء روي روح وروان انساني می‌باشد كه اول مثل نقطه سياه روي تابلويي سفيد روح را لكه دار می‌کند ورفته رفته اگر انسان به داد خود نرسد وتوبه نكند! دچار يك قساوت وسنگدلي می‌شود و تمام وجود اورا سياهي و تباهي فرا می‌گیرد؛ و ديگر هيچ موعظه گري و هيچ متنبه كنندهاي حتي مرگ او را بيدار نخواهد كرد، مگر توجه خداوند متعال و اهل البيت (ع) دست او را بگيرد واز سرازيري جهنم نجات دهد.

پي نوشت ها :
 

1- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 29
2- اصول كافي، جلد 2، ص 272
3- اصول كافي، جلد 2، ص 287
4- كافي، جلد 100، ص 16
5- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 69
6- مستدرك الوسائل، ج 13، ص 63
7- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 73
8- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 74
9- همان، ص 86
10- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 79
11- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 275
12- همان، ص 275
13- من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 374
14- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 277
15- همان، ص 277
16- همان،277
17- همان،277
18- مستدرك الوسائل، ج، 17، ص 47
19- كافي، ج 2، ص 303
20- غرر الحكم، ص 302
21- غرر الحكم، ص 66
22- وسائل الشيعه، ج 12، ص 13
23- غرر الحكم، ص 303
24- غرر الحكم، ص 304
25- همان، ص 304
26- اصول كافي، جلد 2، ص 322
27- غرر الحكم، ص 303
28- بحار الانوار، ج 70، ص 268
29- اصول كافي، جلد 6، ص 435
30- خصال، ج 1، ص 25
31- كافي، جلد 6، ص 434
32- همان، جلد 6، ص 434
33- همان، جلد 6، ص 434
34- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 346
35- همان، ص 346
36- همان،347
37- مستدرك الوسائل، ج 13، ص 220
38- گناهان كبيره، جلد اول، ص 324
39- همان، ص 325
40- همان، ص 326
41- همان، ص 326
42- همان، ص 224
43- همان، ص 225
44- وسائل الشيعه، ج 20، ص 308
45- گناهان كبيره، جلد اول، ص 226
46- همان، ص 202
47- همان، ص 202
48- همان، ص 204
49- همان، ص 204
50- همان، ص 205
51- سوره 2، آيه 277
52- سوره 2، آيه 278
53- گناهان كبيره، جلد اول، ص 210
54- مستدرك الوسائل، ج 13، ص 333
55- گناهان كبيره، جلد اول، ص 212
56- وسائل الشيعه، باب 1، ص 598
57- گناهان كبيره، جلد اول، ص 336
58- مستدرك الوسائل، ج 17، ص 55
59- گناهان كبيره، جلد اول، ص 337
60- همان، ص 337
61- همان، ص 338
62- همان، ص 338
63- همان، ص 338
64- همان، ص 338
65- همان، ص 338
66- همان، ص 338
67- همان، ص 339
68- همان، ص 340
69- همان، ص 341
70- همان، ص 342
71- همان، ص 342
72- تكامل در پرتو اخلاق، ص 97
73- بحار الانوار، ج 73، ص 256
74- همان، ص 256
75- همان، ص 256
76- همان، ص 256
77- تكامل در پرتو اخلاق، ص 100
78- شرح نهج البلاغه، ابن ابي الحديد، ج 20 ص 258
79- نفس در اسارت شيطان،159
80- بحار الانوار، ج 104، ص 40
81- همان، ج 104، ص 40
82- همان، ج 104،32
83- مستدرك الوسائل، ج 14، ص 269
84- نفس در اسارت شيطان،163
85- كتابچي، ريشه هاي قساوت قلب، ص 103

منابع
1. الکلینی، ابو جعفر محمد، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، چاپ تهران، بی تا
2. ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، بيروت، دار احياء التراث، التبعه الثانيه،1387 ق
3. ابن بابويه، ابو جعفر، خصال، تحقيق علي اكبر غفاري، بيروت، مؤ سسة الاعلمي، التبعة الاولي،1410 ق
4. بيگم آزرمي، معصومه، نفس در اسارت شيطان، انتشارات تهذيب، نوبت چاپ چهارم، بهار 1386
5. سلطانی، هيد غلامرضا ، تامل در پرتو اخلاق ،جلد اول ،چاپ هفدهم ، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قمم.پاييز 73
6. شیخ صدوق، ابو جعفرمحمد، من لا یحضره الفقیه، چاپ قم، دفتر نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه قم، بی تا
7. كتابچي، محسن، ريشه هاي قساوت قلب، چاپ اول، قم، انتشارات امام، چاپ 1363
8. كليني، اصول كافي، ترجمه مصطفوي، دفتر نشر فرهنگ اهل البيت، بي تا
9. دستغيب شيرازی، سيد عبدالحسين، گناهان كبيره، جلد اول، انتشارات كانون بلاغ انديشه های اسلامی، چاپ 1361
10. عاملی، حر، وسایل الشیعه الی تحصیل مسایل الشریعه، چاپ تهران، مکتبه الاسلامیه، بی تا
11. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، انتشارات موسسه وفا، بیروت، سال انتشار 1404 ق
12. نوری میرزا حسین، مستدرک الوسایل، چاپ بیروت موسسه آل البیت لاحیاء التراث، بی تا
/ع