خانه » همه » مذهبی » سلام یعنی چه؟ معنای فارسی آن را نمی خواهم بلکه معنای وسیع دیگری باید داشته باشد لطفا کامل بنویسید؟

سلام یعنی چه؟ معنای فارسی آن را نمی خواهم بلکه معنای وسیع دیگری باید داشته باشد لطفا کامل بنویسید؟

اولاً: سلام یکی از اسماء خداوند سبحان است که در سوره حشر آمده است« القدوس السلام المومن» (1) ثانیاً: سلام به معنی تحیت و دعا برای دیگران و از آداب اسلامی است که با ذکر آیه شریفه 86 سوره نساء با تغییر آن پاسخ سوال تقدیم می گردد. سلام در لغت آمده است یعنی چه از هر عیب یا آفت رهیدن و نجات یافتن و در لغت اساس به دو معنا آمده است یکی معنای سلامتی 2- معنای صلح و دستی (فرهنگ عمدی) منابع :
1- حشر، /23.
2- تفسیر نمونه ،ج4 ،ص 46-42، آیت الله مکارم شیرازی ، دارالکتب الاسلامیه ، سال انتشار 1361 ه . ش .
3- نمونه ،ج 14، ص 559-553.
4- نمونه ،ج 23، ص 432 436.
(و اذا حییتم بتحیه فحیوا باحسن منها او ردوها )
تحیت در لغت از ماده حیات و به معنی دعا برای حیات دیگران کردن است خواه این دعا به صورت سلام علیک ( خداوند تو را به سلامت دارد ) و یاحاک الله (خداوند تو را زنده بدارد ) و یا مانند آن ، باشد ولی معمولا از این کلمه هر نوع اظهار محبتی را که افراد بوسیله سخن ، با یکدیگر میکنند شامل می شود که روشنترین مصداق آن همان موضوع سلام کردن است .
ولی از پاره ای از روایات ، همچنین تفاسیر ، استفاده می شود که اظهار محبتهای عملی نیز در مفهوم تحیت داخل است ، در تفسیر علی بن ابراهیم از امام باقر و امام صادق (علیه السلام ) چنین نقل شده که .
«المراد بالتحیه فی الایه السلام و غیره من البر» منظور ازتحیت در آیه ، سلام و هر گونه نیکی کردن است و نیز در روایتی در کتاب مناقب چنین می خوانیم کنیزی یک شاخه گل خدمت امام حسین (علیه السلام) هدیه کرد ، امام در مقابل آن وی را آزاد ساخت ، و هنگامی که از علت این کار سوال کردند فرمود خداوند این ادب را به ما آموخته آنجا که می فرماید
«و اذا حییتم بتحیه فحیوا باحسن منها» وسپس اضافه فرمود : تحیت بهتر ، همان آزاد کردن او است ! و به این ترتیب آیه یک حکم کلی درباره پاسخگویی به هر نوع اظهار محبتی اعم از لفظی و عملی می باشد .
و در پایان آیه برای اینکه مردم بدانند چگونگی تحیتها و پاسخها و برتری یا مساوات آنها ، در هر حد و مرحله ای، بر خداوند پوشیده و پنهان نیست می فرماید : خداوند حساب همه چیز را دارد
(ان الله کان علی کل شیی ء حسیبا )
سلام تحیت بزرگ اسلامی
تا آنجا که می دانیم تمام اقوام جهان هنگامی که به هم می رسند برای اظهار محبت به یکدیگر نوعی تحیت دارند که گاهی جنبه لفظی دارد و گاهی به صورت عملی است که رمز تحیت می باشد ، در اسلام نیز سلام یکی از روشنترین تحیتها است ، و آیه فوق همانطور که اشاره شد گر چه معنی وسیعی دارد اما یک مصداق روشن ان سلام کردن است ، بنابراین طبق این آیه همه مسلمانان موظفند که سلام را به طور عالیتر و یا لااقل مساوی جواب گویند از آیات قرآن نیز استفاده می شود که سلام یکنوع تحیت است
در سوره نور آیه 61 می خوانیم
«اذا دخلتم بیوتا فسلموا علی انفسکم تحیه من عند الله مبارکه طیبه »
هنگامی که وارد خانه ای شدید بر یکدیگر تحیت الهی بفرستید تحیتی پر برکت و پاکیزه
در این آیه سلام به عنوان تحیت الهی که هم مبارک است و هم پاکیزه معرفی شده است و ضمنا می توان از آن استفاده کرد که معنی« سلام علیکم در اصل سلام الله علیکم» است ، یعنی درود پروردگار بر تو باد ، یا خداوند تو را به سلامت دارد ، و در امن و امان باشی به همین جهت سلام کردن یکنوع اعلام دوستی و صلح و ترک مخاصمه و جنگ محسوب می شود
از پاره ای از آیات قرآن نیز استفاده می شود که تحیت اهل بهشت نیز سلام است« اولئک یجزون الغرقه بما صبروا و یلقون فیها تحیه و سلاما »
اهل بهشت در برابر استقامتشان از غرفه های بهشتی بهره مند می شوند و
تحیت و سلان به آنها نثار می شود (فرقان -75) و در آیه 23 سوره ابراهیم و آیه 10 سوره یونس درباره بهشتیان نیز می خوانیم «تحیتهم فیها سلام » تحیت آنها در بهشت سلام است .
و نیز از آیات قرآن استفاده می شود که تحیت به معنی سلام (یا چیزی معادل آن ) در اقوام پیشین بوده است چنانکه در سوره ذاریات آیه 25 در داستان ابراهیم می گوید هنگامی که فرشتگان مامور مجازات قوم لوط به صورت ناشناس بر او وارد شدند به او سلام کردند و او هم پاسخ آنها را به سلام داد« اذ دخلوا علیه فقالو سلاما قال سلام قوم منکرون»
از اشعار عرب جاهلی نیز استفاده می شود که تحیت به وسیله سلام در آن ایام بوده است .
هر گاه بیطرفانه این تحیت اسلامی را که محتوی توجه به خدا و دعا برای سلامت طرف و اعلام صلح و امنیت است با تحیتهای دیگری که در میان اقوام مختلف معمول است مقایسه کنیم ارزش آن برای ما روشنتر می گردد در روایات اسلامی تاکید زیادی روی سلام شده تا آنجا که از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل شده
«من بدء بالکلام قبل السلام فلا تجیبوه» کسی که پیش از سلام آغاز به سخن کند پاسخ او را نگوئید.
و نیز از امام صادق (علیه السلام ) نقل شده که خداوند می فرماید
«البخیل من یبخل بالسلام » بخیل کسی است که حتی از سلام کردن بخل ورزد و در حدیث دیگری از امام باقر (علیه السلام ) می خوانیم
«ان الله عزوجل یحب افشاء السلام »
خداوند افشاء سلام را دوست دارد منظور از افشای سلام ، سلام کردن به افراد مختلف است .
در احادیث آداب فراوانی درباره سلام وارد شده از جمله اینکه : سلام تنها مخصوص کسانی نیست که انسان با آنها آشنائی خاصی دارد ، چنانکه در حدیثی داریم که از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) سوال شد ای العمل خیر کدام عمل بهتر است ! فرمود
«فتطعم الطعام و تقرء السلام علی من عرفت و من لم تعرف »
اطعام طعام کن و سلام به کسانی که می شناسی و نمی شناسی بنما و نیز در احادیث وارد شده که سواره بر پیاده ، و آنها که مرکب گرانقیمت تری دارند به کسانی که مرکب ارزانتر دارند ، سلام کنند ، و گویا این دستور یک نوع مبارزه با تکبر ناشی از ثروت و موقیتهای خاص مادی است ، و این درست نقطه مقابل چیزی است که امروز دیده می شود که تحیت و سلام را وظیفه افراد پائین تر می دانند و شکلی از استعمار و استعباد و بت پرستی به آن می دهند ، و لذا در حالات پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) می خوانیم که او به همه حتی به کودکان سلام می کرد .
البته این سخن منافات با دستوری که در بعضی از روایات وارد شده که افراد کوچکتر از نظر سن بر بزرگتر سلام کنند ندارد ، زیرا این یکنوع ادب و تواضع انسانی است و ارتباطی با مسئله اختلاف طبقاتی و تفاوت در ثروت و موقعیتهای مادی ندارد .
در پاره ای از روایات دستور داده شده است که به افراد رباخوار ، فاسق ، منحر ومانند آنها سلام نکنید و این خود یکنوع مبارزه با فساد است ، مگر اینکه سلام کردن به آنها وسیله ای باشد برای آشنائی و دعوت به ترک منکر
ضمنا باید توجه داشت که منظور از تحیت به احسن آن است که سلام را با عبارات دیگری مانند و رحمه الله و مانند رحمه الله و برکاته تعقیب کنند .
در تفسیر در المنثور می خوانیم شخصی به پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) عرض کرد السلام علیک پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود السلام علیک و رحمه الله دیگری عرض کرد السلام علیکم و رحمه الله پیامبر( صلی الله علیه و آله ) فرمود« وعلیک السلام و رحمه الله و برکاته »
دیگری گفت « السلام علیک و رحمه الله و برکاته» پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود : و علیک و هنگامی که سوال کرد که چرا جواب مرا کوتاه بیان کردید فرمود : قرآن می گوید : تحیت را به طرز نیکوتری پاس گوئید اما تو چیزی باقی نگذاشتی ! در حقیقت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) در مورد نفر اول ودوم تحیت به نحو احسن گفت اما در مورد شخص سوم به مساوی زیرا جمله علیک مفهومش این است که تمام آنچه گفتی بر تو نیز باشد .
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد