چرا امتحان الهی فقط مخصوص بعضی هاست؟

در یک نگاه کلی و به طور حتم شما هم با ما هم عقیده هستید نظام جهان براساس لطف و غلبه رحمت بر غضب است. به طور مثال شاید صدها و هزاران نفر در عبور از خیابان بی احتیاطی کنند و یا در هنگام رانندگی بسیاری از افراد قوانین را رعایت نکنند اما تنها درصدی از آنها تصادف می کنند. حال آیا ما می توانیم اعتراض کنیم که این همه افراد بی احیاطی کردند چرا تنها من باید تصادف کنم؟! واقعیت این است که براساس تحلیل عادی و حتی عقلی همگی کسانی که بی احتیاطی می کنند سزاوار گرفتاری و مشکلات هستند. اما خداوند مهربان نظام جهان را به گونه ای قرار داده که برای بسیاری خطر پیش نیاید. زیرا با توجه به غفلت های فراوان انسان ها و نادانی ها فراوان آدمیان اگر قرار بود برای هر بی احتیاطی بلافاصله مجازات و خطرها تحقق پیدا کند. دنیا پرتلاطم می بود و تداوم حیات برای نوع انسان ها طاقت فرسا می شد. اما این لطف خدا نباید موجب شود که برخی مغرور و یا بی باک شوند. و هر گونه بی احتیاطی را انجام دهند. و یا اگر یک نفر بی احتیاطی کرد و نتیجه عمل خودش را دید نباید زبان به اعتراض بگشاید. درهر صورت باید درصدی از انسان ها گرفتار شوند تا همگی مغرور نشوند و بی نظمی رایج نشود. تا اینجا پاسخ این پرسش داده نشد، که چرا تنها عده ای گرفتار می شوند و همگی در دنیا مجازات نمی شوند. اما به دنباله آن چند پرسش دیگر به ذهن می رسد؛ حال که قرار است براساس لطف و غلبه رحمت خدا تنها درصدی از مردمان در دنیا گرفتار شوند. چرا در بیشتر موارد انسان های مومن، نمازخوان و در میان خانم ها کسانی که با حجابند گرفتار می شوند. در حالی خیلی از آدم های لاابالی، بی نماز و بی حجاب مشکلی برایشان پیش نمی آید و روز به روز چه بسا وضعشان بهتر می شود؟! و آیا راهی هست که ما جزء افرادی باشیم که گرفتاری ها کمتر به سراغ ما بیاید؟!
برای حل این موضوع که چه بسا از دغدغه های ذهنی بسیاری از افراد باشد و حتی در طول زندگی چه بسا بارها به ذهن خطور کند. باید گفت: این طور نیست که تنها انسان های باایمان و باحجاب گرفتار باشند. و همه طرف های مقابل ما در خوشی و آسایش باشند. بلکه همان گونه که در میان مومنان برخی در سختی و گرفتاری هستند در میان کافران و دنیاگران نیز برخی در سختی و مشکلات هستند. چنان که خداوند متعال می فرماید: «إِنْ یَمْسَسْکُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْکَ اْلأَیّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النّاسِ وَ لِیَعْلَمَ اللّهُ الَّذینَ آمَنُوا وَ یَتَّخِذَ مِنْکُمْ شُهَداءَ وَ اللّهُ لا یُحِبُّ الظّالِمینَ : اگر به شما آسیبی رسیده آن قوم را نیز آسیبی نظیر آن رسید و ما این روزها[ی شکست و پیروزی] را میان مردم به نوبت می گردانیم [تا آنان پند گیرند] و خداوند کسانی را که [واقعا] ایمان آورده اند معلوم بدارد و از میان شما گواهانی بگیرد و خداوند ستمکاران را دوست نمی دارد». (آل عمران، 140) لازم به ذکر است در هنگام مقایسه، باید شرایط و امکانات مساوی را در نظر گرفت، به طور مثال مومنانی که از نظر بهره هوشی امکانات مادی، شرایط جسمی و محیطی در وضعیتی مشابه با افراد کافر با لاابالی می باشند. با یکدیگر مقایسه شوند و نباید افراد با هوش کافر با افراد کم هوش مومن مقایسه شوند و ناکامی ها از سوی ایمان تحلیل شود. هم چنان که طبیعی است مقایسه ساکنان کشورهای عقب مانده با مردمان کشورهای توسعه یافته نتیجه کامل نخواهد داد. البته اگر به خوبی تحلیل شود در شرایط مساوی به طور حتم مومنان از جهت آرامش درونی و حتی آسایش بیرونی در وضعیت بهتری قرار دارند. و این وعده حتمی خداوند است: «وَ مَنْ یَتَّقِ اللّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا؛ و هر کس از خدا پروا کند [خدا] برای او راه بیرون شدنی قرار می دهد». (طلاق، 2)
بنابر آنچه گفته شد سختی و گرفتاری کم و بیش دامنگیر همه انسان ها می شود و اختصاص به گروه خاصی ندارد. البته می شود با تدبیر و مشورت و با استفاده از عوامل مادی و معنوی، هجوم مشکلات را کم کرد و نباید برخی از مشکلاتی که به خاطر سستی و بی تدبیری و بی احتیاطی به سراغ ما می آید را ناشی از ایمان خود بدایم. مگر مواردی که به خاطر حفظ ایمان از سوی تبهکاران و بدخواهان رو به سوی ما می آورد. چنان که در قرآن مجید آمده است: «وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلاّ أَنْ یُؤْمِنُوا بِاللّهِ الْعَزیزِ الْحَمیدِ : و بر آنان عیبی نگرفته بودند جز اینکه به خدای ارجمند ستوده ایمان آورده بودند ». (بروج، 8) در این صورت گرفتاری های که به خاطر حفظ ارزش ها و ایمان متوجه ما می شود موجب پاداش فراوان و ترفیع درجات می شود. اگر چه برای مومن حتی گرفتاری های که برخی به خاطر کوتاهی ها دامن گیر او می شود. موجب تخفیف گناهان و حتی کسب پاداش ها می شود. لذا اگر چه باید تدبیر کرد که کمتر سختی ها