منظور از دعای (اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف نبیک) چه می باشد؟

در این دعای شریف، ارتباط معرفت خدا و معرفت پیامبر(ص) و معرفت امام و حجت خدا(ع) در قوس نزول به خوبی ترسیم شده است و پیام مهم این دعا در قوس صعود آن است که اگر ما به حقانیت شخصیت والای پیامبر اسلام(ص) پی نبردیم و از او پیروی نکنیم. نشانه آن است که در حقیقت به معرفت خداوند آن گونه که باید راه نیافته ایم. چنان که در آیه 31 سوره آل عمران می خوانیم: قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اَللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اَللَّهُ ؛ (3:31) بگوی ای پیامبر اگر خدا را دوست می دارید مرا پیروی کنید که خدا شما را دوست دارد. و همچنین اگر به معرفت امام معصوم و حجت خدا نایل نشدیم، نشانه آن است که در حقیقت به پیامبر(ص) واهداف و توصیه هایش معرفت پیدا نکردیم و از دروازه ای که باید وارد شویم، دور شده ایم. چنان که در سخنان پیامبر(ص) می خوانیم: انا مدینةالعلم و علی بابها؛ من شهر دانش هستم و علی در ورودی آن است، (حاکم نیشابوری، مستدرک، ج 3، ص 126). و در پایان این دعا نیز پیام مهم آن این است که، اگر ما به امام زمان و حجت خدا بر روی زمین معرفت پیدا نکنیم، به گمراهی کشیده خواهیم شد و به عبارت دیگر، برای اثبات گمراهی برخی انسان ها، همین نشانه کافی است که به امام زمان و حجت خدا معرفت پیدا نکرده اند. البته کسانی که توانایی شناخت نداشتند و یا در مناطق دوردست زندگی می کنند از مستضعفان فکری به شمار می آیند و با توجه به انگیزه درونی و میزان حق پذیری یا خردگریزی آنان، از اهل نجات و یا اهل عذاب خواهند بود.