نقش وراثت در شقاوت و سعادت افراد

اصلی ترین عامل سعادت و یا بدبختی انسان اراده و اختیار اوست. البته زمینه هایی ممکن است یاور یا مانع اختیار انسان شود. مثلا کسی که می خواهد راه صالح را بپیماید صد البته که پدر و مادر و دوستان صالح یاور و آسان کننده کار او خواهند بود. و اگر کسی بخواهد راه نادرست را پیش گیرد والدین و محیط سالم و صالح کار او را دشوار می کند به همین علت اگر کسی در خانواده ای شایسته به پلیدی ها گرایش پیدا کند عقاب شدیدتری از سوی اعمالش به او خواهد رسید و حتی کار به جایی می رسد که فرزند ناصالحی از پدری صالح کاملا جدا می شود و حتی رابطه پدری و فرزندی آنها در حساب و کتاب خداوند از بین می رود. همانند فرزند حضرت نوح(ع) که خداوند فرمود: «انه لیس من اهلک انه عمل غیر صالح؛ او از خانواده تو نیست او عملی ناشایست است» (هود، 46).این که از والدینی خوب فرزندانی بد برآید و یا از پدر و مادری ناصالح فرزندی درستکار زاده شود همواره در تاریخ بوده است که در قرآن کریم این حقیقت بیان شده است: «تخرج الحی من المیت و تخرج المیت من الحی؛ زنده را از مرده بیرون می آورد و مرده را از زنده … » (آل عمران، آیه 27).
علامه طباطبایی با توجه به آیات و روایات می فرماید: «منظور از زنده مؤمن و صالح بوده و مراد از مرده کافر است» (ترجمه المیزان، ج 3، ص 212).
خداوند با این وسیله می خواهد نشان دهد که عامل اصلی سعادت و شقاوت اراده و اختیار خود شخص است.