حکم گوشت شتر-آیین حضرت ابراهیم(ع)

با ذکر این آیه کریمه پاسخ را آغاز می کنیم که :«کل الطعام کان حلّاً لبنی اسرائیل الا ما حرّم اسرائیل علی نفسه من قبل ان تنزّل التوره قل فأتوا بالتوراه…..» (1) ترجمه : همه غذاها (ی پاک) بر بنی اسرائیل حلال بود جز انچه اسرائیل (یعقوب علیه السلام) پیش از نزول تورات بر خود تحریم کرده بود مانند گوشت شتر که برای او ضرر داشت بگو اگر راست می گوئید تورات را بیاورید و بخوانید (این نسبتهایی که به پیامبران پیشین می دهید حتی در تورات تحریف شده شما نیست ) . (2) از روایات و نقل مفسران استفاده می شود که یهود در گفتگو های خود بر پیامبر ایراد می گرفتند که چگونه پیامبر اسلام گوشت و شیر شتر را حلال می داند با این که در آئین ابراهیم (علیه السلام) حرام بوده و به همین دلیل یهود هم به پیروی از ابراهیم (علیه السلام) آنها را بر خود حرام می دانند نه تنها ابراهیم بلکه نوح (علیه السلام) هم اینها را تحریم کرده بود با این حال چگونه کسی که آنها را حرام نمی داند دم از آئین ابراهیم می زند ؟ !
آیه فوق به این ایراد پاسخ گفته و دروغ آنها را روشن می سازد .
کل الطعام کان حلاً لبنی اسرائیل الّا و حرّم اسرائیل علی نفسه من قبل ان تنزّل التوره این آیه با صراحت تمام قسمتهای یهود را در مورد تحریم پاره ای از غذاهای پاک (مانند شیر و گوشت ) رد می کند و می گوید : در آغاز تمام این غذاها برای بنی اسرائیل حلال بود ، مگر آنچه اسرائیل (نام دیگر حضرت یعقوب علیه السلام است ) برخود تحریم کرده بود .
درباره این که یعقوب (علیه السلام) چه نوع غذاهایی را بر خود تحریم کرده بود و علت آن چه بود ؟ توضیحی نیامده ، ولی از روایات اسلامی بر می آید که هنگامی که یعقوب (علیه السلام )گوشت شتر می خورد بیماری عرق النسا بر او شدت می گرفت . (عرق النسا یک نوع بیماری عصبی است که امروز به آن «سیاتیک می گویند و بر اثر آن اعصاب پاها و کمر به شدت ناراحت می شود بطوری که گاهی قدرت حرکت از انسان سلب می شود .)
و لذا تصمیم گرفت که از خوردن آن برای همیشه خودداری کند ، پیروان او هم در این قسمت به او اقتدا کردند ، و تدریجاً امر بر بعضی مشتبه شده و تصور کردند این یک تحریم الهی است و آن را به عنوان یک دستور دینی بخدا نسبت دادند . قرآن در آیه بالا علت اشتباه آنها را تشریح می کند و روشن می سازد که نسبت دادن این موضوع به خدا یک تهمت است .
بنابراین قبل از نزول تورات هیچ یک از غذاهای پاکیزه بر بنی اسرائیل حرام نبوده که با جمله :«من قبل ان تنزّل التوره » در آیه فوق به آن اشاره شده است ، اگر چه بعد از نزول تورات و آمدن موسی (علیه السلام) بر قل فأتوا بالتوره فاتلوها ان کنتم صادقین
خداوند در این جمله به پیامبرش دستور می دهد که از یهود دعوت می کند همان تورات موجود نزد آنها را بیاورند و آن را بخواند تا معلوم شود که ادعای آنها در مورد تحریم غذاها نادرست است ولی آنها حاضر به انجام این کار نشدند چون می دانستند در تورات چنین چیزی وجود ندارد . تورات کنونی و تحریم پاره ای از گوشتها:
در تورات کنونی در سفر «الادیان» فصل یازدهم ضمن بیان گوشتهای حرام و حلال چنین می خوانیم «از نوشخوارکنندگان وسم چاکان اینها را نخورید ، شتر را با وجودی که نوشخوار می کند اما تمام سم چاک نیست آن برای شما ناپاک است »
از جمله های فوق استفاده می شود که یهود گوشت شتر و سایر سم چاکان را حرام می دانستند ، ولی هیچگونه دلالتی بر تحریم آنها در آئین ابراهیم و نوح ندارد . ممکن است این قسمت از آنها باشد که بعنوان مجازات بر یهود تحریم شده بود .(1)
با توجه به آنچه بیان گردید اصلاً گوشت شتر در زمان حضرت ابراهیم (علیه السلام)حرام نبوده تا بگوییم در زمان رسول خدا حلال شد .
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه فرمایید .
1-تفسیر نور ج 2 ص 113- ذیل آیه 93 آل عمران .
2-ترجمه تفسیر المیزان .ج 3 .ص 535-ذیل آیه 93 آل عمران .
(1) سوره آل عمران /93.
(2) تفسیر نمونه .ج 3 .ص 5.
(1) تفسیر نمونه .ج 3 .ص 8-5 با تلخیص .
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی