صبر جمیل-صبر در احادیث

اگر انسان در مشکلات و مصائب ، خویشتن داری را از دست ندهد، یعنی سخنی و حرکتی برخلاف رضای خدا نگوید و نکند و پیمانه صبرش لبریز نگردد و سفره مشکلات و سختی ها را پیش این و آن باز نکند، صبر نیکو دارد.خدای سبحان در قرآن کریم پیامبران را خصوصا مؤمنین را عموما به صبر دعوت می کند.
فاصبر صبرا جمیلاً. در این آیه پیامبر اکرم(ص) را مخاطب ساخته می فرماید: صبر جمیل پیشه کن و در برابر استهزاء و تکذیب و ازار آنها شکیبا باش.
یا در آیه 18 سوره یوسف که می فرماید: … فصبر جمیل والله المستعان علی ما تصفونکه از زبان حضرت یعقوب نقل می کند، وقتی به حضرت یعقوب(ع) پیراهن آغشته به خون دروغین یوسف را برادران یوسف نشان دادند فرمود «فصبر جمیل» با این که قلبش می سوخت و جانش آتش گرفته بود.
و آیات متعدد دیگر که ضمن دعوت به صبر، اجر و ثواب صابران را گوشزد می کند.

صبر جمیل در روایات:

امام باقر(ع) در پاسخ از سؤال از صبر نیکو فرمود: صبر جمیل، صبری است که در آن نزد مردم گله و شکایت نمی شود و امام صادق(ع) در معنای آیه 18 سوره یوسف که در آن آمده است «فصبر جمیل» فرمود یعنی صبری که همراه با شکوه نباشد.
اما راز و نیاز با خدای بی نیاز در مورد مشکلات و سختی ها ناصبوری نیست، بلکه استعانت از ذات متعال برای تحمل فشار و حل مشکلات است و این یک نوع ثبات قدم و درخواست صبر جهت تحمل سختی ها از بارگاه ربوبی است. اما آنهایی که به مقام رضا رسیده اند مشکلات خود را در محضر خدای متعال نیز به زبان نمی آورند، چون که به زبان آوردن هر چند که شکوه از سختی نیست اما شائبه آن را دارد، اظهار درد، پیش خدا به نوعی تغییر وضع موجود را از خدا طلبیدن است و این با مقام رضا سازگار نیست