معنای خودشناسی

خودشناسی ارزشمندترین شناخت ها و رساننده به خداشناسی است. در روایتی از امیرالمومنین(ع) آمده است که فرمود: معرفة النفس انفع المعارف. اکنون در این زمینه به دو نوع مطالعه نیاز است:

الف) مطالعه علمی:

درباره خودشناسی نوعی و به تعبیر دیگر «انسان شناسی» (اومانولوژی) است. بهترین سخن در این رابطه را در قرآن مجید و سپس در کلمات و احادیث پیشوایان مکتب می توان یافت.
برای آگاهی بیشتر در این زمینه ر . ک :
1- انسان و ایمان، شهید مطهری.
2- انسان در قرآن، شهید مطهری.
3- خودشناسی برای خودسازی، محمد تقی مصباح یزدی.
4- جامع السعادات، مولی مهدی نراقی.
5- محاسبة النفس، سید بن طاووس.

ب) مطالعه عینی:

یعنی تفکّر و تامل در وجود خویشتن، شناخت معایب و محاسبه نفس خویش. یقیناً هر چه آدمی بیشتر در خود فرو رود و به اخلاق و کردار خود بیندیشد، بیشتر خود را خواهد شناخت. در این رابطه انسان چون طبیبی حاذق باید بیماری های نفس خویش را دریابد و با مهارت و جدیت به درمان آن بپردازد. این گونه خودشناسی اساسی ترین رکن خودسازی و عروج به مقامات بلند معنوی است؛ زیرا کسی که فاقد آن باشد عمری را در غفلت و بی خبری سپری خواهد کرد و چه بسا عمری با ملکات رذیله زندگی کند وبه سرای آخرت بشتابد بدون آن که ره توشه ای به همراه داشته باشد. در این رابطه کتاب های اخلاقی تا حدود زیادی می تواند راهنمای انسان باشد.
برای آگاهی بیشتر ر . ک :
1- چهل حدیث، امام خمینی(ره).
2- المراقبات، میرزا جواد ملکی تبریزی.
3- پرواز در ملکوت، امام خمینی(ره).