صفای روح-پاکی روح-کمال معنوی

عبادات و دعاها و اذکار و نیز مجالس ذکر و موعظه و مانند اینها حال خوش معنوی برای شخص به وجود می آورد. برای این که این حالات تنها حال نباشد و زائل نگردد بلکه تبدیل به مقام شود و باقی بماند بزرگان می گویند شخص باید مراقبه داشته باشد و اصطلاح مراقبه معانی گوناگونی دارد و در اینجا ظاهرا منظور این است که لولا شخص اعمال خود را بر اساس دستورات شرعی بررسی کند و اگر گناهانی دارد به نحو صحیح توبه نماید و سپس تصمیم بر ترک گناهان و انجام وظایف و واجبات داشته باشد. «مشارطه» و «مراقبه» و «محاسبه» برای حفظ و استمرار این حالات مفید است و در هر صورت باید برای تغییر و دگرگونی و رفتن راه خدا فکر اساسی شود و تصمیم جدی گرفته شود. ارتباط و تماس با افرادی که بنده شایسته خداوند بوده و در ارتباط دایم با او هستند و داشتن دوستانی که خدا را به یاد انسان بیاورند و انسان را به آخرت تشویق نمایند و خود را در محضر و مقابل خداوند احساس کردن و نیز مطالعه سرگذشت مردان بزرگ الهی و انسان های برجسته و اهل معرفت به خداوند در ایجاد حال معنوی تأثیر فراوانی دارد.
نماز را تا ممکن باشد در اول وقت خواندن و در همه حال به ویژه وقت خواب با وضو و طهارت بودن، اثر عمیقی در حال معنوی انسان دارد.
برای آگاهی بیشتر ر.ک:
1- چهل حدیث، امام خمینی (حدیث اول).
2- اسرارالصلوه، میرزا جواد ملکی.
3- تذکره المتقین، بهاری همدانی.