انحلال مجلس-صلاحیت مجلس

این سؤال صور مختلفی دارد: زیرا افتادن مجلس از اکثریت گاهی مواقع موقت و برای یک یا چند جلسه است که می توان تا جلسات بعدی صبر کرد. اما گاهی مواقع به دلایلی نظیر استعفای دسته جمعی نمایندگان است که چنین موردی را قانون پیش بینی کرده و از اکثریت افتادن مجلس جلوگیری نموده است: «هرگاه تقاضای استعفای تعدادی از نمایندگان به نحوی باشد که مانع از تشکیل جلسه رسمی گردد قابل طرح در مجلس نیست» (ماده 95 آیین نامه داخلی مجلس).اما برخی امور که موجب از اکثریت افتادن مجلس می شود نظیر غیبت طولانی مدت نمایندگان که خود به خود مستعفی شناخته می شوند و یا … در قانون برای آن پیش بینی صریحی نشده است.
هر چند مسائلی نظیر برگزاری انتخابات میان دوره ای یا انتخابات مجدد و یا تمسک به اصول و قوانین عامی نظیر اعمال ولایت مطلقه فقیه در چنین مواردی که معضل اساسی برای کشور بوده و مصالح اهم جامعه اسلامی اعمال چنین ولایتی را اقتضا می نماید می تواند راهگشا باشد.
و قسمت دوم سؤال که مجلس صلاحیت ادامه کار خود را از دست دهد هم همین طور است، یعنی در قانون پیش بینی صریحی برای چنین مواردی – که فرض وقوع آن بسیار نادر است – نشده است هر چند قوانین عام نظیر ولایت مطلقه فقیه (اصول 57 ، 110 و…) می تواند اعمال گردد و ولی فقیه چنین مجلسی را منحل و یا فرمان همه پرسی در مورد آن را به اجرا بگذارد (مصطفی ناصحی، ولایت فقیه و تفکیک قوا، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1378، ص 191).