«شهید اول» کیست؟

«محمد بن مکّی»، معروف به شهید اول. شاگرد فخر المحققین و از اعاظم فقهای شیعه است. در ردیف محقق حلّی و علامه حلّی است. اهل جبل عامل است که منطقه ای است در جنوب لبنان و از قدیمیترین مراکز تشیع است و هم اکنون نیز یک مرکز شیعی است. شهید اول در سال 734 متولد شده و در 786 به فتوای یک فقیه مالکی مذهب و تایید یک شافعی مذهب شهید شده است. او شاگرد شاگردان علامه حلّی و از آن جمله فخرالمحققین بوده است. کتابهای معروف شهید اول در فقه عبارت است از: اللّمعه که در مدت کوتاهی در همان زندانی که منجر به شهادتش شد تألیف کرده است و عجیب این است که این کتاب شریف را در دو قرن بعد فقیهی بزرگ شرح کرد، که او سرنوشتی مانند مؤلف پیدا کرد؛ یعنی شهید شد و «شهید ثانی» لقب گرفت.
شرح لمعه تألیف شهید ثانی است که همواره از کتب درسی طلاب بوده و هست.
کتابهای دیگر شهید اول عبارت است از:
دروس، ذکری، بیان، الفیّه، قواعد.
همه کتب او از نفایس آثار فقهی است.
کتب شهید اوّل نیز مانند کتب محقق و علامة حلّی در عصرهای بعد، از طرف فقهاء شرحها وحاشیه های زیاد خورده است.
در میان فقهای شیعه کتابهای سه شخصیت فوق الذکر یعنی محقق حلّی، علامه حلّی، شهید اول که در قرن هفتم و هشتم می زیسته اند به صورت متون فقهی در آمده و دیگران بر آنها شرح و حاشیه نوشته اند و کسی دیگر را نمی بینیم که چنین عنایتی به آثار او شده باشد. فقط در یک قرن گذشته دو کتاب از کتابهای شیخ مرتضی انصاری چنین وضعی به خود گرفته است.
خاندان شهید اول خاندان علم و فضل و فقه بوده اند و نسلهای متوالی این شرافت را برای خود نگهداری کرده اند.
مجموعه آثار شهید مطهری ج20ـ آشنایی با علوم اسلامی(فقه).