در بحار الأنوار روایاتى نقل شده است که تعداد پیامبران را 124 هزار نفر ذکر کرده است:1ـ حضرت رسول مى فرماید: «خداوند 124 هزار پیامبر آفریده ومن گرامى ترین آنان در نزد خداوند هستم در حالى که فخرى نیست و 124 هزار وصى آفریده که على(ع) گرامى ترین در نزد خداوند و بهترین ایشان است،(بحار 11 / 30 نقل شده از خصال و امالى صدوق).
2ـ امام زین العابدین(ع) فرمود: «هر کس دوست مى دارد که 124 هزار پیامبر با او مصافحه کنند، امام حسین(ع) رادر نیمه شعبان زیارت کند چرا که ارواح پیامبران از خداوند اذن مى گیرند براى زیارت حضرتش و به آنان اذن داده مى شود و پنج نفر از ایشان اولوالعزم هستند»، (بحار 11/58 نقل شده از اقبال و کامل الزیارات).
3ـ ابى ذر (ره) از پیامبر خدا(ص) سؤال مى کند: پیامبران چند نفرند؟ حضرت رسول(ص) مى فرماید: «124 هزار پیامبر ….»، (بحار 11/32 نقل شده از معانى الأخبار و خصال).
4ـ شیخ صدوق(ره) در کتاب اعتقادات مى فرماید: «عقیده ما (شیعه امامیه) در تعداد انبیا این است که آنان 124 هزار نفرند و هر کدامشان وصیى دارند»، (بحار 11/28 نقل از اعتقادات صدوق).
روایات دیگرى هم در بحار آمده است که پیامبران را به همین تعداد ذکر مى کند، (بحار11/59 نقل از اختصاص).
مرحوم علامه طباطبائى در تفسر «المیزان» بعد از ذکر روایت ابى ذر(ره) در تعداد انبیا،مى فرماید: «قسمت اول این حدیث ـ که مشتمل بر تعداد پیامبران است ـ از مشهورات است که شیعه و سنى در کتبشان نقل کرده اند. صدوق در «خصال» و «امالى» از حضرت رضا(ع) از پیامبر خدا(ص) و از زید بن على از اجدادش از امیرالمؤمنین(ع) و ابن قولویه در «کامل الزیارة» و سید در «اقبال» از امام سجاد(ع) و در «بصایر الدرجات» از امام باقر(ع) روایت کرده اند. (تفسیرالمیزان 2/144)
از سوى دیگر از انس بن مالک از پیامبر خدا(ص) روایت شده که پیامبر(ص) مى فرماید: «من به دنبال هشتاد هزار پیامبر مبعوث شده ام که چهار هزار نفر آنان از بنى اسرائیل بوده اند». برخى این روایت را به این شکل توجیه کرده اند که روایت در صدد حصر تعداد پیامبران نیست و تنها بزرگان انبیا را ذکر فرموده است.بنابراین منشأ شهرت چنین تعدادى روایات مزبور مى باشد اما نام تعداد بسیار اندکى از پیامبران در منابع آمده است.
علت این مسأله چند چیز مى تواند باشد. اولاً اکثر انبیا صاحب شریعت مستقل نبوده اند و دعوت کننده به شریعت پیامبر دیگر بوده اند مثل حضرت لوط در زمان حضرت ابراهیم. البته این پیامبران خودشان وحى را به صورت مستقیم از خداوند دریافت مى کرده اند ولى از سوى خداوند مأمور به شریعت پیامبر دیگرى بوده اند.
ثانیا، بسیارى از انبیا معروف نبوده اند و بعثت آنها بنا به آنچه در برخى روایات آمده است بر یک شهر یا روستا و یا حتى برخى مبعوث بر یک خانواده بوده اند و برخى از آنها مبعوث بر کسى نبوده اند و مأمور به تبلیغ نبوت خود به کسى نبوده اند، (کافى، ج 1، ص 245)گرچه مورد اخیر را برخى نپذیرفته اند.
اسامى پیامبرانى که در قرآن آمده است عبارتند از: آدم، نوح، ادریس، هود، صالح،ابراهیم، لوط، اسماعیل، الیسع، ذوالکفل، الیاس، یونس، اسحاق، یعقوب، یوسف، شعیب، موسى، هارون، داوود، سلیمان، ایوب، زکریا، یحیى، اسماعیل صادق الوعد،عیسى و محمد(ص).
برخى هم پیامبریشان محل بحث است که عبارتند از: ذى القرنین، عمران پدر مریم و عزیر.برخى آیات هم اوصاف پیامبرى را ذکر کرده و اسم آن پیامبر نیامده مثل آیه 243 و 246 بقره که به ترتیب در مورد حزقیل و اشموئیل است و یا آیه 259 بقره که در مورد ارمیا یا عزیر مى باشد. همچنین آیه 65 که در مورد خضر مى باشد اگر چه پیامبرى جناب خضر محل بحث است، (المیزان، ج 2، ص 140).
در روایات نیز نام برخى انبیاء آمده است همچون شعیا؛ حیقوق یا حبقوق، دانیال، جرجیس و حنظله و خالد، (بحار، ج 12 و 14 – مفاتیح الجنان، دعاى عمل ام داود). حکمت اعطاى معجزه اقتضاء مى کند که به همه پیامبران معجزه اعطا شود.
2ـ امام زین العابدین(ع) فرمود: «هر کس دوست مى دارد که 124 هزار پیامبر با او مصافحه کنند، امام حسین(ع) رادر نیمه شعبان زیارت کند چرا که ارواح پیامبران از خداوند اذن مى گیرند براى زیارت حضرتش و به آنان اذن داده مى شود و پنج نفر از ایشان اولوالعزم هستند»، (بحار 11/58 نقل شده از اقبال و کامل الزیارات).
3ـ ابى ذر (ره) از پیامبر خدا(ص) سؤال مى کند: پیامبران چند نفرند؟ حضرت رسول(ص) مى فرماید: «124 هزار پیامبر ….»، (بحار 11/32 نقل شده از معانى الأخبار و خصال).
4ـ شیخ صدوق(ره) در کتاب اعتقادات مى فرماید: «عقیده ما (شیعه امامیه) در تعداد انبیا این است که آنان 124 هزار نفرند و هر کدامشان وصیى دارند»، (بحار 11/28 نقل از اعتقادات صدوق).
روایات دیگرى هم در بحار آمده است که پیامبران را به همین تعداد ذکر مى کند، (بحار11/59 نقل از اختصاص).
مرحوم علامه طباطبائى در تفسر «المیزان» بعد از ذکر روایت ابى ذر(ره) در تعداد انبیا،مى فرماید: «قسمت اول این حدیث ـ که مشتمل بر تعداد پیامبران است ـ از مشهورات است که شیعه و سنى در کتبشان نقل کرده اند. صدوق در «خصال» و «امالى» از حضرت رضا(ع) از پیامبر خدا(ص) و از زید بن على از اجدادش از امیرالمؤمنین(ع) و ابن قولویه در «کامل الزیارة» و سید در «اقبال» از امام سجاد(ع) و در «بصایر الدرجات» از امام باقر(ع) روایت کرده اند. (تفسیرالمیزان 2/144)
از سوى دیگر از انس بن مالک از پیامبر خدا(ص) روایت شده که پیامبر(ص) مى فرماید: «من به دنبال هشتاد هزار پیامبر مبعوث شده ام که چهار هزار نفر آنان از بنى اسرائیل بوده اند». برخى این روایت را به این شکل توجیه کرده اند که روایت در صدد حصر تعداد پیامبران نیست و تنها بزرگان انبیا را ذکر فرموده است.بنابراین منشأ شهرت چنین تعدادى روایات مزبور مى باشد اما نام تعداد بسیار اندکى از پیامبران در منابع آمده است.
علت این مسأله چند چیز مى تواند باشد. اولاً اکثر انبیا صاحب شریعت مستقل نبوده اند و دعوت کننده به شریعت پیامبر دیگر بوده اند مثل حضرت لوط در زمان حضرت ابراهیم. البته این پیامبران خودشان وحى را به صورت مستقیم از خداوند دریافت مى کرده اند ولى از سوى خداوند مأمور به شریعت پیامبر دیگرى بوده اند.
ثانیا، بسیارى از انبیا معروف نبوده اند و بعثت آنها بنا به آنچه در برخى روایات آمده است بر یک شهر یا روستا و یا حتى برخى مبعوث بر یک خانواده بوده اند و برخى از آنها مبعوث بر کسى نبوده اند و مأمور به تبلیغ نبوت خود به کسى نبوده اند، (کافى، ج 1، ص 245)گرچه مورد اخیر را برخى نپذیرفته اند.
اسامى پیامبرانى که در قرآن آمده است عبارتند از: آدم، نوح، ادریس، هود، صالح،ابراهیم، لوط، اسماعیل، الیسع، ذوالکفل، الیاس، یونس، اسحاق، یعقوب، یوسف، شعیب، موسى، هارون، داوود، سلیمان، ایوب، زکریا، یحیى، اسماعیل صادق الوعد،عیسى و محمد(ص).
برخى هم پیامبریشان محل بحث است که عبارتند از: ذى القرنین، عمران پدر مریم و عزیر.برخى آیات هم اوصاف پیامبرى را ذکر کرده و اسم آن پیامبر نیامده مثل آیه 243 و 246 بقره که به ترتیب در مورد حزقیل و اشموئیل است و یا آیه 259 بقره که در مورد ارمیا یا عزیر مى باشد. همچنین آیه 65 که در مورد خضر مى باشد اگر چه پیامبرى جناب خضر محل بحث است، (المیزان، ج 2، ص 140).
در روایات نیز نام برخى انبیاء آمده است همچون شعیا؛ حیقوق یا حبقوق، دانیال، جرجیس و حنظله و خالد، (بحار، ج 12 و 14 – مفاتیح الجنان، دعاى عمل ام داود). حکمت اعطاى معجزه اقتضاء مى کند که به همه پیامبران معجزه اعطا شود.