خانه » همه » مذهبی » نمایندگان مجلس-صلاحیت نمایندگان

نمایندگان مجلس-صلاحیت نمایندگان

فلسفه وجودى مجلس شوراى اسلامى تحقق عینى آیه (وَ أَمْرُهُمْ شُورى بَیْنَهُمْ)؛ شورى (42)، آیه 38. است. قوه مقننه تبلور اراده ملت است و در نظام جمهورى اسلامى عامل مهم رشد، استقلال و آزادى امت اسلامى و داراى اختیاراتى وسیع و گسترده است جهت آگاهى بیشتر ر.ک: آشنایى با مجلس شوراى اسلامى، روابط عمومى مجلس شوراى اسلامى.. از این رو توجه به شرایط نمایندگانى که زیبنده عینیت بخشیدن به پیام الهى و شایسته ملتى سرفراز و متناسب با جایگاه یادشده باشند، از اهمیت فراوانى برخوردار است. در این زمینه به پاره اى از روایات گران سنگ درباره صلاحیت هاى لازم و سپس به سخنانى از حضرت امام خمینى(ره) در این باب اشاره خواهیم کرد:

یک. روایات:

1. ایمان:

در تفسیر فرات کوفى آمده است: از پیامبر(ص) سؤال شد:«اى رسول خدا! اگر حادثه اى براى ما رخ نمود که درباره آن آیه اى از قرآن یا سنتى از شما وجود نداشته باشد، چه کنیم؟ حضرتش فرمود: آن را در میان مؤمنان به مشورت گذارید….».«سئل عن النبى(ص): یا رسول اللَّه ارأیت اذا نزل بنا امر لیس فیه کتاب و سنه منک ما نعمل؟ فقال(ص): اجعلوه شورى بین المؤمنین….»؛ (تفسیر فرات بن ابراهیم کوفى، ص 615).

2. خردمندى:

از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: «با انسان خردمند رایزنى کنید و از رأى او سرمپیچید که پشیمان خواهید شد» «استرشدوا العاقل و لاتعصوه فتندموا»؛ (بحارالانوار، ج 72، ص 105). و «آن که با خردمندان به شور بپردازد، به راه رشد و موفقیت راهنمایى خواهد شد».«من شاور ذوى الالباب دُلّ على الرشاد» همان.

3. تخصص و دانایى:

«از پیامبر اکرم(ص) پرسیده شد: دوراندیشى چیست؟ فرمود: رایزنى با صاحبنظران و پیروى از آنان». «قیل لرسول اللَّه(ص): ماالحزم؟ قال(ص)؛ مشاوره ذوى الرأى و اتباعهم»؛ همان.

4. خیرخواهى

:
پیامبر(ص) مى فرماید: «رایزنى با خردمندِ خیرخواه رشد و میمنت و توفیقى از سوى خدا است…»«مشاوره العاقل الناصح رشد و یمن و توفیق من اللَّه…»؛ همان، ج 72، ص 105).

5. خوف الهى

:
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «در آنچه برایت رخ مى نماید، با کسانى مشورت کن که از خدا خوف دارند».«شاور فى الذین یخافون اللَّه» همان. امام صادق(ع) هم مى فرماید: «در امورت با کسى رایزنى کن که خدا ترس باشد».«شاور فى امرک الذین یخافون اللَّه»؛ (همان، ص 98).

6. تقوا و پارسایى:

در روایت است: «مرد خردمند پارسا را به رایزنى طلب که جز به نیکى سفارش نکند و مبادا با غیر او مشورت کنى؛ چرا که ناپارساى بى خرد، [باعث ] فساد دین و دنیا است». «استشر العاقل من الرجال الورع فانه لایأمر الا بخیر و ایاک و الخلاف فان خلاف الورع العاقل مفسده فى الدین و الدنیا». (همان، ص 100)

7. آزادگى و دین دارى

8. دلسوزى، صمیمیت و برادرى

9. رازدارى

در رابطه با موارد یاد شده، امام صادق(ع) مى فرماید: «مشورت ثمربخش نیست؛ جز آنکه ارکان چهارگانه آن تحقّق پذیرد: 1. طرف مشورت خردمند باشد؛ 2. آزاد مرد دیندار باشد؛ 3. صمیمى و برادرسان بوده باشد؛ 4. او را از راز خود در مسأله مورد رایزنى چنان آگاه سازى که خود آگاه هستى و او این راز را مخفى دارد و کتمان نماید».«ان المشوره لاتکون الا بحدودها الاربعه… فاوله ان یکون الذى تشاوره عاقلا و الثانیه ان یکون حراً متدینا و الثالثه ان یکون صدیق و اخیا و الرابعه ان تطلعه على سرک فیکون علمه به کعلمک ثم یسّر ذلک و یکتمه»؛ مکارم الاخلاق، ج 2، ص 80).

ناشایستگى ها

در نصوص دینى افزون بر شرایط و شایستگى هاى رایزنى، به ابعاد منفى و جهات سلبى آن نیز اشاره شده است؛ پاره اى از آنچه در روایات آمده، عبارت است از:

1. ترس و بزدلى 2. بخل 3. حرص

در سفارشات پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) آمده است: «اى على! با انسان ترسو مشورت مکن، زیرا راه هاى گشایش را بر تو تنگ مى کند، با بخیل به رایزنى مپرداز که تو را از هدف باز مى دارد و انسان حریص را مشاور خود مکن که کام جویى را نزد تو بیاراید».«یا على لاتشاور جباناً فانه یضیق علیک المخرج و لاتشاور البخیل فانه یقصر بک عن غایتک و لاتشاور حریصاً فانه یزین لک شرها»؛ (علل الشرایع، 559).

4. دروغ؛

حضرت على(ع) مى فرماید: «از دروغگو رأى مجو که چون سراب است. امور دسترس ناپذیر را نزدیک مى نمایاند و امور دسترس ناپذیر را نایافتنى مى نمایاند».«لا تستشر الکذاب فانه کالسراب یقرب علیک البعید و یبعّد علیک القریب»؛ (غررالحکم، ش 10351).

دو. امام خمینى(ره)

امام خمینى(ره) همواره بر حضور پرشور مردم در انتخابات نمایندگان شایسته تأکید فراوان داشت: «نمایندگانى متعهد، متفکر و دلسوز به ملت و خصوص طبقه مستضعف و خدمتگزار به اسلام و مسلمین در مجلس شوراى اسلامى بفرستید»آشنایى با مجلس شوراى اسلامى(پیام 28 بهمن س 358)، ص 13. و فرمود: «امید است ملت مبارز متعهد با مطالعه دقیق در سوابق اشخاص و گروه ها، آراى خود را به اشخاصى دهند که به اسلام عزیز و قانون اساسى وفادار باشند و از تمایلات چپ و راست، برى باشند و به حسن سابقه و تعهد به قوانین اسلام و خیرخواهى امت معروف و موصوف باشند».
ایشان همچنین مى فرماید: «باید به اشخاصى که احتمال انحراف در آنان مى رود رأى ندهند؛ چه احتمال انحراف عقیدتى و یا اخلاقى» همان، (21 اسفند 1358) ص 14؛ 17 اردیبهشت 359. و «کسانى را انتخاب کنند که صددرصد مسلمان و معتقد به احکام اسلام و متعهد به اجراى احکام اسلام و مخالف با مکتب هاى انحرافى و معتقد به جمهورى اسلامى باشند».همان.
از چند سخن پیشین به دست مى آید:
1. بررسى سوابق و ویژگى هاى کاندیداهاى مجلس لازم و بایسته است و نباید ناآگاهانه و بدون بررسى کافى کسى را برگزید.
2. با احتمال انحراف عقیدتى و اخلاقى، نمى توان به کسى رأى داد. به عبارت دیگر باید صلاحیت افراد را احراز کرد.
3. شرایط و صلاحیت هاى لازم براى نمایندگى از دیدگاه امام خمینى(ره) عبارت است از: صددرصد مسلمان بودن، نداشتن انحراف اعتقادى و مخالفت با مکاتب انحرافى، عدم انحراف اخلاقى، متفکر بودن، خیرخواهى، تعهد، دلسوزى و در خدمت اسلام و مردم بودن، وفادارى به نظام جمهورى اسلامى و قانون اساسى و پاى بندى و التزام به اجراى احکام اسلامى.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد