استمداد از امامان(ع)

معناى «إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ» در نظام اسباب و مسببات، این است که خدایا! فقط از تو کمک مى جوییم و اگر در چهارچوب این نظام، به اسباب متوسّل مى شویم، این عمل را جز استمداد و یارى جستن از تو نمى بینیم؛ زیرا به غیر از تو، مؤثر و مدد دهنده اى در این عالم نیست و لحظه لحظه وجود اسباب و اثربخشى آنها، به لطف و اراده و قدرت تو است. اسباب به لطف تو مؤثرند و مستقل و جدا از تو، هیچ نیستند و توان هیچ تأثیرى ندارند: «لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظیم». در نتیجه «إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ» منافاتى با تمسّک به اسباب ندارد و به معناى عدم استفاده و استمداد از اسباب و واسطه هاى فیض الهى نیست. بنابراین، همان طور که براى بلند کردن بار سنگینى از زمین، از دیگران کمک مى گیرید و یا براى درمان و شفا یافتن بیمار خود، از پزشک و دارو استمدادى کنید و این گونه امور را مخالف با «إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ» نمى دانید؛ همین طور است توسّل به اولیاى الهى.
افزون بر آن استمداد از امامان و اولیاى الهى در مورد شفاى بیماران، به یکى از دو معنا است:
1. درخواست دعا از آنان؛ یعنى، در پیشگاه خدا دعا کنند و از او بخواهند که بیمار ما را شفا دهد. همان گونه که طبق تصریح آیات قرآن کریم، فرزندان حضرت یعقوب، نزد او آمدند و از وى طلب دعا کردند و خواستند براى ایشان استغفار کند. یوسف (12)، آیه 97. چنین چیزى هیچ گونه مغایرتى با توحید در استعانت ندارد.
2. درخواست مستقیم از آنان، براى برآوردن حاجت؛ با توجه به ولایت تکوینى اولیاى الهى، استمداد از آنان، مصداق تمسّک به اسباب و واسطه هاى فیض الهى است و با توحید منافاتى ندارد.