بقعه سید مجدالدین – کلبیا
بقعه سید مجدالدین از بقاع معروف شهرستان دشتی است و در زمینی صاف و هموار، در روستای کلبیای امامزاده از توابع دهستان کبگان بخش کاکی، واقع است. طول جغرافیایی آن ۵۱ درجه و ۲۹ دقیقه و عرض جغرافیایی آن ۲۸ درجه و ۱۰ دقیقه است. ارتفاع آن از سطح دریا ۹ متر است و در ۶۶ کیلومتری جنوب غربی شهر خورموج قرار دارد. رودخانه مند از حدود صد متری جنوب آن می گذرد.
شخص مدفون در این بقعه، سید مجدالدین فرزند سید جلال الدین و در حال حاضر فاقد نسب نامه است. برخی معتقدند تا سال ۱۳۶۵ خورشیدی، تذکره این امامزاده، به خط شهید عبدالحسن حاجی پور در درون بقعه نصب بوده است. اما با تمام تلاشی که صورت گرفت، نوشته ای به دست نیامد. بنابراین، نمی توان در خصوص نسبش اظهار نظر قطعی نمود. با وجود اینکه اکثر مطلعان و کهنسالان منطقه او را از اعقاب حضرت زین العابدین علیه السلام و از نزدیکان امیر دیوان (مدفون در کوه جاشک) می دانند. عده کمی بر این باورند که وی از نوادگان حضرت موسی بن جعفر علیه السلام و سیدی موسوی است.
درباره آمدن آن بزرگوار به دشتی و سرانجام وی، چند نظر وجود دارد:
اول: عده کمی براین باورند که وی در زمان بنی امیه و از ترس جان وارد ایران شده و در حین عبور از منطقه، به جرم علوی بودن و یا به قصد تصاحب اموال وی، در جنگی کشته و سپس در جای فعلی مدفون گردیده است.
دوم: ایشان در عصر بنی عباس و حکومت مأمون به دشتی آمده و در کرانه شمالی رودخانه مند و کنار روستای کلمبیا بر اثر درگیری با کارگزاران آن خلیفه به شهادت رسیده و سپس در همین جایی که اکنون بقعه اوست، دفن شده است.
سوم: سال ها بعد از شهادت امام رضا علیه السلام ، سید مجدالدین در اعتراض به ظلم و ستم حاکمان عباسی، راه ایران را پیش گرفته و بعد از عبور از مناطق مختلف، سرانجام در روستای کلبیا که ساکنانش عرب تبار بودند، سکونت گزیده و همان جا هم از دنیا رفته و دوستدارانش او را به خاک سپرده اند.
چهارم: وی سیدی اهل منطقه «فال واسیر» و دارای خدم و حشم فراوان بوده است که با اهل و عیال وارد کلبیا شده و در این مکان سکونت اختیار کرده است، سرانجام نیز به سبب اختلاف عقیده و یا مسائل ملکی، با ضربه بیل یکی از اعراب ساکن در آبادی، به شهادت رسیده و در مکان فعلی مدفون شده است.
در این جا، ذکر این نکته لازم است که اگر چه این قول در منطقه شهرت بیشتری دارد، اما تا زمانی که سند محکم و متقنی به دست نیامده است، نمی توان آن را پذیرفت. زیرا ممکن است اصلی نداشته باشد و فقط یک شایعه مشهور باشد.
بقعه، قدمت زیادی دارد و تاکنون چند بار بازسازی و مرمت شده است. چند سال پیش، بقعه قدیمی سنگ و ساروجی، تخریب شد و با نذورات مردمی و کمک خیرین منطقه و به سرپرستی متولی وقت بقعه، مرحوم حاج ی سید خسرو حسینی آزاد، بنای با شکوه فعلی با سنگ و گچ و با سقفی شبیه به سقف بازار وکیل شیراز، ساخته شد. طول و عرض این بنا 11.10 در 11.10 متر د و از چهار طرف، دارای چهار شاه نشین به ابعاد ۴×۴ متر است. در جهات مختلف، پنجره هایی به عرض متفاوت ۹۵ و ۱۰۰ سانتی متر و طاقچه هایی به عرض یک متر دارد. در اصلی آهنی بقعه که عرض آن 1.50 متر است، در ضلع شرقی واقع شده و در اضلاع دیگر، چند در آهنی به عرض یک متر نصب شده است. دیوارهای بنا از داخل با گچ و از بیرون با سیمان پوشیده شده است. کف بقعه کاشی کاری و مفروش به موکت شده و بر فراز آن، گنبدی سرپوشی با چهار گنبد کوچک در اطراف ساخته شده است. نمای گنبد از سیمان سفید است.
در زیر گنبد، ضریح چوبی مشبکی با ابعاد 1.60 در 2.47 و ارتفاع دو متر روی قبر کاشی کاری شده سید مجدالدین نصب شده است. ارتفاع قبر مزبور، ۶۶ و طول و عرض آن ۹۰×۱۹۰ سانتی متر و بدون کتیبه است و پارچه ای سبز روی آن کشیده شده است.
اهالی منطقه به این بقعه مقدس با دیدۂ خاص می نگرند و برایش احترام فراوان قائلند. قبلا اگر بین دو نفر اختلافی پیش می آمد، برای این که معلوم شود حق جانب کیست، از دو طرف می خواستند رو به قبر سیدمجدالدین کنند و سوگند یاد کنند. اگر کسی به دروغ قسم می خورد، بی تردید نتیجه این دروغ را در دنیا مشاهده می کرد. اکنون نیز قسم راستین عده ای از اهالی، نام یا جدهمین سید بزرگواراست.
این بقعه، در ایام زمستان و بهار و مخصوصا عیدنوروز و سیزدهم فروردین، محل تجمع مشتاقان و ارادتمندانی است که برای زیارت و سیاحت به این مکان می آیند. در حال حاضر، راه بقعه خاکی و دارای امکاناتی نظیر: حسینیه، شش باب زائرسرای سنگ و گچی، چند سرویس بهداشتی مردانه و زنانه، فضای سبز و دو آب انبار است. خادم فعلی بقعه، سید مرتضی و ذوالفقارجو است و قبل از وی، مرحوم سید غلام فرزند سید بابا از اهالی آبکش بوده است.
در اطراف بقعه، چند قبر از جمله قبر حاج کلبی از سرشناسان روستا و قبر دو تن از شهدای جنگ تحمیلی به نام های «عبدالحسن حاجی پور» فرزند عبدالله و اسفندیار (بهمنیار) حاجی پور فرزند زایرعلی که دارای بنای یادبود زیبایی هستند، دیده می شود.
منابع:
1. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی آبادی های کشور جمهوری اسلامی ایران، ج ۱۱۱ (خورموج)، ص ۸۷.
2. گفتگو با مختار جمالی، مطلع، ساکن ریگدان کاکی، مورخ ۱۳۸۵/3/5
3. گفتگو با حاج شیخ حسین کبگانی، ساکن وحدت آباد، مورخ ۱۳۸۵/5/2
۴. گفتگو با سید مرتضی ذوالفقارجو، خادم بقعه، مورخ ۱۳۸۵/5/2
۵. گفتگو با آیت الله حاج میرزا احمد دشتی، مورخ ۱۳۸۷/7/8
6 . گفتگو با حاج علی مغدان زاده، معمر، ساکن آبکش، مورخ ۱۳۸۶/8/25
۷. گفتگو با مشهدی حیدر عباسی فرزند علی، معمر، بر مصادی اصل، ساکن بردخون، مورخ ۱۳۸۷/1/4
8. گفتگو با حاج حیدر احمدی، مطلع و معمر، ساکن کناری، مورخ ۱۳۸۵/5/9
9. گفتگو با مشهدی محمد حسین دهقانی، معمر، ساکن گنخک کوران مورخ ۱۳۸۵/5/1
۱۰. گفتگو باحسن اندرخور، بر مصادی اصل، ساکن خورموج، ۸۰ ساله، مورخ ۱۳۸۷/4/4
۱۱. گفتگو با زایر حسین حاجی زاده، مطلع، ساکن عامری، مورخ ۱۳۸۵/5/10
۱۲. گفتگو با رئیس ابراهیم رسولی، معمر، در گوئی اصل، ساکن خورموج ، مورخ ۱۳۸۷/12/20
۱۳. گفتگو با حاج سید علی حسینی زاده فرزند سید عبدالرضا، بر مصادی اصل، ساکن خورموج مورخ ۱۳۸۵/11/11
۱۴. گفتگو با مشهدی محمد دهقانی، چاه حسین جمالی اصل، ساکن کاکی، حر مورخ ۱۳۸۹/9/5
۱۵. گفتگو با حاج محمد اصغری، چاه حسین جمالی اصل، ساکن لنگک، مورخ ۱۳۸۵/2/7
۱۶. گفتگو با سید محمود حسینی زاده، مطلع، بر مصادی اصل، ساکن بردخون، مورخ ۱۳۸۶/12/29
منبع: زیارتگاههای استان بوشهر، دفتر سوم، غلامحسین هادی نژاد دشتی، انتشارات وثوق، چاپ اول، قم، 1388ش، صص 85-81