مرکل سل کارسینوما

سرطان سلول مرکل یک سرطان پوستی نادر است که معمولاً به صورت گره گوشتی با رنگ مایل به قرمز در صورت، سر یا گردن فرد ظاهر می شود. به مرکل سلول کارسینوما، neuroendocrine  carcinoma (سرطان عصبی و غدد درون ریز) پوستی نیز گفته می شود.

سرطان سلول مرکل اغلب در افراد مسن بروز پیدا کرده و نتیجه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب یا ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن فرد است. سرطان مرکل سل کارسینوما تمایل به رشد سریع داشته و به سرعت در قسمت های دیگر بدن گسترش یابد. گزینه های درمانی سرطان مرکل سل کارسینوما اغلب بستگی به این دارد که سرطان علاوه بر پوست کدام قسمت ها را درگیر کرده باشد.

سرطان مرکل سل کارسینوما (MCC) نوعی نادر از سرطان پوست است. این نوع از سرطان تهاجمی بوده و می تواند به راحتی به دیگر مناطق بدن گسترش یافته (متاستاز شود.) و علاوه بر پوست قسمت های دیگری را درگیر کند. البته هنوز علت دقیق بروز این سرطان مشخص نیست اما عوامل مختلفی از جمله عوامل محیطی و ایمونولوژیک می تواند نقش اساسی در پیشرفت این بیماری داشته باشد.

سال ها تصور پزشکان و متخصصان بر این بود که این سرطان ابتدا سلول های مرکل را درگیر می کند. این سلول ها در خارجی ترین لایه پوست به نام اپیدرم یافت شده و بسیار به گیرنده های عصبی نزدیک است.

با این وجود تحقیقات اخیر نشان می دهد که ممکن است منشأ ابتلا به MCC  سلول های مرکل نباشد. این احتمال وجود دارد که این سرطان ناشی از سلول های نابالغی باشد که سرانجام به سلول های مرکل تبدیل شوند. (این سلول ها در حقیقت پیش سازه های سلول مرکل هستند.).1
 

علت کارسینوم سلول مرکل

علت دقیق کارسینوم مرکل مشخص نیست. کارسینوم سلول مرکل در سلول های مرکل آغاز می شود. سلول های مرکل در پایه بیرونی ترین لایه پوست به نام اپیدرمیس یافت می شود. سلول های مرکل به پایانه های عصبی در پوست متصل می شود و مسئول احساس لمس هستند.

محققین اخیرا کشف کرده اند که ویروسی شایع در ایجاد کارسینوم سلول مرکل نقش دارد. این ویروس که ویروس پاپیلومای سلول مرکل شناخته می شود روی پوست زندگی می کند و سبب بروز علائم نمی گردد. این که چطور ویروس سبب کارسینوم سلول مرکل می شود هنوز مشخص نشده است.

با توجه به این که این ویروس بسیار شایع است و کارسینوم سلول مرکل بسیار نادر است این احتمال وجود دارد که فاکتورهای خطر دیگری در ایجاد کارسینوم سلول مرکل نقش داشته باشند.2

علائم و نشانه های ابتلا به مرکل سل کارسینوما

اولین علامت ابتلا به سرطان مرکل سل کارسینوما بروز تومور بدون درد و در حال رشد (گره) بر روی پوست فرد خواهد بود. این تومور یا گره ممکن است به رنگ پوست بوده یا رنگ مایل به قرمز، آبی یا بنفش داشته باشد.

در بیشتر موارد مرکل سل کارسینوما بر روی صورت، سر یا گردن فرد مبتلا ظاهر می شود، اما ممکن است هر قسمتی از پوست را درگیر کند. در بعضی از موارد قسمت درگیر شده ممکن است اصلاً در معرض آفتاب قرار نداشته باشد.2
 

عوامل خطر بروز مرکل سل کارسینوما

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان سلول مرکل را افزایش دهد عبارتند از:
 

قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور

قرار گرفتن در معرض نور ماوراء بنفش، نوری که از خورشید یا اتاق های سولاریوم متساطع می شود، می تواند تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان سلول مرکل را افزایش دهد. اکثر مرکل سل کارسینوماها بر روی سطوح پوستی که بیش از دیگر قسمت ها در معرض آفتاب قرار داشته، به وجود می آید.
 

سیستم ایمنی ضعیف

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند – مثل افرادی که به عفونت  HIV مبتلا بوده، افرادی که از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده کرده یا کسانی که مبتلا به لوسمی مزمن هستند – بیش از دیگران در معرض ابتلا به سرطان مرکل سل کارسینوما قرار خواهند داشت.
 

سابقه سرطان های دیگری پوستی

سرطان مرکل سل کارسینوما با پیشرفت سرطان های دیگر پوست مانند سلول پایه ای یا سرطان سلول سنگفرشی همراه خواهد بود.
 

سنین بالا

بالا بودن سن فرد خطر ابتلا به سرطان مرکل سل کارسینوما را افزایش خواهد داد. این سرطان بیشتر در افراد با سن بالاتر از 50 سال دیده می شود با این حال ممکن است برای هر فرد در هر سنی اتفاق افتاده و ابتلا به آن مختص سن خاصی نیست.
 

رنگ پوست روشن

سرطان مرکل سل کارسینوما معمولاً در افرادی که پوست روشن دارند ایجاد می شود.

در نتیجه افراد دارای پوست سفید بیش از افراد سیاه پوست در معرض ابتلا به این نوع سرطان هستند.1
 

تشخیص سندرم سلول مرکل

معاینه بالینی

پزشک پوست شما را از لحاظ داشتن خط و خال، جوش یا نقاط رنگی غیر معمول و دیگرتوده ها بررسی می‌کند.
 

برداشت نمونه ای پوست مشکوک

طی روشی که بیوپسی پوست نامیده می‌شود، پزشک تومور یا بخشی از تومور را از پوست بعنوان نمونه برمیدارد. نمنونه برای انالیز نشانه‌های سرطان  به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.3
 

درمان کارسینوم سلول مرکل

برای درمان عموما از روش‌های زیر استفاده می‌شود.

جراحی

در طی جراحی، پزشک تومور را همراه با مرز پوست طبیعی اطراف تومور از بین میبرد. اگر شواهدی از انتشار سرطان به گره لنفی در پوست اطراف تومور باشد، آن نیز از بدن خارج می‌شود.(دیسسکشن گره لنفی)

در بیشتر موارد پزشک از اسکالپل برای جراحی سرطان استفاده می‌کند. گاها ممکن است از روشی به نام جراحی موس(Mohs) استفاده شود. در جراحی موس لایه نازکی از بافت خارج میشود. تا از لحاظ داشتن سلول سرطانی زیر میکروسکوپ بررسی شود.

اگر سلول سرطانی دیده شود، پروسه جراحی دوباره تکرار می‌شود. تاجایی که دیگر در لایه پوستی اثری از سلول سرطانی دیده نشود. در این نوع جراحی، پوست نرمال کمتری از بین میرود و اسکار کمتری برجای میگذارد. اما باید از مرز پوستی بدون تومور مطمئن شد.
 

رادیوتراپی

این روش شامل هدایت پرتوهای پرانرژی مانند پرتوx  و پروتون به سلول‌های سرطانی است. بیمار روی یک تخت قرار میگیرد. و یک دستگاه بزرگ دور بیمار حرکت کرده. و پرتوها را به طور دقیق به نقاطی از بدن بیمار هدایت میکند. گاها از رادیو تراپی بعد از جراحی استفاده میشود. تا سلول‌های سرطانی که بعد از عمل جامانده اند، از بین بروند.

برای افرادی که نمیتوان جراحی کرد، از رادیوتراپی برای درمان اصلی استفاده می‌کنند. از رادیو تراپی برای درمان انتشار سرطان نیز استفاده می‌کنند.
 

ایمونوتراپی

در این روش از داروها برای کمک به سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان استفاده می‌شود. در بیشتر موارد از ایمونوتراپی برای درمان کارسینوم سلول مرکل  انتشار یافته به قسمت‌های دیگر بدن استفاده می‌شود.
 

شیمی درمانی

شیمی درمانی از داروهایی برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. داروهای شیمی درمانی به صورت تزریق داخل وریدی یا قر یا هردو وجود دارند.

اغلب شیمی درمانی استفاده نمی‌شود. مگر اینکه کارسینوم سلول مرکل به گره‌های لنفی یا دیگر اندام‌های بدن منتشر شود. و یا بعد از درمان دوباره عود کند.2
 

پیشگیری از کارسینوم سلول مرکل

اگر چه قرار گرفتن در معرض خورشید به عنوان علت روشن کارسینوم سلول مرکل شناخته نشده است اما به عنوان فاکتور خطری برای ان شناخته می شود. تا جایی که می توانید کمتر در معرض خورشید قرار بگیرید زیا به این ترتیب ریسک سرطان کاهش می یابد.

سعی کنید در ساعات اوج تابش خورشید در معرض آن قرار نگیرید. خصوصا از ده صبح تا چهار بعد از ظهر. سعی کنید فعالیت های بیرون از خانه خود را در صبح زود  یا ساعات دیگری از روز انجام دهید.

پوست و چشمان خود را محافظت کنید. از کلاه لبه پهن و عینک آفتابی با قابلیت محافظتی دربرابر اشعه ماورای بنفش استفاده کنید.

از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید. کرم ضد آفتاب شما باید حداقل اس پی اف ۳۰ را دارا باشد.حتی در روزهای ابری نیز از آن استفاده کنید. کرم ضد آفتاب خود را دو ساعت یک بار تمدید کنید. در صورت شنا کردن و یا تعریق با سرعت بیشتری کرم را ترمیم کنید.

مراقب تغییرات پوستی خود باشید. اگر متوجه خط، خال و یا برجستگی در حال تغییر ( به لحاظ اندازه و رنگ) شدید به پزشک مراجعه کنید. اغلب این تغییرات پوستی هرگز سرطانی نخواهند شد اما تشخیص سرطان در این مرحله شانس موفقیت درمان را افزایش می دهد.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.dorvana.com
3.www.virtualdr.ir