تصویر: یک مرد مسلمان در حال دعا.
 
برای مسلمانان، ماه رمضان زمانی است که از طریق روزه گرفتن، دعا، خواندن قرآن و انجام کارهای نیک، به خدا نزدیک می‌شوند.
 
مجازات، تطهیر، عزا ، فداکاری و تقویت دانش و قدرت از جمله اهداف روزه داری است که توسط این ادیان در نظر گرفته شده است. حتی فیلسوفان، دانشمندان و پزشکان گذشته روزه را به عنوان یک فرایند درمانی برای باز آفرینی سلامتی بیماران پذیرفتند. سقراط، افلاطون، ارسطو، گالن، پاراکلسوس و بقراط همه اعتقاد داشتند که روزه گرفتن به عنوان یک روش درمانی (Haas) شناخته می‌شود. ما در متون مقدس، به عنوان مثال در کتاب مقدس، می‌یابیم که پیامبرانی مانند موسی، الیاس، دانیال و عیسی به خاطر طهارت معنوی و به عنوان وسیله ارتباط با خدا به روزه داری متوسل می‌شوند. قرآن نیز بیانگر این است که روزه گرفتن یک عمل شرعی است که برای ادیان گذشته نیز متداول بوده است:
 
ای کسانی که ایمان آورده اید! روزه برای شما مقرر است همان طور که برای کسانی که پیش از شما بودند مقرر شده بود، باشد که پرهیزکار شوید (البقره 2:183)
 

روزه در یهودیت

تقویم یهودی شامل روزهای نسبتاً کمی روزه داری معمولی است. یوم کیپور (روز کفاره)، تنها روز برای روزه‌ داری است که در قانون موسی مقرر شده است:
 
و این یک اساسنامه برای همیشه برای شما خواهد بود: که در هفتمین ماه، در دهمین روز از ماه، روح خود را در زحمت می‌آندازید و به هیچ وجه کاری انجام نمی‌دهید، خواه مربوط به یکی از کشور شما باشد یا غریبه‌ای باشد که در بین شما سکونت می‌کند: زیرا در آن روز کاهن کفاره می‌دهد تا شما را پاک سازی کند تا شما از همه گناهان خود در مقابل خداوند پاک باشید. این یک شنبه استراحت برای شما خواهد بود و شما با یک اساسنامه برای همیشه روح خود را در زحمت خواهید انداخت (لاویان 31-16:29).
 
یهودیان ده روز توبه را رعایت می‌کنند که از راش هاشانا (سال جدید یهودی) شروع می‌شود و با یوم کیپور (روز کفاره) پایان می‌یابد. این زمان برای در نظر گرفتن گناهان سال گذشته و توبه است.
 
«همچنین ممکن است کنیسه در صورت بروز بدبختی در مردم اختیار داشته باشد روزه داری را واجب کند …»
 
یوم کیپور روزی است که یهودیان بر این باورند که سرنوشت همه یهودیان برای سال آینده نوشته و مهر و موم می‌شود. این روز به عنوان پر افتخارترین و جدی‌ترین روز در تقویم یهود برگزار می‌شود، که شامل اندوه خوردن بر گناهان مرتکب شده در سال گذشته و همچنین دعا برای بخشش است. در سه نوبت در کتاب مقدس مذکور است که مردم چهل روز روزه گرفتند. در این روز، یهودیان 25 ساعت از غروب آفتاب عصر تا غروب آفتاب روز بعد روزه می‌گیرند. برای یهودیان، روزه گرفتن بیش از صرف نظر کردن از نوشیدن و خوردن است: کار کردن در روزهای روزه مجاز نیست و داشتن روابط جنسی و حمام کردن و همچنین استفاده از پمادها و کفش‌های چرمی ممنوع است.
 
روزه با یک سرویس ویژه عصرانه معروف به کُل نیدر یا کل نذر (همه نذورات) شروع می‌شود و خدمات کنیسه برای تمام روز بعد تا پایان روزه ادامه خواهد داشت.
 
همچنین در بسیاری از جوامع یهودی مرسوم است که در عید روز سال نو روزه بگیرند: روش هاشانه.
 
علاوه بر یوم کیپور، چهار روز روزه معمولی وجود داشت که طبق سنت یهود برای حفظ خاطراتی از حوادث غم انگیز مختلف که ملت یهود را در زمان اسارت خود تحت تأثیر قرار داده بودند، بود. به گفته برخی از دانشمندان تالمود این روزه‌ها فقط در شرایطی که ملت تحت ستم واقع می‌شدند واجب بودند، اما نه وقتی صلح برای اسرائیل وجود داشت.
 
کنیسه همچنین در صورت بروز بدبختی در مردم، مانند آفات، قحطی یا حکم شرورانه‌ای که توسط حاکم روز اجرا می‌شود، می تواند روزه را تحمیل کند.
 
روزه‌های معمول یهودی از طلوع آفتاب شروع می‌شوند و با ظهور اولین ستارگان عصر، پایان می یابند (به استثنای یوم کیپور، که از غروب تا غروب آفتاب ادامه دارد). دادن خیرات در یک روز روزه، به ویژه توزیع مواد غذایی لازم برای وعده عصرانه، تشویق می‌شود (دائرالمعارف یهودی).
 

روزه گرفتن در مسیحیت

از خطبه کوه، می‌دانیم که عیسی به اولین شاگردان خود دستور داد که روزه بگیرند:
 
وقتی روزه می‌گیرید، مانند منافقان غمگین به نظر نرسید، زیرا آنها صورت خود طوری به مردم جلوه می‌دهند که گویی روزه می‌گیرند. حقیقت را به شما می‌گویم، آنها پاداش خود را به طور کامل دریافت کرده‌اند. اما وقتی روزه می‌گیرید، روغن را روی سر خود بگذارید و صورت خود را بشویید تا روزه شما برای مردم آشکار نباشد، بلکه فقط برای پدرتان که نادیدنی است روزه بگیرید؛ و پدر شما، که کارهای پنهانی را می‌بیند، به شما پاداش می‌دهد (متی 6:16).
 
بدیهی است که نوع روزه‌هایی که توسط عیسی تجویز شده بود قبلاً برای جامعه یهود آشنا بوده است، زیرا هیچ سابقه‌ای در دست نیست که او هیچ گونه تغییر را آموزش داده باشد. از این رو، باید همان طور که آیات فوق بیانگر آن است، روزه پرهیز کامل از غذا و نوشیدنی باشد. به همین دلیل او از قرار دادن روغن روی سر و شستن صورت صحبت کرد تا خستگی روزه برای دیگران آشکار نباشد.
 
امروزه بسیاری از مسیحیان به پیروی از دستور العمل‌های کلیسا این نوع روزه‌ها را تمرین نمی‌کنند. آنها فقط چند روز از خوردن گوشت خود داری می‌کنند، یا در بعضی موارد فقط در بین روز یک وعده غذایی میل می‌کنند. و ممنوعیت نوشیدنی نیز وجود ندارد. این ممکن است به این دلیل باشد که عهد جدید جزئیاتی از نحوه روزه گرفتن ارائه نمی‌دهد.
 
صیام یا لنت، که توسط کلیساهای رومی، آنگلیکن و برخی کلیساهای دیگر مشاهده می‌شود، یک دوره چهل روزه روزه و مجازات در تقلید از نمونه عیسی مسیح در روزه خود در بیابان (صحاری) یهوداست.
 
اولین مؤلفه اصلی لنت یا صیام، تعهد به پرهیز است که در مورد همه افراد مسن تر از 14 سال اعمال می‌شود. از نظر کاتولیک‌های رومی، پرهیز به معنای نخوردن گوشت به هر شکلی، که البته شامل ماهی نمی‌شود، است. اما یک مفهوم “پرهیز جزئی” نیز وجود دارد، یعنی خوردن گوشت فقط یک بار در روز.
 
در سه نوبت در کتاب مقدس  مردم چهل روز روزه گرفتند. اولین مورد زمانی بود که موسی ده فرمان را دریافت کرد (خروج 34:28). مناسبت بعدی زمانی بود که الیاس قبل از تدهین کردن الیشع با خدا رو به رو شد (اول پادشاهان 19:8). سومین مورد برای چنین روزه‌ای زمانی بود که عیسی در بیابان بود و شیطان او را وسوسه می‌کرد (متی 4:2).
 
دلایل زیادی در کتاب مقدس برای روزه وجود دارد. این به عنوان یک عمل فداکارانه دیده می‌شود که به مسیحیان خدا را یاد آوری می‌کند، و از طریق روزه گرفتن، در حالی که بدن از آسایش محروم است، روح تقویت می‌شود.
 
منبع: پروفسور شهول حامد – Islam Online