سوره جاثیه

تعداد آیات

37
 

تعداد کلمات

489
 

تعداد حروف

2085
 

ترتیب نزول

65
 

محل نزول

مکه مکرمه
 

معانی نام سوره

منظور از جاثیه دراین سوره عموم مردم است که در روز قیامت در صحرای محشر گرد آمده و در دادگاه عدل الهی و در پای حساب و محاسبه قرار می گیرند.
 

نامهای دیگر

شریعت
 

ویژگیهای سوره

در قرآن هفت سوره پشت سر هم که باحروف رمز (حم) آغاز میشوند به نام (حوامیم) و یا (حامیمات) نامیده میشوند که همه ی آنها از وحی قرآن و کتاب خدا سخن میگویند و ارتباط معنوی حروف رمزی (حم) با مساله وحی و نزول قرآن و کتاب روشن میسازد.
 

موضوعات مطرح شده

آگاهی و ترسیم صحنه آخرت و اجتماع کل مردم (اولین و آخرین) در صحرای محشر و در برابر دادگاه عدل الهی و دریافت پرونده ها و نامه های اعمالشان از خداوند که تمام اعمال انسان به حق در آن ثبت و ضبط شده است. خلقت زمین و آسمان – نعمتهای سرشار خداوند – سود و زیان عمل انسان به خود او – شمارش بخشی از نعمتهای پروردگار – نزول قرآن از سرچشمه عزت و حکمت – هوای نفس – ترسیم صحنه آخرت.
 

فضیلت قرائت و خواص سوره جاثیه

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در فضیلت این سوره فرموده است: هر کس سوره جاثیه را قرائت کند، خداوند عیب های او را می پوشاند و حالت ترس و نگرانی او را هنگام حسابرسی آرام می کند. 1

از امام صادق علیه السلام روایت شده است: هر کس سوره جاثیه را قرائت نماید پاداشش این است که هرگز آتش به او نمی رسد و صدای زوزه آتش جهنم را نمی شنود و با حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم همراه خواهد بود. 2
 

آثار و برکات سوره

1) در امان ماندن ازشر حاکم قدرتمند

از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: هر کس سوره جاثیه را بنویسد و برگردن آویزد از حمله هر حاکم و سلطان ستمگری در امان خواهد ماند و نزد مردم با هیبت و شکوه و محبوب و آبرومند خواهد بود و این عنایتی است که از جانب خداوند است. 3
 

2) در امان بودن از شر سخن چین

ازامام صادق علیه السلام نقل شده است: اگر سوره جاثیه را بنویسند به همراه داشته باشند از شر هر سخن چینی در امان خواهند ماند و غیبت او را نمی کنند و اگر هنگام ولادت نوزاد بر او آویزند همواره در حفظ و حراست الهی خواهد بود. 4
 

3)  در امان ماندن از شر جن

همچنین در روایت دیگری از ایشان آمده: اگر سوره جاثیه را بنویسند و به همراه داشته باشند در خواب و بیداری از هر گونه عامل ترساننده و خطر آفرین در امن خواهند ماند و اگر هنگام خواب این سوره را زیر سر نهند از شر جن در امانند. 5
 

شأن نزول و محتوای سوره جاثیه

سوره ی جاثیه با بیان عظمت قرآن و اهمیت آن آغاز می شود، سپس گوشه ای از دلائل تحید در برابر مشرکان- را بازگو کرده و بعد از آن پاره ای از ادعاهای مادی گرایان را پاسخ می دهد. در بخش بعدی اشاره ی کوتاهی به سرنوشت بعضی از اقوام پیشین همچون بنی اسرائیل کرده و بعد از آن با آیاتی تهدید آمیز گمراهانی که اصرار و پافشاری در گمراهی دارند را هشدار می دهد.

در قسمت بعد دعوت به عفو و گذشت و در عین حال قطعیت و عدم انحراف از مسیر حق مطرح شده و در بخش پایانی نیز اشارات گویایی به حوادث تکان دهنده قیامت شده است.

پینوشت
(1) مجمع البیان،ج9، ص118
(2)ثواب الاعمال، ص114
(3) تفسیرالبرهان، ج5، ص23
(4)همان،ص231
(5)الامان من اخطار الاسفار و الازمان، ص89.

منبع: سایت رواق الحجاج