اما چطور می‌توانیم به کاهش استرس کودکان در مدرسه کمک کنیم؟ برای حل این مسئله چه کاری از دست‌تان برمی‌آید؟ در این مقاله، پاسخ این پرسش‌ها را خواهید یافت.

آیا کودک‌تان دچار استرس است؟

طبق گفته‌ی دکتر ادل کدیوکس (Adelle Cadieux) روان‌شناس کودک در بیمارستان کودکان هلن دی‌ووس در میشیگان، کودکانی که استرس دارند، تغییراتی در حالت و رفتارشان رخ می‌دهد.

اگر فرزند شما هم استرس مدرسه داشته باشد، احتمالا کج‌خلق خواهد شد، مدام گریه خواهد کرد، از فعالیت‌ها کناره‌گیری می‌کند، بلاتکلیف خواهد بود و در مورد خودش بدگویی خواهد کرد. همچنین ممکن است از سردرد و دل‌درد شکایت کند و یا تغییراتی در خواب و اشتهایش مشاهده شود. کودکانی که استرس دارند، با آماده شدن برای مدرسه هم مشکل دارند و حتی ممکن است از رفتن به مدرسه امتناع کنند.

اگر فرزند شما با استرس مدرسه دست و پنجه نرم می‌کند، اینها ۱۰ روشی هستند که می‌توانید او را در این رویارویی کمک کنید:

اوضاع را آرام کنید

لوری لایت (Lori Lite) نویسنده‌ی کتاب کودکان بدون استرس: راهنمای والدین برای کمک به ایجاد اعتماد به نفس و مدیریت استرس و کاهش اضطراب در کودکان می‌گوید: «کودکی که مدام عجله دارد، هرگز بچه‌ی آرامی نخواهد بود.» صبح‌های پرهرج‌ومرج، این آشفتگی را برای تمام روز تثبیت خواهند کرد؛ پس زمان کافی اختصاص دهید و مطمئن شوید که هر آنچه کودکان‌تان نیاز دارند، آماده است.

از او بخواهید بیشتر بخوابد

کودکانی که خواب کافی دارند، به احتمال زیاد خُلق بهتری هم خواهند داشت و بهتر از دیگران می‌توانند از پس استرس مدرسه بربیایند.

با او حرف بزنید

اگر تردید دارید که کودک‌تان استرس دارد یا اینکه در مدرسه مورد اذیت و آزار کودکان دیگر قرار می‌گیرد، سر حرف را با سوال کردن از روزی که گذرانده و اتفاقاتی که افتاده، باز کنید. می‌توانید به طور غیرمستقیم به او کمک کنید که خودش راه‌حلی برای مشکلاتش پیدا کند؛ این راه حل به‌ویژه برای کودکان بزرگ‌تری مناسب است که دوست ندارند مستقیما به‌ آنها بگویید باید چه کنند.

تمرین آرام‌سازی کنید

تنفس عمیق و آرام‌سازی پیشرونده‌ی عضلانی و تفکر مثبت، روش‌های اثبات‌شده‌ای برای کاهش استرس‌اند که برای کودکان هم موثر هستند. لایت می‌گوید نوشتن جملات مثبت روزانه که کودک‌تان بتواند هر روز صبح از درون یک کاسه بردارد هم می‌تواند مفید باشد.1

از تنش در فضا جلوگیری کنید

روان شناسان می‌گویند: «کودکی که مدام عجله دارد، هرگز بچه آرامی نخواهد بود.» این عجله داشتن را در صبح‌هایی که کودک به مدرسه می‌رود، می‌توان دید. صبح‌های آشفته و پراسترس، می‌توانند این حالت را برای تمام روز تثبیت کنند؛ پس سعی کنید قبل از خواب به کودک بگویید وسایلش را آماده کند و صبح‌ها در ساعت مناسبی بیدار شود که زمان مناسب برای صبحانه خوردن و لباس پوشیدن، داشته باشد. این کار هم در صورتی میسر است که کودک شب‌ها به موقع بخوابد. خواب به موقع هم باعث آرامش در روز است و هم صبح‌ها با اشتیاق و نشاط بیدار می‌شود‏‎.

مشغله‌های اضافه را حذف کنید

جایی از قول یک روان‌شناس خوانده بودم: «ما کلاً به این باور رسیده‌ایم که پرمشغله بودن برابر است با خوشحالی». مشغول نگه داشتن، روش غیرسالمی برای مقابله با چالش‌های زندگی است و متأسفانه این باور غلط به کودکان ما هم منتقل شده است. فعالیت‌های پس از مدرسه بیش از اندازه، یعنی زمان کمتری برای حضور در خانه؛ پس فعالیت‌های پس از مدرسه را تا جایی که امکان دارد، حذف کنید. و سعی کنید در مواقعی که کودک در خانه است و تکالیفش را انجام داده، از تعاملات و معاشرت‌های خانوادگی غافل نشوید‎.

در حضور کودک، از معلم بدگویی نکنید

حتی اگر با معلم‌ها، نوع تکالیفی که به کودک داده می‌شود و در کل با شیوه آموزشی او مخالف هستید، هرگز جلوی فرزندتان، درباره آنها بدگویی نکنید.

این کار باعث می‌شود که در کودک ترس ایجاد شود. روان‌شناسان کودک می‌گویند: «کودک همین حالا هم استرس دارد، پس شما باید آب روی آتش باشید نه اینکه در آتشی که در وجودش است، بدمید.» همیشه مثبت باشید و به جای بدگویی، کاری اساسی کنید. مثلاً در این مواقع بدون اینکه کودک متوجه شود، به مدرسه روید و جلسه‌ای با معلمش ترتیب دهید‎.

مشورت کنید

اگر بتوانید با سایر والدین هم‌کلاسی‌های کودک خود ارتباط برقرار کنید، شاید بتوانید بدین وسیله با آنها در مورد مشکلات مدرسه مشورت کنید. گاهی اوقات مشکل منحصر به فرزند خودتان است و گاهی مشکلی‌ست که همه بچه‌های کلاس از آن رنج می‌برند. دانستن این نکته باعث می‌شود شما به کمک والدین دیگر در جهت رفع این مشکلات بکوشید. اگر مطمئن شوید که مشکل فرزندتان منحصر به خودش است، باید با روان‌شناس کودکی در این باره مشورت کنید‏‎.2

ارتباط برقرار کنید

کدیوکس می‌گوید با مسئولین مدرسه و والدین دیگر درباره‌ی مشاهدات‌شان از کودک‌تان صحبت کنید تا متوجه شوید چگونه با مدرسه کنار می‌آید.

سرمشقی برای «استراتژی‌های مواجهه با موقعیت‌» باشید

کدیوکس می‌گوید اگر خودتان نتوانید از پس استرس‌تان بربیایید، فرزندتان هم هرگز این کار را نخواهد آموخت. پس دفعه‌ی بعدی که روز سختی در محل کار داشتید، خوب است به فرزندتان بگویید که چرا ناراحت هستید، اما چیزی بگویید که بینش و قدرت مواجهه نسبت به این وضعیت را به کودک منتقل کند.

استفاده از فناوری را محدود کنید

کودکان بیش از هفت ساعت در روز از فناوری استفاده می‌کنند که این امر می‌تواند استرس را افزایش دهد. پس زمان استفاده‌ی فرزندتان از ابزارهای فناوری را محدود کرده و زمان بیشتری را صرف فعالیت‌های خانوادگی کنید.3

کاهش استرس کودکان با اختصاص دادن زمانی را برای بازی

گاهی اوقات پس از ورود کودک به دبستان، دیگر خانواده‌ها برای بازی کردن با او اهمیت چندانی قائل نمی‌شوند. در حالی که بازی کردن به خصوص بازی‌هایی که با فعالیت‌های بدنی همراه باشد در ارتقای سلامت جسم و روان کودک اهمیت بسیاری دارد؛ چرا که هنگام بازی ذهن کودک تحت فشار قرار نمی‌گیرد؛ هم‌چنین با عمیق‌تر و صمیمانه‌تر شدن ارتباط والد- کودک در جریان بازی بسیاری از تنش‌ها رفع خواهند شد.

قبول اشتباه در فرزندان

بسیاری از کودکان از این می‌ترسند که نکند اشتباه کنند. همین امر استرس و اضطراب زیادی را در وجود آن‌ها رقم می‌زند. از همان دوران ابتدایی دائماً به فرزندتان یادآوری کنید که هیچ کس کامل نیست، همه آدم‌ها اشتباه می‌کنند. هم‌چنین به کودکتان بگویید که از او انتظار ندارید همه کارها را درست انجام دهد چون همیشه ممکن است اشتباهاتی پیش بیایند. به این ترتیب شما با استفاده از این جملات در کودک برای مواجه شدن با شکست‌ها آمادگی ایجاد می‌کنید. این مسئله تا حد زیادی ترس کودک را از اشتباه کردن از بین خواهد برد.4

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.salamatnews.com
3.www.vista.ir
4.www.honarehzendegi.com