تغییر هورمونی در مردان چگونه است؟

پیش از بلوغ، سطح تستوسترون در مردان به طور کلی پایین است. با آغاز دوران بلوغ، سطح تستوسترون روند افزایشی را دنبال می کند و این روند در طول بلوغ جنسی ادامه می یابد. تستوسترون توسعه عملکرد جنسی مردانه، رشد توده عضلانی، موی بدن، و همچنین تغییر در صدا را کنترل می کند.

تغییرات سطح تستوسترون

با افزایش سن مردان، تغییری چشمگیر در توانایی بدنی آنها در تولید DHEA، تستوسترون، و همچنین آندروژن های دیگر صورت می گیرد. این شرایط به کاهش سطوح تستوسترون در دهه چهارم زندگی و سال های پس از آن در مردان منجر می شود. حدود 20 درصد از مردان در دهه ششم زندگی خود و 50 درصد از مردان هشتاد ساله و پیرتر افت قابل ملاحظه در سطوح تستوسترون را تجربه می کنند. تستوسترون مهم‌ترین هورمون در ظرفیت جنسی مردان محسوب می شود و از این رو، کاهش سطح آن با افزایش سن اثر منفی بر فعالیت جنسی مردان دارد.

محدوده عادی سطح تستوسترون

به طور میانگین، سطوح تستوسترون در محدوده بین 2.7 و 17.3 نانوگرم در میلی لیتر برای مردانی که در بازه سنی 20 تا 49 سال قرار دارند و 2.1 تا 7.6 نانوگرم در میلی لیتر برای مردان 50 ساله و پیرتر قرار دارد. سطوح کمتر از 2.5 نانوگرم در میلی لیتر برای گروه نخست و 2.0 نانوگرم در میلی لیتر برای گروم دوم به عنوان سطوح پایین در نظر گرفته می شوند. اما افزون بر سن، سطوح پایین تستوسترون می تواند به واسطه عوامل دیگری مانند چاقی، دیابت، عفونت های جدی، بیماری های کبدی و کلیوی، اختلالات هورمونی دیگر، و عوارض جانبی برخی داروها شکل بگیرد.

تغییرات تعادل تستوسترون/استروژن

تعادل تستوسترون/استروژن (T/E) در سلامت هورمونی مردانه حیاتی است. برای مردی سالم نسبت تستوسترون:استروژن بالا خواهد بود. اگرچه تستوسترون هورمونی مردانه است، مقدار اندکی استروژن در مردان از تستوسترون تولید می شود. با افزایش سن و همراه با تغییرات هورمونی در مردان، نسبت تستوسترون:استروژن کاهش می یابد. آروماتاز، آنزیمی که عمدتا در سلول های چربی وجود دارد، تستوسترون را به استروژن تبدیل می کند. با افزایش سن، فعالیت آروماتاز افزایش می یابد و از این رو، مردان عضله بیشتری از دست می دهند و شاهد افزایش چربی بدن خود هستند.  1

با تغییرات هورمونی چه اتفاقی برای مردان رخ می دهد؟

میل جنسی کم

از آنجایی که هورمون تستوسترون مسئولیت حفظ فعالیت جنسی را بر عهده دارد، مردانی که آندروپوز (یائسگی) را تجربه می کنند با کاهش میل جنسی مواجه می شوند.

افسردگی

تعداد زیادی از مردان مبتلا به آندروپوز پیش از این که سطوح تستوسترون بدن خود را بررسی کنند به روانپزشک مراجعه می کنند. از آنجایی که تستوسترون در تنظیم خلق و خو نقش دارد، کاهش آن در مردان مبتلا به آندروپوز می تواند به افسردگی منجر شود.

انرژی کم

تستوسترون نقشی کلیدی در سطوح انرژی مردان بازی می کند. به همین دلیل، تغییرات هورمونی در مردان طی آندروپوز، از جمله سطوح کاهش یافته تستوسترون، به افت سطوح انرژی منجر می شود. از نشانه های انرژی کم می توان به خوابیدن سریع پس از یک وعده غذایی اشاره کرد.

بی خوابی

اگر فکر می کنید انرژی کم همواره به خواب زیاد منجر می شود، بهتر است در این زمینه تجدید نظر کنید. سطوح پایین تستوسترون در مردان مبتلا به آندروپوز می تواند موجب انرژی کم و بی خوابی شود. یکی از وظایف تستوسترون در مردان تنظیم خواب است. از این رو، مردانی که آندروپوز را تجربه می کنند و سطوح تستوسترون آنها افت کرده، ممکن است با اختلالات خواب و بی خوابی مواجه شوند.

پوکی استخوان

از آنجایی که تستوسترون در حفظ تراکم استخوانی نقش دارد، آندروپوز می تواند به شکل گیری استخوان هایی شکننده‌تر منجر شده و خطر ابتلا به پوکی استخوان افزایش یابد. مطالعات بسیاری پیوند مستقیم بین سطوح پایین تستوسترون و پوکی استخوان را نشان داده اند.

انباشت چربی شکم

مطالعات نشان داده اند که سطوح پایین تستوسترون و چربی شکم با یکدیگر پیوند خورده اند. زمانی که سطح تستوسترون بالا است، تجمع چربی شکمی کم است. با این وجود، به دلیل تغییرات هورمونی در مردان طی آندروپوز، چربی بیشتری در ناحیه شکم انباشته می شود. چربی شکم فضای بیشتری را برای تولید هرچه بیشتر آنزیم آروماتاز فراهم می کند، که تستوسترون را به استروژن تبدیل می کند. تغییر هرچه بیشتر در تعادل تستوسترون/استروژن سطح تستوسترون را کاهش می دهد و به انباشت چربی شکمی بیشتر منجر می شود. 2

چکونگی مقابله با تغییرات هورمونی در مردان

مواد غذایی حاوی روی را به زنجیره ی غذایی خود اضافه نمایید

پیاز و سیر مواد از جمله مواد غذایی کمک کننده به جلوگیری از کاهش تستوسترون بدن هستند. این مواد غذایی  به تولید بیشتر اسپرم کمک نموده و سطح هورمونهایی را که تولید تستوسترون را در بدن شما افزایش می دهند را زیاد می کنند. پیاز و سیر حاوی مقادیر زیادی ماده ی شیمیایی فلاونوئید هستند که از اسپرم ها در برابر آسیب ها محفاظت می کنند.

مواد غذایی حاوی مقادیر زیاد پروتیین را به زنجیره ی غذایی خود اضافه نمایید

مرغ ، گوشت ماهی ،گوشت گاو ،آجیل ، تخم مرغ  و توفو که  از شیر سویابدست می اید و دانه ها  از جمله مواد غذایی حاوی پروتیین هستند. سعی کنید  بطور روزانه 140 تا 180 گرم پروتئین مصرف کنید. البته خوب است بدانید که مقدار دقیق مصرفی پروتئین بدن شما بستگی به عواملی همچون سن ، جنس و میزان فعالیت شما دارد. هنگامی که مقدار کافی از مواد غذایی حاوی پروتیین مورد نیاز بدنتان را مصرف نمی کنید، بدن تولید ماده ای که به تستوسترون مرتبط می شودرا افزایش می دهد و در نتیجه میزان دسترسی به تستوسترون برای انجام فعالیت بدن در فرد کاهش می یابد. 

مواد غذایی حاوی منیزیوم را به زنجیره ی غذایی خود اضافه نمایید

منیزیوم از اتصال پروتئین به تستوسترون جلوگیری می نماید .از جمله مواد غذایی سرشار از منیزیوم  بادام ، بادام هندی ، بادام زمینی واسفناج می باشد. 

انار را به زنجیره ی غذایی خود اضافه نمایید

روز خود را با نوشیدن یک لیوان آب انار  شروع کنیدو از خواص فوق العاده ی آن بهره مند شوید. انار کاهش دهنده ی سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول را است و به افزایش سطح هورمون های جنسی مانند تستوسترون کمک می کند . این امرمی تواند باعث کاهش فشار خون بدن شود و حال عمومی انسان را بهبود بخشد. 

یک رژیم کاهش وزن مناسب دنبال نمایید

دنبال کردن  رژیم مدیترانه ای می تواند به شما کمک کند تا وزن خود را کنترل نمایید  و از بروز مقاومت به انسولین در بدن جلوگیری نمایید. مقاومت به انسولین در بدن می تواند  باعث کاهش سطح تستوسترون بدن  شود و زمانیکه  میزان تستوسترون کاهش می یابد ، بدن به خوبی قادر به استفاده از انسولین نخواهد بود. بهتر است از مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع مانند روغن زیتون، آووکادو و آجیل ها  استفاده کنید. سعی کنید مصرف غلات ، سبزیجات و میوه ها را افزایش دهید. و بهتر است میزان مصرف گوشت  خود را کاهش دهید.

از خواب کافی برخوردار باشید

بدن میزان تولید تستوسترون را در زمان خواب افزایش می دهد. اما اگر میزان خواب شبانه روز شما  پنج ساعت در شبانه روز باشد، میزان تولید تستوسترون در بدن شما پانزده درصد کاهش می یابد. سعی کنید حتی الامکان در شبانه روز  هفت تا  هشت ساعت بخوابید. اگر لازم است برنامه روزانه ی خود را تغییر دهید و یا  برنامه های شبانگاهی خود را محدود کنید.

از ظرف های شیشه ای بجای ظرف های پلاستیکی استفاده نمایید

بهتر است بدانید که جنس ظرفی که  باقی مانده غذای خود را در ان  نگهداری می کنید از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد.. بیسفنول-آ (بی پی ای) نوعی ماده شیمیایی موجود در ظروف پلاستیکی می باشد ، این ماده ی شیمیایی که در ظروف بسته بندی غذا وجود دارد  می تواند در فرایند تولید هورمون های بدن اختلال ایجاد کند. در مطالعه ای که بر روی مردانی که بمدت  شش ماه تحت تاثیر این ماده ی شیمیایی بوده اند نتایج نشان داده اند میزان تستوسترون کمتری را نسبت به سایر مردان داشته اند. 3

پی نوشت:
1.www.asriran.com
2.www.seemorgh.com
3.www.niniban.com