قطره ویتامین آ د (AD) برای نوزاد

ویتامین آ و ویتامین دی برای رشد و استخوان سازی نوزادان بسیار ضروری هستند. برای نوزادان زیر شش ماه، خوراندن هر چیزی جز شیر، حتی آب به نوزاد ممنوع است. با این وجود، از پانزده روزگی نوزاد لازم است که ویتامین AD به او داده شود.

در ایران نیز مثل بسیاری از کشور‌های دیگر این دو ویتامین به صورت قطره ویتامین آ د (AD) برای نوزاد از روز پانزدهم تولد تا دو سالگی به میزان روزی ۱۵ تا ۲۵ قطره (متناسب با رشد شیرخوار) تجویز می‌شود.

مصرف قطره آهن هم از پایان ۶ ماهگی، یعنی همزمان با تغذیه تکمیلی، باید شروع شده و تا پایان ۲ سالگی ادامه پیدا کند. مقدار لازم قطره آهن هم بین ۱۰ تا ۱۵ قطره در روز است. (بهترین زمان دادن قطره آهن به نوزاد و میزان مجاز آن)

تولید کنندگان این مکمل‌ها، بر اساس نیاز کودکان کشور و تعامل با وزارت بهداشت، این مکمل‌ها را فرموله، تولید و به بازار عرضه می‌کنند.
 

نیاز به ویتامین A

ویتامین A به عنوان یکی از حیاتی‌ترین مواد مورد نیاز بدن، موجب بهبود بینایی، به خصوص درک رنگ و قابلیت دید در شب می‌شود. علاوه بر این، این ویتامین به ساختن بلوک‌های اصلی سیستم ایمنی بدن و مبارزه با بیماری‌ها کمک می‌کند و به طور مستقیم بر بافت پوست و مو تاثیر می‌گذارد. کودکانی که ویتامین‌ A کافی به بدن‌شان نمی‌رسد در مقابله با بیماری‌ها ضعیف‌تر هستند و یک بیماری ساده ممکن است برای آن‌ها مرگبار باشد.

ویتامین آ بیشتر در جگر، شیر، تخم مرغ، هویج و کدو تنبل دیده می‌ شود.
 

نیاز به ویتامین D

ویتامین D  تاثیر مستقیمی بر تقویت و رشد استخوان‌ها دارد. این ویتامین با جذب مواد معدنی مانند منیزیم و کلسیم، کانی سازی در استخوان‌ها را تقویت می‌کند. تأثیر ثانویه ویتامین D بر ایمنی است. این ویتامین نه تنها به مبارزه با عفونت‌های خارجی کمک می‌کند، بلکه مانع از خودایمنی شدن بیماری‌های خاص می‌شود.

اگرچه بدن انسان می‌تواند ویتامین D تولید کند و در شیر مادر نیز وجود دارد، اما این مقدار برای نیاز بدن کافی نیست؛ بنابراین بایستی با مصرف مکمل‌های ویتامین D و حتی مواد غذایی غنی شده با ویتامین D، مانند شیر یا غلات، این نیاز را برطرف کرد.

منابع ویتامین D در تخم مرغ، نان و ماهی‌های چرب یافت می‌شود.1

تداخل دارویی ویتامین AD یا مولتی ویتامین کودکان

تتراسیکلین

آنتی اسید

باربیتوراتها

فراورده های حاوی کلسیم بالا

روغن پارافین خوراکی

موارد منع مصرف قطره ویتامین آد

هایپرونیامینوز

نقص فعالیت قلبی

هایپرفسفاتی

مشکلات مزمن کلیوی

حساسیت نوزاد به قطره آد.2
 

عوارض جانبی قطره آد برای نوزادان

این علائم در کودک در صورت مسمومیت مشاهده می شود :

یبوست

دو بینی

اسهال

کم اشتهایی

خواب الودگی

تهوع واستفراغ

تکرر ادرار (در شب ها)

دردهای عضلانی – اسکلتی.3

عوارض ندادن قطره ویتامین آ د (AD) به نوزاد

کمبود ویتامین آ و دی در کودک باعث اختلال رشد، کاهش ایمنی و مقاومت بدن، ابتلای مکرر نوزاد به بیماری ها و اختلال در خونسازی می‌شود. 

کم شدن ویتامین آ د، کودک را در معرض ابتلا به بیماری هایی مانند بیماری های تنفسی (مثل ذات الریه) بر اثر ضعیف شدن دستگاه تنفسی در برابر عفونت ها، اسهال و اختلال در رشد قرار می‌دهد.

کمبود ویتامین A می‌تواند در کودک سبب شب کوری شود.1
 

اگر نوزاد بعد از خوردن قطره آ د استفراغ کرد چه کنیم؟

اگر نوزاد شما بعد از خوردن قطره آ د استفراغ می کند بهتر است قطره آ+د را بلافاصله بعد از شیر خوردن به او ندهید و قبل از شیرخوردن به شیرخوار قطره بدهید.
 
قطره مولتی ویتامین برای نوزادان را کم کم و با حوصله بدهید و یکباره کل حجم قطره آ د را داخل دهان نوزاد نریزید.
 
اگر بلافاصله پس از دادن قطره مولتی ویتامین نوزاد آن را استفراغ کرد مجددا قطره را به او بدهید.2
 

بعد از دو سالگی هم مکمل لازم است؟

اگر کودکتان سالم است و از مواد غذایی استفاده می کند بدین معنی که بد غذا نیست ، لازم نیست به او مکمل دهید اما اگر برای رفع نیاز به دادن مکمل های ویتامین تمایل دارید، با پزشک مشورت کنید .

بهتر است ویتامین ها در کودک پس از دو سالگی با خوردن مواد غذایی تامین گردد . مواد غذایی سرشار از ویتامین دی و آ عبارتند از: 

شیر و لبنیات، کره، تخم مرغ، جگر، سبزی های زرد مثل هویج، کدو حلوایی و میوه های زرد و نارنجی رنگ مثل آلو، زردآلو، قیسی، خرمالو و طالبی ، سبزیجات دارای رنگ سبز تیره مثل اسفناج و جعفری.3
 

ویتامین آ د (AD) خارجی برای نوزاد بهتر است یا ایرانی؟

از آنجا که نیاز کودکان هر کشور با کشور‌های دیگر فرق می‌کند متخصصان و مسئولان هر کشور با توجه به میزان کمبود‌های تغذیه‌ای کودکان، مقدار لازم برای مصرف هر مکمل را تعیین می‌کنند. در ایران، متخصصان با تحقیقات علمی به این نتیجه رسیده‌اند که نوزاد باید از ۱۵ روزگی تا ۲ سالگی، روزی ۱۵ تا ۲۵ قطره ویتامین AD (متناسب با رشد نوزاد) دریافت کند؛ بنابراین اگر از مکمل‌های خارجی بجای مکمل ایرانی استفاده شود، هم مقدار لازم برای کودک درست رعایت نمی‌شود و هم ممکن است یک ویتامین به او کمتر و یک ویتامین بیشتر از مقدار مورد نیاز به کودک برسد و در نتیجه این اتفاق، خطرات جدی برای سلامت نوزاد رخ می‌دهد.1

ترکیبات تشکیل دهنده ویتامین آ د (AD) برای نوزادان در ایران بر اساس نیاز به این صورت است:
 

همه بچه‌ها باید مکمل آهن و ویتامین AD بخورند؟

شیر مادر بین تمام شیرها فقیرترین شیر از نظر مقدار آهن است و از طرفی ذخیره آهن بدن شیرخواران در 6 ماه اول زندگی‌شان به اتمام می‌رسد. بنابراین حتما باید بعد از 6 ماهگی، به کودکان آهن داده شود. 

کمبود آهن با مشکلات رفتاری، هوشی و حرکتی-عضلانی در کودکان ارتباط دارد و باعث اختلال در رشد کودکان می‌شود. 2 ویتامین A وD هم به این دلیل که نقش بی‌نظیری در رشد کودک دارند و مقدار آن‌ها نیز در شیر مادر کم است، باید به شکل قطره به کودکان داده شوند اما یک نکته مهم که حتما باید دانست این است که شما نباید مصرف قطره را تا هر زمان که دل‌تان خواست ادامه دهید.

ادامه مصرف این مکمل‌ها به میزان نیاز و درجه کمبودشان در بدن کودک و کمبود این ویتامین‌ها و آهن در غذای کودک بستگی دارد. 

همچنین اگر به هر دلیلی نتوان آن‌ها را از طریق غذای معمولی برای کودک تامین کرد، آن وقت است که با صلاح دید پزشک می‌توان مصرف آن‌ها را باز هم ادامه داد.4

پینوشتها
1.www.setare.com
2.www.beytoote.com
3.www.namnak.com
4.www.niniban.com