Ruta Graveolens نام علمی گیاه سداب و Rue نام انگلیسی این گیاه میباشد.گیاه سداب از سرده سداب،از راسته افراسانان و از تیره سدابیان است.سداب ضد التهاب،کاهش دهنده بعضی فعالیت های عصبی،ضد سرطان و ضد میکروب است و همچنین سقط جنین و ضد بارداری از مضرات آن است.گیاه سداب خواص و مضرات متعددی دارد که البته خواص آن بیشتر جلب توجه میکند.

بر طبق مدارک و کتب موجود گیاه سداب از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی ایران و دیگر ملل بوده و برای درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد داشته است. امروزه نیز به علت اثرات منحصر به فرد در صنعت داروسازی از آن استفاده می‌شود. سداب گیاه بومی اروپاست اما در کشورهای دیگری‌ نیز به طور گسترده کشت می شود. این گیاه همیشه سبز بوده و دارای گل هایی به رنگ زرد و کوچک است که بوی زننده ای دارد و در گذشته برای مقابله با مرض وبا و بیماری‌های مسری دیگر از آن استفاده می شده است. بوی نامطبوع، تند و زننده این گیاه، حشرات را دور میکند و از آن برای درمان گزیدگی حشرات استفاده می‌شود. در طب سنتی ایران این گیاه و گونه‌های ان به خوبی شناسایی و درمان بسیاری بیماری‌ها کاربرد داشته است، از نظر ابن سینا این گیاه، بسیار بادشکن و پالاینده رگها است و از خواص سداب برای درمان بیماری‌های مفصلی، گوش، حلق و بینی، اعصاب، ریوی، گوارشی، زنان، دفع انگل‌ها و کاهش میزان میل جنسی بهره می‌برد.1

طبیعت سداب تازه گرم و خشک بوده و چنانچه از گیاه خشک شده استفاده شود درجه گرمی و خشکی آن بالاتر می‌رود. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:

برای لاغری

به جهت لاغری شکم مقدار 100 گرم سداب و 100 سی سی سرکه و 10 گرم کف دریا لازم است بدین منظور باید سداب را یک روز در سرکه قرار داده و بجوشانید سپس صاف نموده و به مقدار یک سوم آب حاصل از آن کف دریا اضافه نمایید و دوباره جوشانده و کنار بگذارید سپس مایع حاصله را روی پارچه کتان بریزید و روی شکم ببندید و روی آن نایلون قرار دهید و در صورت ایجاد حساسیت قبل استفاده شکم را با روغن بنفشه چرب کنید.

برای قلب

سداب جهت معالجه تپش قلب مفید است همچنین موجب زیاد شدن گردش خون و کاهش فشار خون بالا می گردد.

گونه ای فلاوانوئید به اسم روتین در سداب موجود است که جریان خون مویرگ ها را قوی م نماید؛ در نتیجه از بروز واریس جلوگیری مینماید.

برای مغز

سداب موجب افزایش حافظه می گردد. جهت معالجه ام اس و صرع و اوتیسم از قطره سداب و سرکه مصرف گردد همچنین برای درمان رعشه و تشنج و فلجی مصرف برگ و بذر سداب موثر می باشد.

جهت جلوگیری از سرطان مغز در زمان قبل از خواب دم کرده سداب را میل نمایید و برای معالجه عقب ماندگی ذهنی تمام بیماریهای روحی، روانی و جن زدگی قطره سداب و سرکه مفید است.

برای چشم

جهت رفع خستگی چشم دم کرده سداب را روی چشم کمپرس نمایید این عمل قدرت بینایی را افزایش می دهد،همچنین برای تقویت روشنایی چشم باید سداب، رازیانه، گل شاه پسند وحشی، گل سرخ و گل مامیران را به یک میزان دم نموده و استفاده گردد، همچنین می توان گیاه سداب را همراه با نمک را برای این کار استفاده نمود.2

ضد قارچ

سداب به بدن در برابر مبارزه با عفونت های قارچی مانند قارچ پای ورزشکار و درماتیت کمک می کند. متناسب با شدت عفونت خصوصاً در فردی که از قارچ پای ورزشکار رنج می برد، مستقیماً از سداب استفاده کنید زیرا باعث تسکین خارش پوست می شود.

پوست تمیز

سداب دارای خاصیت ضد قارچی است که به درمان آلایندگی پوست کمک می کند و پوست زیبا و شفافی را ارائه می دهد. چنانچه در بخش سلامت نمناک می خوانید خواص آنتی اکسیدانی سداب اطمینان حاصل می کند که پوست از رادیکال های آزاد جدا شده و از پیری زودرس جلوگیری می کند.

از بین بردن شپش ها

روغن و عصاره هایی که از سداب تهیه می شود اغلب برای از بین بردن آلودگی شپش استفاده می شود. استفاده منظم از آن انگل های مزاحم را از مو دفع می کند.

آرام بخشی

برای آرام کردن حملات عصبی و صرع، سداب به دلیل خاصیت آرام بخش آن موثر است. با القای بی حسی عصب را تسکین می دهد زیرا حاوی نوروتوکسین است.

فعالیت ضد باکتریایی

خواص ضد باکتریایی سداب به از بین بردن باکتری ها کمک می کند. دمنوش تهیه شده با این گیاه با عفونت های دستگاه ادراری، روده بزرگ و روده باریک مقابله می کند. همچنین از احتمال بروز مسمومیت غذایی و باکتری سالمونلا جلوگیری می کند.

ضد اسپاسم

سداب برای کسانی که از درد عضلانی رنج می برند مفید است. این گیاه، درمانی برای درد عضلات، گرفتگی قاعدگی و اضطراب است.

ضد التهاب

سداب باعث کاهش التهاب ناشی از آرتروز می شود. مصرف روزانه 1 تا 2 فنجان چای گیاه سداب به کاهش سفتی عضلات و تسکین دردهای مفاصل کمک می کند.

آرامبخش اعصاب

این گیاه خاصیتی آرام بخش دارد. این گیاه بیمار را از تنش و اضطراب رهایی می دهد. سداب برای درمان سردرد های عصبی، سرگیجه ، تنش عمومی و اضطراب استفاده می شود. چای سداب خواب راحتی را هدیه می آورد.

درمان عفونت قارچی

سداب با مشکلات پوستی و عفونت های پوستی ناشی از قارچ مبارزه می کند. عفونت های قارچی شایع شامل قارچ پا و قارچ ناخن در پای ورزشکاران است.

تقویت قاعدگی

سداب دارای خاصیت تحریک قاعدگی است و سیکل منظم قاعدگی در زنان را بهبود می بخشد.3

دیگر خواص سداب

با بهبود عملکرد سیستم گوارشی، اشتها را باز می‌کند.
 
قرار دادن برگ‌های تازه آن روی پیشانی، سردرد شدید را تسکین می‌دهد.
 
سرفه و برونشیت حاد را با قرار دادن کمپرس سرد جوشانده آن روی پوست، برطرف کنید.
 
درد روماتیسم، تپش قلب، سرگیجه و سردردهای مربوط به یائسگی را بهبود می‌بخشد.
 
نوعی فلاوونوئید به نام روتین در آن، جریان خون مویرگ‌ها را تقویت می‌کند؛ بنابراین مانع بروز واریس می‌شود.
 
کمپرس دم کرده آن روی چشم، خستگی چشم را برطرف می‌کند. قدرت بینایی را تقویت می‌کند.
 
نفخ معده را رفع می‌کند.

احتیاط

حساسیت‌های پوستی حتی ممکن است در اثر تماس گیاه با پوست یا بدن ایجاد شود. همچنین استنشاق بوی گیاه ممکن است باعث حالت تهوع و استفراغ گردد. با توجه به عوارض شدید این گیاه توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه آن پرهیز گردد و در صورت موجود بودن داروهای صنعتی این گیاه، از آن‌ها با احتیاط مصرف شود.

 عوارض جانبی

کلیه قسمت‌های هوایی سداب سمی بوده و مصرف خودسرانه و خارج از حد دارویی می‌تواند خطرات جدی به دنبال داشته باشد. از مهم‌ترین عوارض جانبی گزارش‌شده می‌توان سقط‌جنین، حساسیت‌های شدید پوستی، مسمومیت کلیوی، مسمومیت کبدی، افزایش ضربانات قلب، افزایش پتاسیم خون و در مواردی مرگ را نام برد.4
پی نوشت:
1.www.hidoctor.ir
2.www.saat24.news
3.namnak.com
4.jameaepouya.ir