عيد سعيد فطر در كشورهاي اسلامي با رسوم گوناگون برگزار مي شود. صرف نظر از اشتراكات كشورهاي اسلامي در برگزاري اين عيد سعيد، هر يك از كشورهاي اسلامي به فراخور فرهنگي خاص، با جلوه هاي ويژه اي از آداب وسنن به استقبال اين عيد مشترك ديني مي روند.
نمازي به سپاس از توفيق الهي براي انقلاب درون، بوي خوراكي هاي مخصوص، ظواهر آراسته و مرتب، ديد و بازديدهاي پي در پي و صداي شادي كودكان مسرور از دريافت عيدي بخشي از جلوه هاي آشكار و مشترك عيد سعيد فطر در كشورهاي اسلامي هستند. روزي كه نماز و شادي مشترك آن دل هاي مسلمانان را به يكديگر نزديك تر مي كند، شادي سرشار از اميد به آمرزش و رحمت پروردگار پس از يك ماه عبادت و مراقبت براي ترك محرمات.
مردم در كشورهاي اسلامي جشن و سرور يكي از بزرگترين عيدهاي ديني خود را با آدابي خاص برپا مي كنند. برخي از اين رسوم در 13 كشور اسلامي عبارتند از:
* اردن
عيد سعيد فطر از بزرگترين اعياد اردن است. مردم از چند روز پيش از فرا رسيدن عيد در تكاپوي خانه تكاني، خريد لباس و ساير مايحتاج عيد هستند. آنها در اين روز به ديد و بازديد اقوام، دوستان ، همسايگان و زيارت اهل قبور مي پردازند. وزارتخانه ها، اداره هاي رسمي و موسسه هاي عمومي به مناسبت عيد سعيد فطر در اين كشور چهار روز تعطيل هستند.
* افغانستان
مردم افغانستان قبل از فرا رسيدن اين روز بزرگ، با خانه تكاني كردن منازل، خريدن لباس هاي نو، تهيه ي غذاهاي مخصوص و انواع شيريني و… خود را براي استقبال از اين روز بزرگ آماده مي كنند. در روز عيد و قبل از بر پايي نماز عيد، به زيارت اهل قبور مي روند و براي آنها از پروردگار طلب مغفرت و آمرزش مي كنند. صبح اول وقت روز عيد، نماز را به جا مي آورند و بعد از آن هريك از خانواده هاي فاميل با تهيه غذا، در منزل بزرگ خانواده جمع مي شوند و ناهار را در كنار اعضاي فاميل مي خورند. تعطيلات اين عيد در افغانستان سه روز است.
* امارات
مسلمانان امارات در آخرين روزهاي ماه مبارك رمضان با خريد لباس نو و تغيير برخي از لوازم منزل به استقبال عيد سعيد فطر مي‌روند. بر اساس يك سنت ديرينه مردم امارات عيد را در كنار اعضاي خانواده، دوستان و ديگر مسلمانان با شكرگزاري به درگاه خداوند سپري مي‌كنند. در روز نخست عيد فطر بعد از خوردن خرما و برخي شيريني هاي سنتي لباس‌هاي نو به تن كرده و به مسجد مي‌روند تا نماز عيد را اقامه كنند.
بازي‌هاي دسته جمعي، نقاشي حنا بر روي دست و داستان ‌سرايي از ديگر مراسم اين روز است. عيد فطر در اين كشور سه روز تعطيل و يك روز قبل از فرارسيدن عيد نيز جزء تعطيلات قرار مي گيرد.
* اندونزي
ماه مبارك رمضان در كشور اندونزي با برگزاري مراسمي به نام “حلال به حلال” به معني روز مصالحه و آشتي كه در مساجد همراه است به استقبال اين عيد سعيد مي روند. در شب عيد مسلمانان اندونزي به كوچه و خيابان‏ها مي‌روند و نداي الله اكبر را سر مي‏دهند و با زدن طبل و نواختن موسيقي رسيدن عيد و اطاعت خدا در ماه مبارك رمضان را به يكديگر تبريك مي‏گويند. در اندونزي سه روز پيش و دو روز پس از عيد فطر تعطيل رسمي و عمومي است. ارسال كارت تبريك به آشنايان در ايام عيد مرسوم است.
* پاكستان
مسلمانان پاكستان روز عيد را با اقامه نماز عيد فطر و صرف صبحانه اي ساده آغاز مي كنند. سپس به ديدار بزرگان خانواده مي روند. جشن اصلي عيد در پاكستان، از ظهر اين روز شروع مي شود. مردان به فرزندان و همسرخود عيدي مي دهند.با تهيه غذاي خوش طعم و ويژه ‘خرماي شيرين شده’ به استقبال از اين روز مي روند و همه اعضاي خانواده با هم به هنگام صرف ناهار، روز عيد را جشن مي گيرند. تعطيلات عيد فطر در پاكستان سه روز است .
* تركيه
عيد فطر در تركيه به دليل مصرف زياد شيريني و آب ‌نبات در اين روز به ‘شكر بايرامي’ يعني عيد شكر معروف است. چند روز مانده به عيد خانه تكاني و پخت و پز شيريني هاي مخصوص عيد شروع مي شود. نماز عيد با شكوه تمام و با حضور برخي سران سياسي و دولتي تركيه در مساجد محل در سراسر كشور برگزار مي‌شود. مردم در اين روز به زيارت اهل قبور مي روند، لباس‌هاي نو استفاده مي كنند و به ديد و بازديد از خويشان و آشنايان مي پردازند.
در تركيه تعطيلات رسمي به مناسبت اين عيد سه روز است.
*سودان
مردم در سودان نيز مانند تمام كشورهاي اسلامي ابتدا به نماز عيد فطر در مكان هاي سرباز مي ايستند و پس از آن به ديد و بازديد از بستگان و آشنايان مشغول مي شوند.
در سودان آمادگي براي عيد سعيد فطر از دهه آخر رمضان آغاز مي شود و پخت شيريني جات و تهيه خوراكي ها از چند روز پيش تر از رسيدن عيد آغاز مي شود. افزايش تحرك مردم در بازار براي خريد مواد خوراكي و پوشاك جديد در روزهاي آخر ماه رمضان كاملا مشهود است. سوداني ها همچنين با شستن فرش ها، نظافت منازل و تعويض اثاثيه به استقبال عيد مي روند. بسياري از مردم اين بخش از آفريقا مراسم ازدواج خود را در روزهاي عيد سعيد فطر برگزار مي كنند و اين ايام را خوش يمن مي دانند.
* سوريه
مردم سوريه چند روز قبل از عيد با خانه تكاني به استقبال آن مي روند، اعضاي خانواده تا صبح بيدار مانده و منزل را رنگ و فضايي تازه مي بخشند. آنها براي عيد لباس نو مي خرند و فضاي بازار دراين ايام بسيار ديدني است.
يكي از عادات مردم سوريه خريد انواع شيريني قبل از رسيدن عيد است تا با آن در ايام تعطيلات عيد از ميهمانان خود پذيرايي كنند. از جمله شيريني هاي سوري مي توان به ‘معمول’، ‘عجوه ‘ ، ‘برازق’، ‘مبرومه’، ‘بقلاوه’ و ‘بلوريه’ اشاره كرد.
بر اساس بخشنامه دولت سوريه همه ارگان ها، نهادها و موسسه هاي دولتي به مناسبت عيد فطر سه روز تعطيل هستند.
*عراق
پس از برگزاري نماز در روز عيد، بزرگتر ها به كودكان عيدي مي دهند. عراقي ها به اين مبلغ اهدايي عيديه مي گويند. بازار ديد و بازديدها در ايام تعطيات مناسبتي اين عيد در عراق داغ است.
از خوراكي هاي متمايز عراقي ها در روز عيد فطر نوعي شيريني به نام’كليجه’ است كه از تركيب آرد،روغن،شكر،برخي آجيل ها، خرما و كنجد در قالب هاي كوچك تقريبا با اندازه گردو طبخ مي شود. اين شيريني هم با نوشيدني هاي داغ مانند چاي و هم با نوشيدني هاي سرد، بسته به همزمان شدن عيد با فصل گرما يا سرما صرف مي شود.
در عراق رسمي وجود دارد كه از عيد جداشدني نيست. عراقي ها در ايام عيد به زيارت اهل قبور مي شتابند. بر مقبره ها شمع روشن مي كنند و قرآن مي خوانند.
* عربستان
صبح روز عيد، مردم با لباس هاي نو براي اقامه نماز به مسجد مي روند. آنها سپس، به ملاقات اقوام و آشنايان خود مي روند و صله رحم را به جا مي آورند.
در اين عيد مردم تدارك جشن هاي عيدانه مي بينند. اين جشن ها نياز به امكانات خاصي دارند و با بازي هاي خاص كودكان شروع مي شوند. اين بازيها ميراث گذشتگان است كه مظاهر و نشانه هاي خود را تا كنون حفظ كرده اند. اين بازي ها از روز 28 ماه رمضان شروع و تا 6 و يا 7 شوال ادامه دارد . آنها از صبح بسيار زود و روز عيد فطر بعد از اداي نماز عيد، به بازي كردن مي پردازند و بعد از پايان مراسم و جشن ها همه مردم اعم از كودكان و بزرگسالان، اماكني را كه جشن در آنجا برگزار شده است، را نظافت مي كنند.
اين كشور در سال 1389 به مناسبت عيد فطر 16 روز را تعطيل اعلام كرد كه اين ايام نسبت به سال ماقبل آن شش روز بيشتر بود. همچنين وزارت كار عربستان نيز با انتشار دستور العملي زمان تعطيلات سازمان ها و شركت هاي غيردولتي را چهار روز اعلام كرد كه از 29 ماه مبارك رمضان آغاز شد.
* ليبي
اگرچه مردم در ليبي در شش ماهه گذشته به دليل منازعات داخلي و حملات هوايي ناتو روزهاي بسيار سختي را گذرانده اند، اما آداب ويژه عيد فطر دراين كشور ريشه اي قديمي دارد و به همين علت اين رسوم ممكن است درعيد فطر امسال ليبي كمرنگ تر از سال هاي قبل مطرح باشد.
آنچه در تاريخچه آداب اين روز از مردم ليبي نقل شده اين است كه 10 روز آخر ماه مبارك رمضان به شب زنده داري سپري مي شود. بسياري از فروشگاه ها به طور تمام وقت فعال هستند، به ويژه عرضه كنندگان پوشاك كه صرفا دقايقي به هنگام اذان صبح تعطيل مي كنند.
پوشيدن لباس نور درروز عيد فطر دراين كشور نيز مرسوم است. ديدار از بستگان و همسايگان عرف رايج اين ايام است و پس از اقامه نماز عيد فطر نمازگزاران به مصافحه و تبريك گويي حلول ماه شوال مي پردازند.
اهل خانه دراين روز نوعي خوراكي به نام ‘الفطيره’ مهيا مي كنند. اين خوراكي از مقداري خمير آرد گندم بسيار نازك شده و طبخ شده در روغن حيواني تهيه شده و با مقداري عسل همراه مي شود. با توجه به عادت دستگاه گوارش به روزه داري نوعي خوراكي سبك به شمار مي رود اما در كنار آن برخي شيريني جات ديگر همراه با قهوه عربي استفاده مي شود. پس از آن ديد و بازديدها با پوشيدن لباس هاي نو آغاز مي شود. عيدي دادن به ويژه به كودكان دراين روز رايج است.
برخي ديگر ازخوراكي هاي مردم ليبي در ايام عيد سعيد فطر عبارتند از: ‘الدبله’ نوعي شيريني مركب از عسل و كنجد، ‘الغريبه’ كلوچه اي كه در آن بادام تركيب مي شود،’ المقرود’ نوعي شيريني سرشار از خرما كه به عسل آغشته مي شود، ‘الصويبعات’ نوعي كيك كه با پسته و بادام مخلوط و با لايه اي از شكلات پوشانده مي شود.
* مالزي
عيد فطر در اين كشور به ‘هري رايا’ معروف است. در اين روز، مسلمانان پس از يك ماه روزه داري، جشن مي گيرند. جشن هري رايا، همزمان با لحظه رؤيت هلال ماه شوال آغاز مي شود. مسلمانان مالزي، شب عيد را در منازل خود سپري مي كنند و صبح روز عيد، اول وقت براي نماز هري رايا به مساجد مي روند. آنها سپس با حلقه هاي گل، به مزار عزيزان از دست رفته خود و سپس به بازديد بزرگان خانواده مي روند. همچنين با پخت غذاهاي مخصوص، آن را به عنوان خيرات در بين كوچه ها و معابر، ميان ديگران تقسيم مي كنند. عيد فطر، دانشگاه‌ها و مدارس مالزي يك هفته تعطيل و ادارات و موسسه هاي دولتي دو روز تعطيل هستند.
* مصر
مسلمانان مصر يك هفته پيش از فرا رسيدن عيد فطر به استقبال اين روز رفته و مراسم خاصي كه برگرفته از ميراث گذشتگان آنها است و با گذشت زمان نيز آن را حفظ كرده‌اند برگزار مي‌كنند. شب عيد فطر مصري‌ها اشعار خاصي كه يكي از آن‌ها “اين شب عيد” است را مي‌خوانند. نماز عيد فطر دراين كشور بسيار باشكوه برگزار مي شود و صندوق هاي پرداخت زكات فطريه در محل برگزاري نمازها مستقر مي شوند. تعطيلات عيد از اول تا سوم شوال است. كيك هاي عيد فطر درعين بومي بودن از تنوع زيادي برخوردار است. برگزاري مسابقات ورزشي از جمله اسب دواني از مراسم خاص عيد فطر در مصر است.
منبع:http://www.irna.ir
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb