وصيتي از عالم رباني علامه محمد تقي مجلسي قدس سره به خلف شايسته و دانشورش علامه محمد باقر مجلسي قدس سره

عالم عارف فقيه بيدار دل ملامحمد تقي (مجلسي اول) از کوثر علوم علوي نوش کرد و با معارف اهل بيت عليهم السلام باليد و دوستي و عشق آنان را زاد و چراغ راه خويش کرد تا اينکه در عرصه علم و عمل جلودار زمان خويش شد. ارتباط روحي او با امامان معصوم عليهم السلام چنان بود که در خواب مشکلات علمي وي را حل مي کردند و در انجام کارها راهش مي نمودند. شرح من لايحضر، احيا، شرح صحيفه کامله سجاديه و شرح بر زيارت جامعه از برکات همين ارتباط بود. به مناجات و زيارت امامان معصوم عليهم السلام بسيار مأنوس بود و بر انس دائمي با دعاي (خمسه ي عشر) سفارش مي کرد:
در مکتب سلوکي او کتاب مصباح الشريعه ي منسوب به امام صادق عليه السلام مکانتي ويژه داشت. سالکان را به انس و تدبر در آن صحيفه گرانمايه توصيه مي کرد و انتساب کتاب را به امام صادق عليه السلام درست و صحيح مي دانست:
(و عليک بکتاب مصباح الشريعه رواه الشهيد الثاني رضي الله عنه باسانيده عن الصادق عليه السلام و متنه يدل علي صحه).(1)
بر تو باد به همدمي با کتاب مصباح الشريعه ي. اين کتاب را شهيد ثاني به اسناد خودش روايت کرده است. بلندي و استواري متن آن گواه درستي آن است.
او امامان عليهم السلام را وجه خدا صراط خدا و دست آويز و دست گير سالکان الي الله مي دانست. خلق و خوي آنان را تجلي عيني کتاب وحي مي شمرد و رسيدن به حقيقت مکانت و مقام والاي آنان را براي مقربان دشوار مي دانست.
او با تدبر در کتاب خدا و عشق و پيروي از حجتهاي او به مقامي بسيار بلند و شامخ رسيد. افزون بر مهارت و ژرف کاوي در علوم شريعت و بهره وري نيکو از معارف و تعاليم وحياني و علوي در علم طريقت سرآمد زمان خويش شد و سرپرست ايتام آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم و دستگير آنان در علوم ظاهر و باطن گرديد. خود حال و مقامش را در روضه ي المتقين چنين مي نگارد:
خاک پاي ائمه معصومين عليهم السلام پس از رياضات نفس به جايي رسيد که در هر ساعتي معارف و علوم بي شمار به او افاضه مي شد.
بيان سيماي تابناک او از پس حجابهاي صدها سال گذر زمان نشايد. نوشته هاي مبارک او و بيان برخي از حالاتش در لابه لاي آن نوشته ها روزنه اي به برخي از آفاق وجودي اوست.
در اين مقال به يک گفته از خود او بسنده مي کنيم:
دستورالعملي که فراديد داريد توصيه آن بزرگمرد است به خلف شايسته و دانشورش علامه محمد باقر مجلسي قدس سره در پايان اجازه روايي بلند او.
اميد آن که از گهر گفته هايش پند گيريم و راه آن بزرگان را بپوييم.
بسم الله الرحمن الرحيم
او و نفس خطا پيشه خود را به تقوا و ترس از خداي تبارک و تعالي سفارش مي کنم:
1.تقوا توصيه خداي بلندمرتبه به همه بندگانش از آغاز تا پايان آفرينش است. تلاش در مراقبت و واداشتن نفس را به تقواي پروردگار سرلوحه کار خود کند. در علم و عمل رفتار و کسب دانش اخلاص ورزد. همه کارها خالص و به تمامي براي او باشد؛ چه همه مردم در تيررس آفات هستند مگر دانش مردان. دانش مردان هم در معرض نابوديند مگر کساني از آنان که دانسته هاي خويش را به کار گيرند و دستورات خدا را مدار رفتار خود کنند. آنان نيز آماج آفات و لغزشهايند مگر مخلصان. وارستگان نيز بر پرتگاهي بزرگ و مخوفند.
2.هر روزي جزئي از قرآن عظيم را از روي تدبر بخواند و در آن تفکر و انديشه کند.(2)
3.وصيت مولاي موحدان امير مؤمنان عليه السلام به فرزندش امام حسن مجتبي عليه السلام سرور همه جوانان اهل بهشت را بنگرد و آموزه هاي آن را چراغ زندگي خويش کند. اين وصيت نامه در نهج البلاغه آمده است.
نيز وصيتهاي ديگر مولا و سفارشهاي امامان معصوم عليهم السلام ديگر را پيش ديد خويش نهد.(3)
4.رياضات شرعي و جهاد با نفس را ترک نکنند. چه خداي تعالي شأنه فرمود:
(و الذين جاهدوا فينا لنهدينهم سبلنا و إن الله لمع المحسنين.)(4)
5.بر اوست تدبر در جوامع روايي بويژه در آگاهي از اخلاقهاي پسنديده و حالات و خصلتهاي نارواي آمده در روايات و دامن گرفتن از بديها و نارواييها.(5)
6.بر اوست دائم نيايش کردن و به پيشگاه او نياز بردن.(6) از خدا بخواهد او را از اولياي خود قرار دهد همانان که در وصف آنان فرمود:
(الا إن اولياء الله لا خوف عليهم و لا هم يحزنون.)(7) خواسته هايم از او همين بود. آرزومندم در زندگي و مرگم مرا فراموش نکند بويژه به گاه اجابت دعاها و پس از نمازها.
نگاشت به دست راست نيازمندترين پرورده و نيازمند به رحمت پروردگار بي نياز محمد فرزند تقي فرزند مجلسي عفي الله عنهما.
والحمدلله رب العالمين و الصلوه و السلام علي اشرف الانبياء محمد خاتم النبيين و عترته الطاهرين.(8)

پي نوشت :

1-(روضه المتقين)201.
2-روايات بسيار از ائمه اطهار عليهم السلام زينت بخش کتابهاي روايي است که بزرگان سفارش به خواندن با تدبر قرآن و تصميم بر پياده کردن پيامهاي آن کرده اند.
3-(نهج البلاغه) نامه 31.در اين نامه تجربه هاي والاي مولاي موحدان علي عليه السلام به فرزندش اما برگزيده حسن بن علي آمده است. اين گرامي نامه کامل ترين صحيفه سلوک عاشقان معارف ولوي و راهيان کوثر علوي است.
4- سوره (عنکبوت) آيه 69.
5- جوامع حديثي و روايي شيعه چونان قرآن آهنگي معنوي دارند. افزون بر آمدن اخلاقيات پسنديده و ناپسند در بيشتر روايات و دعوت به بالا رفتن و والاييها را ديدن بخش بزرگي از گفتار امامان ويژه اخلاق و کمالات انساني است.
6- دعاهاي امامان عليهم السلام قرآن صاعد و صحيفه معراج سالکان هستند.
دعاهايي مانند دعاي کميل کتاب دعايي چونان صحيفه سجاديه مناجاتي بسان مناجات شعبانيه و … را در کدام مکتب و مذهب مي توان يافت.
(الدعا سلاح المؤمن و عمود الدين و نور السماوات و الارضين). اصول کافي ج 3/468
7- سوره (يونس) آيه 62.
8-(روضه المتقين) ج13/233.
* مجله حوزه شماره 72.

منبع:مجله ي خلق پيش شماره پنجم /س