ماموریت ناسا برای سوخت رسانی به مدارگردهای زمین

ناسا اخیرا اعلام کرد در حال توسعه‌ی طرحی است که بر اساس آن نوعی فضاپیما پس از پرتاب می‌تواند به دیگر ماهواره‌هایی که در مدار زمین قرار دارند سوخت‌رسانی کند. این وسیله با نام Restore-L Spacecraft Bus معرفی شده است و می‌تواند به‌عنوان یک جایگاه سوخت سیار عمل کند و با رساندن خود به مدارگرد‌ها، مخزن سوخت آن‌ها را پر کند. به این ترتیب عمر ماهواره‌ها بیشتر از آن چیزی خواهد بود که طراحان برای آن‌ها در نظر گرفته بودند.

البته ناسا عملیات ساخت فضاپیمای Restore-L را به‌تنهایی انجام نخواهد داد. این مأموریت بر عهده‌ی یک شرکت سازنده‌ی ماهواره و مستقر در کالیفرنیا به نام Space System Loral یا (SSL) قرار خواهد گرفت. شرکت یادشده از طریق مزایده توانست برنده‌ی قرارداد ۱۲۷ میلیون دلاری ساخت این ماهواره شود. البته این شرکت نه‌تنها فرایند ساخت، بلکه مسئولیت روند تأمین تجهیزات و خدمات لازم برای قرار دادن ماهواره در فضا و عملیات نگه‌داری آن را بر عهده گرفته است. کل این فرآیند تحت مدیریت «بخش پرو‌ژه‌های سرویس‌رسانی به ماهواره‌های ناسا» قرار دارد.

در حال حاضر هر ماهواره‌ای که به فضا پرتاب می‌شود، مقدار سوخت محدودی با خود حمل می‌کند و در نتیجه عمر آن به میزان سوخت باقی‌مانده در مخزن سوخت ماهواره بستگی دارد. اما اگر ماهواره‌ای در فضا بتواند سوخت اضافه دریافت کند، این امکان را به دست خواهد آورد که چند سال بیشتر از تخمین‌های اولیه به کار خود در فضا ادامه دهد. این موضوع برای ناسا و دولت آمریکا سودمند تلقی می‌شود. چون آن‌ها هرساله میلیون‌ها دلار سرمایه صرف ساخت و پرتاب ماهواره‌های رصدگر زمین می‌کنند. همچنین این طرح برای شرکت‌های تجاری نیز مفید است؛ شرکت‌هایی که به دنبال افزایش درآمد خود از هر یک از ماهواره‌ها هستند.

برای تمدید عملیات ماهواره‌ها از طریق سوخت‌رسانی به آن‌ها، فضاپیمای Restore-L به‌طور خودکار و در زمان و مکان مشخص به ماهواره‌ی مدار پایین متصل می‌شود. Restore-L به دو بازوی رباتیک برای گرفتن ماهواره‌ی هدف و همچنین تجهیزات لازم برای سوخت‌رسانی به آن مجهز خواهد بود. این را هم در نظر باید داشت که سوخت باید در شرایط کنترل‌شده از نظر دما، فشار و نرخ انتقال به ماهواره هدف تزریق شود. نمونه‌های بعدی این وسیله شاید بتواند کارهای دیگری نیز انجام دهد؛ مانند انجام تعمیرات درون مداری و یا پاک کردن زباله‌های فضایی.

اما در قدم اول ناسا می‌خواهد مطمئن شود که این پروژه قابلیت عملیاتی شدن را دارد. ناسا شرکت SSL را موظف کرده است تا پنج سال آینده فرآیند ساخت و تست فضاپیما را به اتمام برساند؛ با این حال ناسا خود را برای پرتاب آن در سال ۲۰۲۰ آماده می‌کند. هدف ناسا از پرتاب اول Restore-L، اثبات توانایی آن در سوخت‌رسانی به ماهواره‌ی Landsat-7 است. این ماهواره‌ در حدود دو دهه است که در مدار قرار دارد و  مشغول عکس‌برداری از سطح زمین است. بعد از اتمام سوخت‌رسانی، فضاپیمای Restore-L باید دوباره بتواند موقعیت آن ماهواره را ردیابی کند. اگر این مأموریت با موفقیت همراه شود، در آن صورت ناسا با اطمینان می‌تواند از قابلیت‌های Restore-L در مأموریت‌های دیگر نیز استفاده کند و درنهایت راه را برای صنایع فضای خصوصی برای بهره‌مندی از سرویس‌رسانی مداری هموار سازد.