مایکروسافت در ویندوز ۱۰، مدل سرویسدهی جدیدی بهنام WaaS (ویندوز بهعنوان سرویس) را ارائه کرده است. با این قابلیت بهجای دریافت یک نسخهی جدید هر سه سال یک بار، میتوانید بهروزرسانیهای افزایشی را به منظور افزایش سرعت یکپارچهسازی امکانات جدید و سادهسازی فرایند ایمنسازی و پشتیبانی از دستگاه، دریافت کنید.
در مدل سرویسدهی جدید، دو نوع بهروزرسانی ارائه میشود: «feature updates» و «quality updates». هر دو سرویس حائز اهمیت هستند اما هر کدام مجموعهی جدیدی از امکانات را در زمانهای متفاوت ارائه میدهند. در این مقاله برای درک بهتر بهروزرسانیهای ویندوز، به تفاوت بین بهروزرسانی feature و quality پرداخته شده است.
Feature updates در ویندوز ۱۰ چیست؟
در ویندوز ۱۰، feature update-ها نسخههای جدیدی از سیستمعامل هستند که هر دو سال یک بار در بازههای زمانی پاییز و زمستان دردسترس قرار میگیرند. به این نسخهها «نیمه سالانه» هم گفته میشود و تحت پشتیبانی ۱۸ ماهه قرار دارند. پس از پایان بازهی پشتیبانی، برای دریافت بستههای بهروزرسانی غیرامنیتی و امنیتی باید ویندوز را به نسخهای تحت پشتیبانی ارتقا دهید.
مایکروسافت در بخشی از فرایند توسعه، از دادهها و بازخورد موقتی تست داخلی و شرکتکنندگان برنامهی Windows Insider برای آمادهسازی نسخهی جدید استفاده میکند. پس از آنکه بهروزرسانی از مراحل تست عبور کرد، برای مصرفکنندگان و سپس مشتریان تجاری ازطریق Windows Updates ارائه میشود. feature updates اختیاری است و کاربر میتواند بهصورت دستی آن را نصب کند. بااینحال، در صورت پایان سرویس، دستگاهها بهصورت خودکار بهروزرسانی feature را برای حفظ امنیت و پشتیبانی دریافت میکنند.
بهروزرسانیهای یادشده معمولا شامل امکانات جدید، بهبود بصری و پیشرفتهای قابل توجهی در امنیت و تجربهی کاربری هستند؛ اما feature update-ها برخلاف مدل سرویسدهی قبلی (از جمله ویندوز ویستا و ویندوز ۷)، شامل مجموعهی کوچکی از تغییرات هستند که نتیجهی آن کاهش مشکلات تطبیقپذیری و حداقلسازی منحنی یادگیری کاربران است.
گرچه feature update-ها از نظر اندازه از quality update-ها بزرگتر هستند، در صورت استفاده از Windows Update، حجم دانلود آنها برای ویندوز ۶۴ بیتی به ۳ گیگابایت و برای ویندوز ۳۲ بیتی به ۲ گیگابایت میرسد. درحالیکه در صورت استفاده از رسانهی نصبی مثل Media Creation Tool یا Update Assistant، حجم دانلود برای ویندوزهای ۶۴ و ۳۲ بیتی به ترتیب، ۴.۴ گیگابایت و ۳.۵ گیگابایت است. اگر از Windows Update استفاده کنید، سیستم براساس تنظیمات فعلی، صرفا فایلهای ضروری را دانلود میکند و حجم بستهی دانلود تا ۳۵ درصد کاهش مییابد.
در صورت استفاده از پنجرهی Windows Update، حجم مورد نیاز برای دانلود بهروزرسانیها کاهش مییابد
هنگام نصب یک feature update، درواقع نسخهی جدید را نصب میکنید؛ بنابراین نیاز به نصب مجدد ویندوز ۱۰ پیدا میکنید. درنتیجه ممکن است پیادهسازی تنظیمات کمی طولانی شود و هنگام نصب quality update به مشکل برخورد کنید.
تنها استثنا زمانی رخ میدهد که مایکروسافت، بهروزرسانیهای کوچک افزایشی feature (از جمله بهروزرسانی نوامبر ۲۰۱۹) را منتشر کند که شامل بهروزرسانیهای کلی بدون نیاز به نصب مجدد است. میتوان این بهروزرسانیها را مانند سرویسپکهایی برای نسخهی قدیمی ویندوز ۱۰ درنظر گرفت.
گرچه ضروری نیست همیشه توصیه میشود پشتیبان یا بکآپ کامل یا حداقل بک آپ فایلهای خود را قبل از نصب feature update تهیه کنید. feature update-ها برای ویندوز ۱۰ اختیاری هستند و تا زمانیکه نسخهی ویندوز تحت پشتیبانی باشد، بهصورت خودکار نصب نمیشوند. بااینحال در صورتی که نسخهی professional ویندوز ۱۰ را دراختیار دارید میتوانید feature update-ها را به ۱۲ ماه پس از اولین انتشار موکول کنید.
Quality update در ویندوز ۱۰ چیست؟
Quality update-ها (با نام بهروزرسانی تجمعی یا بهروزرسانی کیفی تجمعی هم شناخته میشوند)، بهروزرسانیهای اجباری هستند که کامپیوتر هر ماه ازطریق Windows Update، دانلود و نصب میکند. معمولا سهشنبهی دوم هر ماه این فرایند تکرار میشود (Patch Tuesday).
Quality update-ها در بخش Windows Update با گزینههایی مثل «Cumulative update»، «Security Update» یا «Update for Windows 10» ظاهر میشوند. همیشه میتوانید بهروزرسانیهای نصبشده روی دستگاه خود را در منوی Settings > Windows Update با کلیک روی گزینهی View update history ببینید.
بهروزرسانیهای کیفی (quality updates) برخلاف feature update-ها، شامل امکانات جدید، تغییرات بصری یا بهبود قابل توجهی نیستند. بلکه شامل بهروزرسانیهای نگهداری برای رفع باگها، خطاها، آسیبپذیریهای امنیتی و بهبود قابلیت اطمینان نسخهی فعلی ویندوز ۱۰ هستند. در ویندوز ۱۰، چهار نوع quality update شامل B، C، D و out of band وجود دارند: بهروزرسانی نوع B، در بهروزرسانیهای Path Tuesday اجرا میشود و شامل مهمترین بستههای بهروزرسانی موردنیاز سیستم در یک ماه مشخص است. این نسخه، بهروزرسانی منظمی برای برطرف کردن آسیبپذیریهای امنیتی بستهی بهروزرسانی است.
مقالههای مرتبط:
بهروزرسانی نوع C در هفتهی سوم ماه و نوع D در طول هفتهی چهارم ماه اجرا میشوند. برخلاف بهروزرسانی B، نسخههای D و C شامل پیشنمایش بیتهای نگهداری هستند که قرار است در طول Patch Tuesday منتشر شوند و شامل بهروزرسانیهای امنیتی نیستند. در آخر، بهروزرسانیهای out of band شامل رفع آسیبپذیریهای متعدد هستند که معمولا منتظر برنامهی رسمی ماه بعدی نمیمانند.
اندازهی quality update-ها معمولا هر ماه به خاطر ماهیت تجمعی آنها افزایش مییابد و این یعنی هر بهروزرسانی شامل تغییراتی است که در بهروزرسانیهای قبلی دردسترس هستند. درنتیجه، روش تجمعی منجر به کاهش خطاها و بهروزرسانیهای مورد نیاز میشود.
Quality update-ها معمولا سریعتر از feature update-ها دانلود و نصب میشوند زیرا بستههای کوچکی هستند و نیاز به نصب مجدد کامل ندارند؛ درنتیجه قبل از نصب آنها هم نیازی به پشتیبانگیری کامل نیست. بااینحال، همیشه بهتر است پشتیبانی از دادههای خود داشته باشید زیرا خطاها و خرابیهای سختافزاری ممکن است هر لحظهای رخ دهند.
صرفنظر از اینکه Windows 10 Pro یا Windows 10 Home داشته باشید میتوانید quality update-ها را تا ۳۵ روز به تأخیر بیندازید. تنها مشکل این است که صرفا یک بار میتوانید این بهروزرسانیها را متوقف کنید و در صورت از سرگیری هر بهروزرسانی، کامپیوتر معمولا جدیدترین quality update را نصب خواهد کرد.
جمعبندی
استفاده از مدل Windows as a Service و quality updates و feature updates، رویکرد اصلی مایکروسافت برای تضمین ایمنی و انطباق سیستم با آخرین امکانات و بهروزرسانیهای امنیتی و همچنین حفظ سازگاری و قابلیت اطمینان است. مایکروسافت در طول تاریخ همیشه با مشکلات کنترل کیفی کد دستوپنجه نرم کرده است. برای مثال بهروزرسانی اکتبر ۲۰۱۸ ویندوز ۱۰ به دلیل اتلاف دادهای، کنار گذاشته شد.
اگرچه بهروزرسانی می ۲۰۲۰ در انتهای ماه مه منتشر شد، تنها بخش کمی از دستگاهها قادر به دریافت آن بودند. دلیل این مسئله هم مشکلات متعدد feature update بود که باعث شد شرکت مایکروسافت بهصورت موقتی محدودیتهایی را روی نرمافزارها و دستگاههای خود مثل Surface Pro 7 و Surface Laptop 3 اعمال کند. در نسخههایی مثل بهروزرسانی KB4556799 هم مشکلات quality update دیده میشود. در فاصلهی کوتاهی از انتشار این نسخه، کاربران مشکلاتی مثل باگ حذف فایل، مشکلات صوتی و Blue Screen of Death را گزارش کردند.