منظور از “خائنة الأعین” در سوره غافر چیست؟

خداوند متعال در آیه 19 سوره غافر می فرماید:
﴿ يَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ﴾
[خدا] نگاههاى دزدانه و آنچه را كه دلها نهان مى‌دارند، مى‌داند.
در توضیح “خائنة الأعین” احادیث زیر بیان شده است:

حدیث اول:
عَن عَبدِ الرَّحمنِ بنِ سَلَمَهًْ الجَرِیرِی، قال: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ عزّوجلّ یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ فَقَالَ أَ‌لَمْ تَرَ إِلَی الرَّجُلِ یَنْظُرُ إِلَی الشَّیْءِ وَ کَأَنَّهُ لَا یَنْظُرُ إِلَیْهِ فَذَلِکَ خَائِنَهًُْ الْأَعْیُنِ.
عبدالرحمن‌بن‌سلمه گوید: از امام صادق (علیه السلام) معنی خائِنَةَ الْأَعْیُنِ را سؤال کردم. حضرت در جواب فرمود: «آیا ندیده‌ای که گاهی آدمی چیزی را به‌طوری نگاه می‌کند که گویی آن را نگاه نمی‌کند. این خائِنَةَ الْأَعْیُنِ است».
[تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۳۸۴]

حدیث دوم:
الصّادق (علیه السلام): قَوْلُهُ خَائِنَةَ الْأَعْیُنِ أَیْ خِیَانَتَهَا وَ هِیَ مُسَارَقَهًُْ النَّظَرِ إِلَی مَا لَا یَحِلُّ النَّظَرُ إِلَیْهِ.
امام صادق (علیه السلام): خائِنَةَ الْأَعْیُنِ یعنی خیانت آن، یعنی به چیزهایی پنهانی نگاه می‌کند که نباید بکند.
[تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۳۸۴]

حدیث سوم:
الأئمّه (علیهم السلام): إِنَّ النَّظْرَهًَْ الْأُولَی لَکَ وَ الثَّانِیَهًَْ عَلَیْکَ، فَعَلَی هَذَا یَکُونُ الثَّانِیَهًُْ مَحَرَّمَهًًْ فَهِیَ الْمُرَادُ بِخَائِنَهًِْ الْأَعْیُنِ.
ائمه (علیهم السلام): نگاه اوّل برای تو و نگاه دوّم به ضرر توست؛ بنابراین، نگاه دوّم حرام می‌باشد و منظور از خائِنَةَ الْأَعْیُنِ، همان [نگاه دوّم] است.
[تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۳۸۴ ]

حدیث چهارم:
الرّسول (صلی الله علیه و آله): إِنَّ الْأَنْبِیَاءَ لَا یَکُونُ لَهُمْ خَائِنَهًُْ أَعْیُنٍ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله): پیامبران خائِنَةَ الْأَعْیُنِ ندارند.
[تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۳۸۴ ]