جشن ميلاد پيامبر | بدعت است يا سنت؟

مسلمانان اعم از شيعه و سني در روز ميلاد با سعادت پيامبر اکرم | همه ساله جشن مي‌گيرند و به مولودي خواني و مديحه سرايي و شادي مي‌پردازند و اطعام مي‌کنند؛ امّا در اين ميان، وهابيت خبيث، اين مراسم مبارک را بدعت و حرام اعلام کردند. در اين نوشتار، ادعايشان را از قرآن کريم و سنت پيامبر اکرم | و صحابه مورد نقد و برسي قرار مي‌دهيم.
ابن تيميه پدر فکري وهابيت مي‌گويد:
«عيد گرفتن روز ولادت پيامبر (ص) يک امر جديد است و اساس ندارد… شبيه اين کارها را نصاري(مسيحيت) انجام مي‌دهند و ايامي را که براي عيسي اتفاق افتاده، جشن و عيد مي‌گيرند. و نيز يهود… . عيد گرفتن را گذشتگان انجام نداده‌اند، اگر اين‌ها کار خير محض و يا راجح بود، بايد گذشتگان انجام مي‌دادند و نسبت به آن سزاوارتر از ما بودند».[1] «بن باز» مفتي اعظم سابق عربستان نيز در استفتايي که از او در اين باره شده بود اين‌چنين پاسخ مي‌دهد: «جشن تولد گرفتن و غير آن، براي آن حضرت جايز نيست؛ زيرا اين کار از بدعت‌هاي جديد در دين است. زيرا رسول خدا(ص) خلفاي راشدين و غير آن‌ها از صحابه و تابعين در قرن‌هايي که برترين قرن بودند، اين کارها را انجام نداده‌اند در حالي‌که آن‌ها داناتر به سنت بودند و محبت و اطاعت‌شان کامل‌تر بود».[2] پاسخ:
1. «مسلم» در صحيحش از «ابي‌قتاده» نقل مي‌کند: همانا از رسول خدا(ص) در مورد علت استحباب روزه‌ي روز دوشنبه سؤال شد؟ حضرت فرمود: «بدان جهت است که من در آن روز متولد شده و در آن روز، قرآن بر من نازل گشت».[3] سيوطي مي‌گويد: «از اين حديث، جواز شکرگزاري براي خدا در روز معين به جهت منّتي که خداوند از دادن نعمت يا دفع ضرر به انسان نموده استفاده مي‌شود … و کدامين نعمت از نعمت ظهور پيامبر رحمت | در آن روز بزرگ‌تر است؟».[4] عبدري مالکي بعد از اشاره به اين روايت مي‌گويد: «بزرگداشت اين روز، به منزله بزرگداشت اين ماه است که رسول خدا(ص) در آن متولد شده است. پس سزاوار است که آن را محترم بشماريم و حق احترام را ادا کنيم و آن را بر ساير ماه‌ها برتري دهيم به سبب آنچه خداوند آن را برتري داده است».[5] 2. در روايات معتبر وارد شده که پيامبراکرم | بعد از نبوّتش از طرف خود گوسفندي را عقيقه نمود، با آن‌که ابوطالب براي پيامبر | در روز هفتم ولادتش گوسفندي را عقيقه کرده بود.[6] سيوطي در اين باره مي‌گويد: «عقيقه هيچ‌گاه دو بار تکرار نمي‌شود، لذا بايد اين عمل پيامبر(ص) را بر اين حمل کنيم که حضرت به جهت اظهار شکر از اين‌که خداوند او را آفريده و رحمتي براي عالميان قرار داده است، عقيقه نمود؛ همان‌گونه که آن حضرت بر خود درود مي‌فرستاد و به همين جهت مستحب است که ما هم به جهت شکرگزاري به درگاه الهي، در روز ولادتش اجتماع نموده و با اطعام دادن و امثال اين امور که جنبه تقربي دارد، شکر خدا را اظهار نماييم».[7] حال اگر بخواهيم بر مبناي اهل سنت و حتي ابن تيميه، بدعت را به دو گونه تقسيم کنيم، باز به اعتراف خود بزرگان اهل سنت برگزاري مراسم جشن که در آن صلوات و مولودخواني و اطعام و… ‌باشد، از بدعت‌هاي حسن است.
«ابن حجر هيتمي» مي‌گويد: «خلاصه اين است که بدعت حسنه به اتفاق امري مستحب است و کارهايي که در ميلاد پيامبر(ص) انجام مي‌شود و مردم براي آن جمع مي‌شوند نيز هم‌چنين است؛ يعني بدعت حسنه است».[8] «ابن حجر عسقلاني» نيز در برگزاري مراسم جشن و مولودخواني اين چنين مي‌گويد: «اصل جشن ولادت، امر جديدي است که از گذشتگان صالح در قرن سوم نقل نشده است؛ اما در عين حال، مشتمل بر خوبي و بدي‌هاست؛ پس اگر کسي کار خوبش را انجام دهد و از کار بدش دوري کند، عملش بدعت نيکوست».
اما اعمالي که در اين روز انجام مي‌شود بايد مصداق شکر خداوند باشد. همانند تلاوت قرآن، اطعام کردن، صدقه دادن، مديحه سرايي در مقام نبوت، و چيزي که دل‌هاي انسان را به سوي انجام خير و عمل آخرت سوق مي‌دهد… .».[9] بنابراين بزرگ‌داشت روز ميلاد پيامبر اکرم | در زمان صحابه با روزه گرفتن اين روز وجود داشته و برگزاري جشن در اين روز به شکرانه اين نعمت، بدون شک جايز بوده و بر آن آثار و ثواب‌هاي بي‌شماري مرتتب مي‌باشد.
براي مطالعه بيشتر به کتاب «وهابيت و تعظيم شعائر» نويسنده علي اصغر رضواني مراجعه شود.