كودكاني كه بعد از مرگ در عالم برزخ بسر مي برند يا كودكان مؤمنين و مسلمانها هستند و يا كودكان كفار و غير مسلمانها. و برخي از اين كودكان از نظر عقلي و جسمي سالم هستند و از دنيا ميروند و برخي دچار عارضه جسمي يا عقلي هستند از اين جهت در مورد هر گروه بايد جداگانه پاسخ داده شود.
آنچه از روايات و آيات در مورد کودکان کفار بدست مي آيد اين است كه خداوند آنها را عذاب نميكند. زيرا به حکم عقل، عذاب کساني که تکليفي بر عهده آن ها نبوده است قبيح است و خداوند كار قبيح انجام نميدهد.[1]
و همچنين در برخي از روايات، آمده است كه عدهاي از پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ سئوال كردهاند كه آيا خداوند كسي را بدون حجت و دليل شرعي، عذاب ميكند؟ پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: نه و در مورد فرزندان كفار فرمودند: خداوند آتشي افروخته ميكند و به آنها دستور داده ميشود داخل آتش شوند، كساني كه اطاعت كنند، داخل بهشت ميشوند و اگر مخالفت كنند داخل در آتش.[2] در برخي روايات هم آمده است كه كودكان كفار خادمان اهل بهشت هستند.[3] بنابراين، خداوند فرزندان كافر را بدون آزمايش و اتمام حجت، وارد آتش نميكند.
و اما در مورد كودكان مؤمنان و مسلمانها، روايات مختلفي وارد شده است كه بعضي در مورد كودكاني است كه از نظر جسمي و عقلي سالم هستند و برخي در مورد كودكاني است كه مجنون يا ابله هستند. آنچه بين علماي شيعه مسلم است اين است كه اولاد مؤمنين وارد بهشت ميشوند[4] و خداوند آنها را عذاب نميكند، البته در بعضي از روايات آمده است كه براي اين دسته از كودكان كه مجنون يا ابله هستند هم، آتشي افروخته ميشود و به آنان دستور داده ميشود وارد آن شوند و كسانيكه اطاعت كنند وارد بهشت خواهند شد.[5] و در بعضي از روايات آمده است كه بعضي از كودكان را حضرت فاطمه سلام الله عليها و برخي را حضرت ابراهيم و ساره تربيت ميكنند و به پدرانشان هديه ميدهند.[6] و بعضي از آيات قرآن هم مانند آيه 21 سوره طور بيانگر اين است كه اين كودكان به پدرانشان ملحق ميشوند.
و اما در اين مورد كه آيا اين كودكان از پدرانشان ميتوانند دستگيري كنند، روايتي است كه بر اين مطلب دلالت دارد: از امام علي ـ عليه السلام ـ نقل شده است كه با زناني كه عقيم هستند ازدواج نكنيد، زيرا من در قيامت به جمعيت مسلمانان افتخار ميكنم، آيا نميدانيد كه كودكان در زير عرش خداوند براي پدرانشان استغفار ميكنند[7] و همچنين در حديثي از پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ نقل شده است كه در قيامت بچههاي سقط شده در بارگاه بهشت ميايستند و وارد بهشت نميشوند و منتظر ميمانند تا پدرانشان ابتدا وارد بهشت شوند.[8] البته بايد توجه داشت كه حالات كودكان هم در آنجا متفاوت است و همه آنها در يك موقعيت قرار ندارند.
معرفي منبع جهت مطالعه بيشتر:
1. تفسير نمونه، ج6، ص187.
پي نوشت ها:
[1]. سيد عبداللَّه شبّر، حق اليقين في معرفة اصول الدين، ج2، ص104.
[2]. همان، ص106.
[3]. همان، ص108.
[4]. همان، ص104.
[5]. همان، ص106.
[6]. همان، ص105. الميزان، ج19، ص16.
[7]. همان، ص105.
[8]. حر عاملي، وسايل الشيعه، 20 جلدي، ج14، ص3.