آيا اشرف مخلوقات تنها بر شخص پيامبر اسلام صدق مي کند و يا شامل همه ي بشريت مي شود؟

انسان گل سر سبد هستي است زيرا كه خداوند مي فرمايد ما بني آدم را گرامي داشتيم و آنها را در خشكي و دريا (بر مركبهاي راهوار) حمل كرديم، و از انواع روزيهاي پاكيزه به آنها روزي داديم و بر بسياري از خلق خود برتري بخشيديم.[1]انسان؛ امتيازات فراواني بر مخلوقات ديگر دارد كه هر يك از ديگري جالبتر و والاتر است و روح انسان علاوه بر امتيازات جسمي، مجموعه اي است از استعدادهاي عالي و توانائي بسيار براي پيمودن مسير تكامل بطور نا محدود، بعضي از مفسران آيه را دليل بر فضيلت فرشتگان بر كل بني آدم دانسته اند، چرا كه قرآن مي گويد ما انسانها را بر بسياري از مخلوقات خود برتري داديم كه غير فرشتگان باشند. ولي با توجه به آيات آفرينش آدم و سجود و خضوع فرشتگان براي او و تعليم علم اسماء به آدم، ترديدي باقي نمي ماند كه انسان از فرشته برتر است، بنابراين «كثير» در اينجا به معني جميع خواهد بود و به گفتة مفسر بزرگ طبرسي در مجمع البيان، در قرآن و مكالمات عرب، بسيار معمول است كه اين كلمه به معناي جمعي مي آيد.[2] و در آيه 29 سوره بقره آمده است او خدائي است كه همة آنچه (از نعمت ها) در زمين وجود دارد براي شما آفريد و سپس به آسمان پرداخت، و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود. او به هر چيز آگاه است. پس تمام موجودات زمين را براي شما و به خاطر شما آفريده ايم و در آيات ديگر آمده است «زمين را براي انسانها قرار داديم» كشتيها را مسخر شما ساخت و نهرها را مورد تسخير شما قرار داد و شب و روز را مسخر شما نمود و شما را بر درياها مسلط گردانيد و خورشيد و ماه را مسخر شما قرار داد از اين آيات فهميده مي شودکه انسان، اشرف مخلوقات و گل سر سبد هستي است.[3]پس از آيات زياد و روايات فراوان استفاده مي شود كه كل انسان نه تنها پيامبر اكرم اشرف مخلوقات مي باشد. بلي بين انسانها و كل موجودات پيامبر اكرم و ائمة اطهار از همه بالاتر و والاترند. البته مقصود انسانهاي پاك و درستكارند والاّ در فرهنگ قرآني، كافران و بدكاران، جايگاهشان جهنم، و از چارپايان پست ترند.
در نتيجه بايد گفت که اشرف مخلوقات بودن اختصاص به پيامبران ندارد اگر چه آنها مصداق اتم و اکمل اين صفت هستند پس ديگر افراد بشر نيز با توجه به استعدادهاي خدادادي و در صورت به فعليت رساندن آن ها مي توانند به اين مقام دست يابند و به عبارت ديگر همه ي انسان ها با توجه به کرامت بني آدم داراي جايگاه بالقوه ي ويژه اي هستند که در صورت تلاش استعداد به فعليت رساندن آن را دارند اما تعداد کمي از مردم در صورت بالفعل شايستگي عنوان خليفة اللهي و اشرف مخلوقات بودن را پيدا کرده اند.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ تفسير نمونه ج 12 سوره اسراء آيه 70.
2ـ تفسير نمونه ج 1 و 29 صفحه 112 و بعد از آن.
3ـ تفسر نمونه سوره احزاب آيه 72.
 
پي نوشت ها:
[1] . اسراء/70.
[2] . مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، ج12؛ و اسراء/70.
[3] . همان، ج1، آيه 29، بقره ص 112 و بعد در آن.