مقدّمه: رسالت اوليه و وظيفه اصلي طلاب به عنوان سرباز امام زمان(عج) مرزباني عقيده هاست كه به تحصيل علوم ديني و فهم دين و نهايتاً نشر و ترويج و تبليغ و تدريس مكتب اهل بيت ـ عليهم السلام ـ مي پردازند و در اين رهگذر پاسخ گوي شبهات نيز هستند و از اسلام دفاع مي كنند. اين رسالت در زمان جنگ و صلح بر عهدة روحانيت مي باشدالبته روحانيون همراه با انجام رسالت اوليه شان در جبهه هاي جنگ حضور يافته و به دفاع از مرزهاي کشور اسلامي پرداختند لذا در زمان جنگ روحانيّت به عنوان روحانيون رزمي ـ تبليغي ويا رزمي به جبهه اعزام مي شدند. كه آمار دقيقي از تعداد روحانيوني كه به جبهه اعزام شده اند در دست نيست زيرا مراكز اعزام روحانيون متعدّد بوده است.[1] که در اين عرصه روحانيون با ايثار و حماسه هايي که داشته اند شهدايي براي اسلام تقديم داشته اند
آمار تقريبي ايثار و حماسه آفريني هاي روحانيون:
1. تعداد شهداي روحاني بالغ بر 3417 نفر بوده است كه 15/5 درصد كل روحانيون كشور در همان زمان مي باشند.[2] از هر 1000 نفر طلبه 40 نفر به شهادت رسيده اند و حال آنكه طبق آمار در بقيّه اقشار از هر 1000 نفر 4 نفر شهيد شده است. و اين در حالي است كه خيلي از روحانيون به صورت گمنام به جبهه مي رفتند و بعضي در جبهه لباس روحانيّت نمي پوشيدند و به صورت يك بسيجي اعزام مي شدند يا در مسئوليت هاي ديگري غير از كار تبليغي و فرهنگي در جبهه حضور مي يافتند.[3]2. در طول دفاع مقدس بيش از 000/96 مرتبه روحانيون به جبهه ها اعزام شده اند كه از آنها تعدادي شهيد و تعدادي آزاده و مفقود شده اند.
تمام اين آمارها مربوط به شهداي دفاع مقدس است. شهداي روحانيّت در زمان رژيم طاغوت و در زمان انقلاب كه به صورت هاي مختلف (ترور و…) شهيد شده اند و شهداي مشروطه و قبل از آن لحاظ نشده است.
تيپ مستقل امام جعفر صادق ـ عليه السلام ـ :
اين تيپ ويژه روحانيون رزمي و تبليغي است كه در زمان دفاع مقدّس هم فعاليّت داشته است و در حال حاضر هم هر سال دوره هاي آموزش نظامي در پادگاني نزديك شهر مقدس قم برگزار مي كند.
گردان هاي زير مجموعة آن، سالانه برنامه تداوم آمادگي نظامي دارند و برنامه هاي ديگري نيز بسيج مدارس و گردان ها برگزار مي كنند. در هر مدرسة علميه بسيج طلاب فعّال است كه زير نظر تيپ 83 امام صادق ـ عليه السلامـ سازمان دهي مي شوند.
فرازهايي از كلام امام(ره) در مورد شهداي روحانيّت:
سلام بر حماسه سازان هميشه جاويد روحانيّت كه رسالة علمية و عمليّه خود را بدم شهادت و مركب خون نوشته اند و بر منبر هدايت و وعظ و خطابه ناس از شمع حياتشان گوهر شب چراغ ساخته اند.
افتخار و آفرين بر شهداي حوزه و روحانيّت كه در هنگامة نبرد رشته تعلقات درس و بحث و مدرسه را بريدند و عقال تمنّيات دنيا را از پاي حقيقت علم برگرفتند و سبكبالان به ميهماني عرشيان رفتند و در جمع ملكوتيان شعر حضور سرودند و نيز چه زيبا فرمودند: كه كدام انقلاب مردمي ـ اسلامي را سراغ داريد كه در آن حوزه و روحانيّت پيش كسوت شهادت نبوده اند و بر بالاي دار نرفته اند و اجساد مطهرشان بر سنگفرش هاي حوادث خونين به شهادت نايستاده است؟… خدا را سپاس مي گذاريم كه از ديوارهاي فيضيه گرفته تا سلول هاي مخوف انفرادي رژيم شاه و از كوچه و خيابان تا مسجد و محراب امامت جمعه و جماعت و از دفاتر كار و محل خدمت تا خطوط مقدم جبهه ها و ميادين مين، خون پاك شهداي حوزه و روحانيت افق فقاهت را گلگون كرده است.[4]گرچه روحانيّت، شهداي زيادي تقديم اسلام و انقلاب كرده است ولي نبايد نقش علمي و تبليغي روحانيّت را دست كم گرفت چرا كه همين روحانيّت بود با اشاعة فرهنگ اهل بيت ـ عليهم السلام ـ جواناني آمادة شهادت تحويل جامعة اسلامي داد. امام صادق ـ عليه السلام ـ در اين باره مي فرمايند: مداد و قلم علما بر خون شهيد برتري دارد. (… فتوزن دماء الشهداء مع مداد العلماء فيرجّح مداد العلماء علي دماء الشهداء).[5] خوشا به سعادت كساني كه به هر دو مقام نايل شدند.
پي نوشت ها:
[1] . بروشور ستاد كنگره شهداي روحاني، تيپ 83 امام صادق ـ عليه السلام ـ..
[2] . همان.
[3] . مجلة پگاه، ويژة حوزه، شمارة 12، ص 13 و 14.
[4] . صحيفه نور، سازمان مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، انتشارات سروش تهران، چاپ اول، 1369، جلد 21، ص 88.
[5] . قمي، عباس، سفينة البحار، تهران، دارالاسوة للطباعة و النّشر، چاپ دوم، 1416 هـ ق، جلد 6، ص 348.