طلسمات

خانه » همه » مذهبی » پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ براي كنترل شهوت فرموده اند روزه بگيريد روزه چقدر مي تواند براي يك جوان كه تا ازدواجش 7ـ8 سال فاصله است نقش كنترل كننده داشته باشد؟

پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ براي كنترل شهوت فرموده اند روزه بگيريد روزه چقدر مي تواند براي يك جوان كه تا ازدواجش 7ـ8 سال فاصله است نقش كنترل كننده داشته باشد؟

قبل از هر چيز يكي از فرمايشات پيامبر گرامي اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ را ذكر مي كنيم كه در آن، روزه به عنوان راهكاري براي آنان كه شرايط ازدواج ندارند، معرفي مي شود. «اي جوانان هر كدام از شما كه قدرت ازدواج دارد پس بر آن اقدام كند و هر كسي كه قدرت آن را ندارد، به روزه روي آورد؛ چرا كه روزه براي او كنترل كننده است».[1]همانگونه كه شما هم در سؤال خود آورده ايد، پيامبر گرامي اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ در اين روايت و در برخي روايات ديگر كساني كه توانايي ازدواج ندارند را به روزه گرفتن دعوت مي كند. نكته اي كه بايد بدان توجه كنيم اين است كه فهم و برداشت از كلام ائمه ـ عليهم السّلام ـ بدون دقت و بررسي، انسان را به مقصود نمي رساند. از همين رو و براي آنكه به پاسخ پرسش شما نزديك تر گرديم به بررسي چند مطلب مي پردازيم.
روزه داراي چه ويژگي ها و خصوصياتي است كه از سوي معصومين ـ عليهم السّلام ـ به عنوان راه حل براي كنترل شهوت توصيه شده است؟
پاسخ اينكه مي دانيم وجود غرائز در انسان براي ادامه زندگي او لازم است. اما آن هنگام كه طوفان غرائز و كشاكش‌هاي نفساني بر هستي ما چيره شود و بادهاي شديد اميال در سرزمين دل فضايي تيره و تار پديد مي آورد، چشم جانمان راه رستگاري و افق هاي روشن و دل انگيز عروج و اعتلاي انساني را نمي بيند، روزه هاي مستحبي و واجب آرامشي براي ما فراهم مي آورد تا لختي تأمل كنيم؛ چرا كه فطرت كمال خواه انساني مي خواهد هر از چند گاهي با خودداري از برخي كارهاي روزمره، ارادة خويش را تقويت كند و تعبد و بندگي را به مقامي بالاتر برساند.
آري روزه داري پاسخي به صداي فطرت است. ورزش روح و كوه پيمايي جان است.[2] كوتاه سخن آن كه فوائد معنوي روزه عبارتند از:
1. اطاعت پروردگار؛
2. مبارزه با نفس و كنترل هواهاي نفساني؛
3. تمرين عملي؛
4. نورانيت روح و روان؛
5. تقويت اراده؛
6. تقرب به پروردگار متعال.[3]با اين توضيح روشن شد كه روزه علاوه بر افزايش قدرت اراده و كاهش قواي جنسي كه نتيجة تحليل نيروهاي جسمي انسان است، خواص معنوي بسياري دارد كه انسان را از آلودگي هاي شهوات و ماديات دور مي كند و زمينه ساز تقرب به خداوند مي گردد. نكته اي كه نبايد از آن غفلت كنيم همين جا است؛ علت اصلي سفارش به روزه و روزه داري جنبه هاي معنوي آن و برخورداري از آثار فراوان آن است؛ چرا كه روزه داري خودداري و كشيك نفس است. روزه يعني تمرين پرهيزگاري و مشق پروا پيشگي و خويشتن باني. روزه به ما ياد مي دهد كه اميال و تمنيات و هوا و هوس خويش را يله و رها نگذاريم، گرايش هاي خود را كنترل كنيم، بر نفس اماره و خواهش هاي مرز نشناسش لجام بزنيم و هر چه دلمان خواست نخوريم و هر چه خوشمان آمد نگوييم.
روزه مشق و تمرين مي دهد كه دست نگهدار! يك روز تمام خودداري كن، دست كم يك ماه تمام روزه بگير، در طول روز مقرراتي را رعايت كن، شنا كردن بر خلاف جريان آب را ياد بگير، تا اراده ات آنگونه شود كه در مقابل انواع گناهان با رنگ ها و قيافه هاي مختلف مردانه بايستي سينة تقوا سپر كني.
پس در حقيقت راه صيانت همان قدم گذاردن در وادي تقوا(خويشتن داري) است و روزه تنها يكي از راه ها ـ البته راهي مطمئن ـ است كه به اين وادي مي رسد. بنابراين نمي توان ادعا كرد كه هر كس روزه بگيرد از شرّ شهوت جنسي در امان است. و اين از آن رو است كه اولاً روزه به تنهايي پاسخگو نيست و ثانياً اين راهكاري نيست كه در دراز مدت بتوان از آن كمك گرفت.
در اين ميان بايستي از روزنه‌اي بازتر نگاه كرد. راه هاي بسياري براي مبارزه با خواهش هاي نفس وجود دارد. در اين باره قرآن، كتاب هدايت مي فرمايد: براي حفظ خود «استعينوا بالصبر و الصلوة»[4] از صبر و نماز ياري جوييد (و با استقامت و مهار هوس هاي دروني و توجه به پروردگار نيرو بگيريد).[5]مراد از صبر در اين آيه به بيان معصومين ـ عليهم السّلام ـ روزه است.[6]علامة طباطبائي مي فرمايند: استعانت يعني مدد جستن و آن در جايي است كه انسان به تنهايي نتواند از عهدة مشكلات بر آيد و چون مددكاري در عالم وجود جز خدا نيست، بنابراين كمك در برابر مشكلات عبارتست از: ثبات، مقاومت، توجه و بازگشت به ذات مقدس پروردگار و اين همان روزه و نماز است. در حقيقت اين دو بهترين وسيله براي اين موضوع مي باشد؛ زيرا پناه بردن به خدا و توجه به ذات اقدسش روح ايمان را در انسان بيدار مي كند و او را متوجه مي سازد كه حضرت دوست تكيه گاهي بس محكم و ناگسستني است. همچنين ايشان مي فرمايند: توسل به پيامبر گرامي ـ صلّي الله عليه و آله ـ و اولياي الهي و حضرت علي ـ عليه السّلام ـ همواره راهگشا است.[7]به بيان ديگر راه نجات از ديدگاه قرآن و اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ اين است؛
الف) توجه به هدف: «جن و آدميان را نيافريدم مگر براي عبادت»[8]. ز كجا آمده ام آمدنم بهر چه بود.
ب) ياد خدا: «آنان كه ايمان آوردند و قلبشان با ياد خدا آرام مي گردد همانا قلب ها با نام خدا آرام گيرد».[9]خوشا آنان كه الله يـارشان بي
به حمد و قل هو الله كارشان بي
خوشا آنان كه دائم در نمازند
بهشت جــاودان بازارشــان بي
ج) توجه كامل به خطرات و پيامدهاي پيروي از خواسته هاي نفس: امام علي ـ عليه السّلام ـ : نفس تو دشمن و جنگجويي سرسخت است و مخالفي است كه اگر غفلت كني به تو هجوم مي آورد.[10]د) توسل به اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ : «اي علي هر كس به وسيله شما به خداوند متوسل شود، بر خداوند است كه او را رد نكند. اي علي هر آنكه شما را دوست بدارد و از شما كمك بگيرد به عروة الوثقي چنگ زده است».[11] علاوه بر اين در خصوص كاستن تحريكات و كم رنگ شدن قواي جنسي، راهكارهاي مفيد زير هستند:
1. دور كردن فكر و تخيل از گناه و مشغول كردن ذهن با ذكر صلوات و مطالعة روزنامه، مجله هاي مفيد و … هر گاه كه اين افكار به ذهن هجوم آوردند، تا ادامه نيابند.
2. پرهيز كردن از تماشاي صحنه ها، عكس ها و … مهيج و تحريك كننده.
3. پر كردن اوقات فراغت خود با مطالعه، عبادت، سياحت، زيارت و ديد و بازديد از ديگران.
4. دوستي با افراد پاك و عدم دوستي با افرادي كه نسبت به گناهان بي مبالات اند.
5. تقويت تقوا و عفاف: چون قرآن فرموده: وليَستعفِف الذين لا يجدون نكاحاً (سوره نور، آيه 33) كساني كه شرايط ازدواج را ندارند عفاف و تقواي دروني (در نگاه، گوش، دست، قدم ها، كلام و …) را تقويت كنند و روزه با شرايط آن بهترين راه تمرين عفاف است.
6. قرار دادن ورزش در برنامة روزانه و منظم خود.
7. داشتن برنامه مطالعاتي در زمينة تقوا و ايمان و به عنوان مثال مطالعة روزي چند صفحه كتاب در اين زمينه.[12]خلاصه اين که روزه يكي از راه هاي مفيد براي تقويت اراده و تعديل و كاهش موقت قواي جنسي است و علاوه بر آن خواص معنوي، اجتماعي و جسمي فراواني دارد.
روزه و نخوردن تمام علت در كاستن شهوت جنسي نمي‌باشد. رعايت عفت چشم، گوش و لمس و…قدرت خويشتنداري را در روزه افزايش مي دهد. بلكه در كنار آن بايستي از روش هاي ديگر هم بهره جست.
براي رهايي از دام هاي نفس و شيطان علاوه بر روزه دستورات ديگري هم از ائمه معصومين ـ عليهم السّلام ـ به ما رسيده است، مانند اهميت دادن به نماز و كمك گرفتن از آن، توسل و دعا، توبه و … كه همة اينها راهي به سوي تقويت ايمان و تقوا هستند.
تذكر: اصل اولي در ارضاء اين غريزه ازدواج است به همين خاطر خداوند به جوانان و مخصوصاً اولياء در سوره نور توصيه مي كند كه با تلاش و توكل به خدا شرايط ازدواج جوانان را فراهم آوريد و از سوي ديگر تأكيد مي كند كه جواني كه ازدواج كند ما به زندگي و رزق او بركت مي دهيم و او را از فضل خودمان بي نياز مي كنيم.

پي نوشت ها:
[1] . مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، بيروت، مؤسسه الوفاء، 1403 ق، ج100، ص220، ح30.
[2] . ر.ك: نقش روزه در تربيت فرد و جامعه، نشرية فتح، ش 25/8/78.
[3] . ر.ك: واعظي اراكي، نقش روزه در تقويت اراده و كنترل هواي نفس، رسالت، 25/8/81.
[4] . بقره/45.
[5] . مكارم شيرازي، ناصر، ترجمة قرآن كريم.
[6] . ر.ك: طباطبائي، محمد حسين، الميزان في تفسير القرآن، بيروت، مؤسسه الاعلمي، 1417 ق، ج1، ص153.
[7] . ر.ك: همان، ص 154 ـ 152.
[8] . ذاريات/56.
[9] . رعد/28.
[10] . آمدي، غرر الحكم و درر الكلم، بيروت، مؤسسه الاعلمي، 1407 ق، ج 2، ص 297، ش 35.
[11] . مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، بيروت، دار احياء التراث العربي، 1403ق، ج 36، ص302، ش 141، باب 41.
[12] . نهاد نمايندگي ولي فقيه در دانشگاه ها، پرسمان (CD).

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد