عوامل بسياري مي توانند در بروز انحرافات جنسي نقش داشته باشند. ابتدا به زمينههاي عمومي انحرافات جنسي اشاره مي شود. سپس عواملي را مطرح مي کنيم كه به شکلي خانواده و به ويژه والدين زمينهساز آن هستند.
علل انحرافات جنسي در جوانان و نوجوانان
1. دوستيهاي آلوده
انحرافات جنسي ميان تمامي گروههاي سنّي مشاهده ميشود؛ اما بيش از همه بين جوانان و نوجوانان وجود دارد و عامل عمده آن تأثيرپذيري از دوستان و همسالان است؛ زيرا در سنين نوجواني، نجواها و صحبتهاي آهسته و درگوشي بين نوجوانان بيشتر ميشود و محور اين گفتگوها غالباً مسائل جنسي است كه به صورت مخفيانه و دور از نظارت بزرگترها طرح ميشود. نوجوانان به تبادل اطلاعات جنسي با يكديگر ميپردازند و از خود حرص و ولعي خاص در اين باب نشان ميدهند.
بر اساس تحقيق انجام شده به وسيله مديريت تحقيقات و آموزش امور تربيتي وزارت آموزش و پرورش در زمينه انحرافات جنسي جوانان و نوجوانان، دوستيهاي آلوده و دوستان ناباب يكي از عوامل انحرافات جنسي شناخته شده است.[1] افرادي كه با دوستان ناباب رفت و آمد و معاشرت دارند، در مرور زمان به انحرافات اخلاقي از جمله انحرافات جنسي كشيده خواهند شد.
نقش خانواده و والدين در زمينة دوستيهاي فرزندان كه در پاراي موارد به انحرافات جنسي منجر ميشود، را نبايد از نظر دور داشت؛ چنانچه خانوادهها و والدين در جنبه مسائل ضروري بلوغ، نوجوانان را مطلع سازند و اطلاعات لازم را به صورت صحيح و مناسب در اختيارشان قرار دهند، ديگر نيازي به سوق يافتن نوجوانان به دوستان و همسالان براي كسب اينگونه اطلاعات احساس نميشود؛ علاوه بر آن، ضرورت دارد خانوادهها در زمينة معيارهاي انتخاب دوست خوب و خطرات ناشي از معاشرتهاي آلوده و ناباب با فرزندان به گفتگو بنشينند و آنها را در انتخاب دوستان شايسته و سالم ياري نمايند.
2. تهاجم فرهنگي
يكي ديگر از عوامل انحرافات جنسي در افراد به ويژه جوانان و نوجوانان، تأثيرپذيري از تهاجم فرهنگي است.[2] فرستندههاي راديويي و تلويزيوني، فيلمهاي سينمايي وارداتي، سريالهاي خارجي مغاير با فرهنگ اسلامي، كتب و مجلات خارجي، نوارهاي ويدئو و كاست كه آخرين فيلمهاي روي پرده در دنياي غرب را به سهولت به داخل كشور سرازير ميكند، عكسها و مطالب مبتذل از طريق ماهواره و اينترنت و ساير ابزار تبليغ (كه در دست دشمنان اين جامعه، به طور مؤثري عليه ما به كار گرفته شده است) مجموعاً ايجاد كنندة محيط محرك جنسي براي جوانان و نوجوانان اين مرز و بوم به شمار مي روند.
اکنون به ديگر عوامل و زمينههاي انحرافات جنسياي اشاره مي کنيم كه بيشتر به خانوادهها و والدين مربوط ميشود.
3. خلاء عاطفي در خانواده
نقصان محبت و عدم توجه والدين به نيازهاي عاطفي فرزندان، راه را براي نفوذ انحرافات و گرايشهاي نامطلوب هموار مينمايد و نوجوانان را آسيبپذير ميكند.[3] روانشناسان معتقدند كه رايجترين علت انحرافات جنسي، نقصان محبّت است.[4] كودك چون از والدين و ديگران مأيوس و دلسرد شد، به خودش ميگرايد، به طوري كه تمام توجه وي به لذت جسماني از خود متمركز گرديده و ميل شديدي براي احساس اين لذت برايش حاصل ميشود.
4. تنبيه و بدرفتاري والدين
از عوامل ديگري كه به طور مؤثر در گرايش به انحرافات نوجوانان نقش دارد، تنبيهات بدني است كه بر كودكان و نوجوانان اعمال ميشود.[5] يكي از صاحبنظران در اين زمينه مينويسد: «تنبيه بدني سخت، زيانهاي جسمي، جنسي و روحي فراوان بدنبال دارد. به سهولت ممكن است كودكان را به «ساديسم» يعني جنون آزار و خونآشامي يا «مازوشيسم» يعني تمايل به بردهصفتي و رنجبري گرداند. بسياري از كساني كه در بزرگسالي دچار ناشادكاميها و انحرافات جنسي شدهاند، تنها در اثر كتكهايي بوده است كه در كودكي از والدين خوردهاند».[6] تبيين رابطة تنبيه از سوي والدين با انحرافات جنسي فرزندان اين است كه، اعمال و تكرار تنبيه بدني به رابطه قهرآميز، بين والدين و كودك يا نوجوان منجر ميشود و اين امر آنها را از يكديگر دور و دورتر ميكند. گسستن روابط عاطفي، نوجوان را در انزوا قرار ميدهد و انزوا بستر مساعدي براي رشد ميكربهاي انحرافات اخلاقي از جمله انحرافات جنسي است.
5. عدم رعايت موازين اخلاقي در خانواده
رعايت موازين اخلاقي در روابط بين والدين به ويژه رابطه زناشويي به عنوان عامل زيربنايي مورد توجه رهبران ديني واقع شده است. در روايتي از رسول خدا ـ صلي اللّه عليه و آله ـ آمده است كه بايد والدين از انجام آميزش و روابط جنسي با يكديگر در جايي كه كودك خردسالي به خواب رفته است، پرهيز نمايند.[7] چرا كه فرزند متوجه والدين در اين حالت ميشود و مستعد گرايش به مسايل انحرافآميز جنسي ميگردد. و يا در قرآن كريم درباره اجازه گرفتن فرزندان از والدين براي ورود به اتاق آنان در سه نوبت تأكيد شده است[8] و ميتوان گفت كه تلويحاً جدا نمودن محل خواب والدين از محل خواب فرزندان مورد تأكيد قرار گرفته است كه اين موضوع به جهت حفظ سلامت جنسي فرزندان، بسيار ضروري به نظر مي رسد. اگر كه والدين اين نكات تربيتي را رعايت نكنند، پيامدهاي خطرناك و جبران ناپذيري را بر رفتارهاي فرزندان به ويژه انحرافات جنسي آنان، شاهد خواهند بود.
رحيمينژاد و همكاران (1367) در تحقيقي كه بر اساس چهارصد نامه ارسالي از نوجوانان و جوانان به برنامه آيندهسازان راديو، انجام دادهاند علت اصلي انحرافات جنسي در جوانان و نوجوانان را در جريان قرار گرفتن مسائل و روابط جنسي والدين و يا مشاهده اين عمل گزارش كردهاند.[9]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. علي قائمي؛ شناخت، هدايت و تربيت نوجوانان و جوانان؛ انتشارات اميري، 1363.
2. محمد حسين فرجاد؛ جامعهشناسي انحرافات؛ انتشارات كوكب، 1363.
3. علي قائمي؛ خانواده و مسايل جنسي كودكان؛ انجمن اوليأ و مربيان، چاپ 9، 1373.
پي نوشت ها:
[1] . به نقل از: شرفي، محمدرضا؛ دنياي نوجوان، تربيت، چاپ چهارم، 1376، ص 218.
[2] . نويد، مهدي؛ فرهنگ و مقاومت فرهنگي؛ انتشارات فلق، چاپ پنجم، 1374.
[3] . صافي، احمد؛ خانوادة متعادل، انجمن اوليأ و مربيان، چاپ دوم، 1374.
[4] . فيلد، هاد؛ روانشناسي كودك و بالغ، ترجمة مشفق همداني، انتشارات صفي عليشاه، چاپ اول، 1365، ص 326 و 327.
[5] . احمدي، احمد؛ روانشناسي نوجوانان و جوانان، انتشارات مشعل، 1368.
[6] . صاحب الزماني، ناصرالدين؛ راز كرشمهها؛ مطبوعاتي عطايي، ص 227، بيتا.
[7] . حر عاملي، وسايل الشيعه، ج14.
[8] . نور/ 59.
[9] . رحيمينژاد، عباس؛ به نقل از، محمدرضا شرفي، دنياي نوجوان؛ تربيت، چهارم، 1376، ص 192.