من بيشتر اوقات در خانه هستم. برادران من نوارهاي مبتذل مي گذارند، من بايد چه كار كنم؟

الف) حكم گوش دادن به نوار هاي مبتذل (فرق سماع و استماع)
همين كه شما از رسيدن صداي نوارهاي مبتذل به گوشتان ناراحت هستيد نشان دهندة اين است كه شما قلباً دوست نداريد موسيقي لهوي بشنويد. پس شما در اين باره تقصيري نداريد چون ناخودآگاه و بدون ميل شما آن صداها  به گوش شما مي رسد كه در فقه به اين امر «سماع» گفته مي شود. ولي اگر فردي با قصد و با ميل خود به سراغ موسيقي لهوي برود و يا به صدايي كه مي آيد با توجه به آن گوش دهد، به اين امر «استماع» گفته مي شود. در مورد اول، فرد گنهكار نيست[1] اما او تا مي تواند بايد مکان خود را به گونه اي تغيير دهد كه آن صدا به او نرسد ولي اگر چاره اي ندارد، براي او گناه ثبت نمي شود.[2]اما استماع (گوش دادن با اختيار) به موسيقي لهوي طبق نظر علماء حرام است.
ب) شيوه برخورد با كساني كه به نوارهاي مبتذل گوش مي دهند.
1. برخورد عاطفي:
سعي كنيد از پيوند عاطفي كه بين شما و برادرانتان است استفاده كنيد؛ يعني در فرصتي مناسب با آنها گفتگوي صميمانه اي را شروع كنيد مثلاً از آنها بخواهيد كه به باورهاي شما احترام بگذارند و صداي آن را كم كنند تا مزاحم شما نشوند. البته اگر اين مسأله را به طور جداگانه با آنها مطرح كنيد، بهتر است. سعي نكنيد با بگومگو به خواسته خود برسيد. ابتدا از در گفتگوي صميمانه و محبت وارد شويد. گاهي بهتر است خواسته منطقي خود را در قالب نامه اي به آنها برسانيد. نامه را تهيه كنيدو بخواهيد بيرون از خانه با تأمل بخوانند.
2. بحث منطقي:
با بحث منطقي به آنها بگوييد كه اين كار شما، مخالفت با خداونداست.  اگر علماء و مراجع اين گونه موسيقي هاي مبتذل را حرام كرده اند، بخاطر اين است كه آنها پيام خدا را از قرآن، روايات و سيره اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ استنباط كرده اند و از جانب خود حرفي نزده اند. ما مي دانيم كه خداوند خالق اين جهان و انسان هاست. او قادر، حكيم و مهربان است. هر امر و نهي اي كه در دين خود بيان داشته، بخاطر نفعي بوده كه از آن به ما مي رسد. پس اگر خدا چيزي را حرام دانسته، حتماً مصلحتي در آن براي ما بوده است.
 3. برجسته كردن صفات مثبت:
در بحث با برادرانتان به صفات مثبت آنها اشاره كنيد و سعي نكنيد در ابتداي بحث به نقد آنها بپردازيد. وقتي آنها احساس كنند شما قصد حمله به شخصيت آنها را نداريد، راحت تر به شما گوش مي كنند.
4. در جمع تذكر ندهيد:
 هرگز جلوي ديگران به آنها تذكر ندهيد و آنها را نصيحت نكنيد و از الفاظ آمرانه نيز استفاده نكنيد.
5. ياد آوري پيامدهاي منفي موسيقي:
 فهرستي از ضررهاي موسيقي لهوي را (چه در دنيا و چه در آخرت) تهيه كنيد و به آنها بدهيد و در مقابل فهرستي از فوائد شنيدن كلام خداوند تهيه كنيد و به آنها بدهيد. مثلاً اين مطلب را به آنها بگوييد كه تحقيقات نشان مي دهد گوش دادن به آواي قرآن كريم، در كاهش و تسكين درد بعد از عمل جراحي مؤثر است… به گفته اين محققان آواي قرآن كريم يكي از لطيف ترين موسيقي ها در طبيعت است كه با سرچشمه گرفتن از زلال وحي، مي تواند به صورت وسيله اي نجات بخش در پيشگيري و درمان بسياري از دردها به كار رود.[3] به طور مسلم اين آثار براي افرادي كه هميشه به ياد خدا هستند و دستورات او را رعايت مي كنند اثربخشي بيشتري دارد.
6. اصل جايگزيني:
به برادران خود بگوييد كه شما مي توانيد از اين اصل (جايگزيني) استفاده كنيد. موسيقي هاي مجازي وجود دارند كه مي توانند از آنها استفاده كنند. اين كار چند فائده دارد. حرمت موسيقي هاي مبتذل را ندارد. با تفريح هاي حلال زندگي خود را با نشاط ساخته اند. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمايند: در لذتي كه بعد از آن هلاكت باشد، خيري نيست. پس بايد برنامه اي ريخت كه دنبال لذت هاي پايدار، كمال آور باشيم نه لذت هايي كه آني هستند و آسيب زا و سرانجام آن نارضايتي خداوند و ائمه ـ عليهم السّلام ـ است.[4]7. تهيه نوار سخنراني:
اگر مي توانيد نوار سخنراني هاي معتبر تهيه كنيد كه جذاب باشد. شما هم از آنها در خانه استفاده كنيد آنها به مرور زمان جذب مي شوند.
 
 نكته پاياني:
 هرگز در گفتگو با برادرانتان سعي نكنيد بحث را طولاني كنيد و در يك جلسه همه انتقادها و نكات خود را بگوييد اين عمل نياز به زمان دارد. اگر ديديد كه به هيچ وجه نمي توانيد بينش آنها را تغيير دهيد، از والدين خود بخواهيد به آنها تذكر دهند. شما همان گونه كه اول بحث اشاره كردم در اين زمينه تقصيري نداريد. بهتر است اگر نمي توانيد از صداي آن دور شويد، مشغول ذكر شويد و با انجام كارهايي ذهن خود را از شنيدن آن صدا منصرف كنيد. اگر مي توانيد از واكمن استفاده كنيد و در آن موقع كه آنها صداهاي موسيقي را بلند كرده اند، شما به سخنراني و… گوش كنيد. از برادرانتان بخواهيد با ما مكاتبه كنند ما سعي مي كنيم با دلايل قانع كننده به آنها پاسخ دهيم.
 
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. روان شناسي رابطه ها، دكتر غلامعلي افروز، انتشارات نوادر (مخصوصاً مباحث اول كتاب)
2. شيوه هاي صحيح امر به معروف و نهي از منكر، دادسراي انقلاب اسلامي، سازمان تبليغات اسلامي.
3. تفسير نمونه، ج 17، از صفحه 19 تا 27 (درباره اثر تخريبي موسيقي).

پي نوشت ها:
[1] . مكارم شيرازي، ناصر،  استفتائات جديد، انتشارات نسل جوان، چاپ سوم، 1381، ج دوم، ص 233 (اقتباس).
[2] . مكارم شيرازي، ناصر، 150 درس زندگي، انتشارات مدرسه امام علي بن ابيطالب، چاپ هفدهم، 1380، ص 130.
[3] . هفته نامه پرتو، سال ششم، شماره 264، چهارشنبه، 30 دي 1383 ، ص 2.
[4] . احمدي، سيداحمد، اصول و روش هاي تربيت در اسلام، انتشارات جهاد دانشگاهي، چاپ سوم، 1372، ص 332.