در پاسخ بايد بگوئيم عامل مهمي كه زن و مرد را به هم نزديك ميسازد و زندگي مشترك و پيوند آن دو را فراهم مي سازد، غريزة جنسي است. مرد نياز جنسي زن را تأمين ميكند و متقابلاً زن هم نياز جنسي مرد را برطرف ميسازد و اين نياز متقابل، تا حدود زيادي، پيوند دائمي يا طولاني آن دو را سبب ميشود. تأمين اين نياز متقابل است.[1]بسياري از كشاكشها و شايد غالب خانه گريزيها، سرديها و بيتفاوتيهاي خانوادگي ناشي از عدم حسن تأمين و ارضاي اين نياز طبيعي و غريزي ميباشد گاه برخي از ناتوانيها و يا خودكامگي مردان و سرد مزاجيها و يا بيرَغبتيهاي زنان از اساسيترين موانع حسن تأمين اين نياز طبيعي است. همسران در روابط زناشويي خود، بايد به اين جاذبة پرقوت به نحو مطلوب و مؤثر معنا ببخشند و زمينة تأثيرگذاري هر گونه محركهاي بيروني و آسيب پذيريها را از بين ميبرند.[2]از آنجا كه ارضاي صحيح غريزة جنسي نقش اساسي در آرامش روان و تداوم خانواده و روابط سالم بين زوجين دارد در تعاليم اسلام هم به اصل ارضاي غريزة جنسي و هم به كيفيت و شرايط آن توجه خاصي كرده است و به دور از هر گونه افراط و تفريط به اين مسئله پرداخته است.
نياز جنسي نيازي است طبيعي در همه انسانها و فوايد و آرامشي که در تأمين آن نياز قرار دارد مربوط به همه انسانها است بنابراين فرقي بين عوام و خواص وجود ندارد. تنها تفاوت ميان افراد در هدفدار و جهتمند بودن استفاده از اين غريزه است. برخلاف برخي از مكاتب و يا مسالك و مذاهب، روابط مشروع زناشويي و اعمالي كه باعث لذت سالم و كامل ميشود نه تنها در اسلام امري مكروه و ناپسند نيست، بلكه عملي است مستحب و چه بسا مقدس، و رعايت آن از حقوق زنان و شوهران نسبت به يكديگر است.
عثمان بن مظعون، برادر رضاعي پيامبر بود. همسرش نزد رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله ـ آمد و از او چنين شكوه نمود: عثمان روزها در روزه و سرگرم عبادت است. او فرصت ندارد به من برسد. پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ پس از شنيدن اين سخن مسلمين را در مسجد گرد آورد و فرمود: خداوند مرا به رهبانيت دنيا مبعوث نفرموده، من به دين سهل و آساني برانگيخته شدهام، ديني كه داراي جنبة فطري است. من كه پيامبر شمايم هم نماز ميگذاريم و روزه ميگيرم و هم با همسرم رابطة زناشويي دارم. هر كس دين مرا دوست دارد بايد سنت مرا عامل باشد. از سنن من يكي ازدواج و داشتن رابطه مشروع با همسر است.[3]در اين حديث طرف سخن پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ عثمان بن مظعون از ياران و اصحاب خاص ميباشد كه پيامبر اكرم مسئله روابط زناشويي را مطرح ميكند. بنابراين وقتي اصلي عمل زناشوئي بعنوان سنت پيامبر و عملي مستحب در چهارچوب خانواده شمرده شده است. ائمه معصومين در مقام آموزش و اصلاح رفتار اصحاب و شيعيان خود راههاي صحيح اين رابطه را بيان فرمودهاند.
آنچه درباره رابطة زن و مرد در شب زفاف و ساير اوقات از معصومين نقل شده است اگر چه ممكن است بعضي از آنها از نظر سند احتياج به بررسي داشته باشد ولي بسياري از آنها را اصحاب خاص ائمه نقل كردهاند و يا از معصومين سؤال كردهاند. مثلاً اسحاق بن عمار از ياران نزديك امام صادق از حضرت سؤال ميكند كه آدم ميتواند به همه اعضاي بدن زنش نگاه كند در حالي كه همسرش عريان است. حضرت ميفرمايد: بله لذت از اين بهتر نميشود.[4]در موردي ديگر امام صادق به ابي بصير از اصحاب خاص خود فرمودند: چيزي نيست كه ملائكه را حاضر كند مگر بازي و دستكاري مرد با همسرش. پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمودند: «اذا جامع احدكم اهله فلا ياثبهن كما يأتي الطير» هرگاه يكي از شما با همسرش هم بستر ميشود مانند پرندهها عمل نكنيد. يعني بدون هيچ مقدمه اقدام بر اين عمل ننمائيد.
بنابراين معصومين در مقام آموزش نه بعنوان لهو و لعب روابط صحيح آميزش جنسي را هم براي خواص و هم براي عوام بيان ميفرمودند. اين احاديث نشان از جامعيت مكتب اسلام دارد. شبهه اي كه ممكن است براي شما پيش آمده باشد شايد از اين تصور برخواسته كه اين عمل و آگاهي از شرايط و روشهاي صحيح آن با عبادت و تقرب خدا منافات دارد و ائمه معصومين اين مطالب را براي خواص كه جنبة معنوي آنان بالا بوده بيان نكردهاند. ولي بايد گفت در روايات معصومين براي اين عمل اجر قرار داده شده است.
اسحاق بن عمار ميگويد از امام صادق ـ عليه السّلام ـ سؤال كردم از مردي كه با همسرش در سفر است و آب ندارد حضرت فرمود: من دوست ندارم. گفتم از پيامبر روايت شده كه اباذر از حضرت سؤال كرد در اين مورد. حضرت فرمود با او هم بستر شود اجر ميبرد. اباذر سؤال اجر ميبود؟ حضرت فرمود:بله اجر ميبرد همانطور كه اگر حرام بود مجازات ميشد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. وسائل الشيعه، نوشته شيخ حر عاملي، ج 14، چاپ بيروت بابها 47، 48، 49، 50، 51، 56، 57 كتاب النكاح مقدمات نكاح و آدابه
2. نظام حيات خانواده، نوشته دكتر علي قائمي، انجمن اوليا و مربيان جمهوري اسلامي ايران، تهران، 1363.
پي نوشت ها:
[1] .مصباح، محمد تقي، اخلاق در قرآن، ج 3، قم، مؤسسة امام خميني، 1378، ص 71.
[2] . افروز، غلامعلي، همسران برتر، تهران، انجمن اولياء و مربيان، 1377، ص 83.
[3] . حر عاملي،محمدبن حسن، وسائل، ج 14، بيروت، داراحياء التراث، ص 74.
[4] . حر عاملي، محمدبن حسن، وسائل، ج 14، ص 85، ح 1.