خانه » همه » مذهبی » همسرم خيلي عاطفي است لذا به خاطر رسيدگي به پسر 20 ماهه ام، نمازهايش را سروقت نمي خواند. لطفاً توصيه هايي نماييد تا هم خودم و هم همسرم نمازهايمان را سر وقت و حتي الامكان به جماعت بخوانيم؟

همسرم خيلي عاطفي است لذا به خاطر رسيدگي به پسر 20 ماهه ام، نمازهايش را سروقت نمي خواند. لطفاً توصيه هايي نماييد تا هم خودم و هم همسرم نمازهايمان را سر وقت و حتي الامكان به جماعت بخوانيم؟

1. كونو دعاةَ الناسِ بغيرِ اَلسِنَتِكم
مهمترين توصيه ما به شما به طور كلي اين است كه در محيط خانواده سعي كنيد با عمل تان ديگران را به انجام وظايف شان راهنمايي و تشويق نماييد و اين از نكات بسيار مهم تربيتي و اثر گذار است كه اگر به اين روش درست عمل شود حتماً نتيجه مي دهد بنابراين اگر مي خواهيد مثلاً افراد خانواده و تمام كساني كه با شما سر و كار دارند انسان هاي منظم و وقت شناس باشند لازم است خودتان هميشه انسان بسيار منظم و دقيق باشيد كه در اينصورت بعد از مدتي خواهيد فهميد كه اين نظم شما بر خانواده و محيط كار شما تأثير گذاشته است و بدون اينكه از بي نظمي آنها انتقاد كرده باشيد و براي آنها درباره آثار و فوايد نظم سخنراني كرده باشيد آنها را منظم مي يابيد و اين نكته دقيق تربيتي است كه آقا امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمودند: «كونوا دعاة الناس بغير السنتكم»[1] يعني لازم نيست هميشه مردم را با زبان دعوت به انجام خوبيها كنيد بلكه مردم را با عمل خوب تان دعوت به خوبي ها و نيك ها كنيد. پس برادر عزيزم به اين نكته توجه داشته باشيد كه هميشه تذكر دادن و يادآوري نمودن قصور يا تقصير شايد روش صحيحي نباشد و راه بهتر و مطئمن تر خصوصاً در محيط خانواده مهر و محبت و احترام است همان فرمايش امام صادق ـ عليه السّلام ـ است كه به صورت غير مستقيم آنها را وادار به عمل مي كنيد و مطمئن باشيد كه زبان حال از زبان قال گوياتر است و در جان و دل اثر مي گذارد ولي معمولاً زبان قال از حد گوش فراتر نمي رود مگر اينكه از اهل عمل صادر شود بنابراين به تذكرات زباني خود پايان داده و اين راه جديد را در پيش بگيريد و سعي كنيد با اراده مصمم همچون گذشته به نماز اول وقت اهميت داده و سر وقت نمازتان را به جا آوريد و مطمئن باشيد كه اگرشما در اين كار مقدس تان موفق باشيد حتماً او را با خود همراه خواهيد نمود ولي نبايد در نتيجه گيري عجله كنيد و بايد بدانيد كارهاي فرهنگي و تربيتي زمان مي خواهد.
2. تشويق به جاي تحميل
به نظر مي رسد هر كاري كه با اخلاص و آگاهي و انتخاب انجام شود نزد خدا داراي ارزش بيشتري است و همين طوركاري كه از سر زور و اجبار و به قول معروف نماز از ترس صاحب خانه باشد نزد خدا ارزش ندارد و اثري هم در كمال انسان ندارد بنابراين هيچ گاه طوري رفتار نكن كه همسرت احساس كند كه تو از خدا سخت گيرتر هستي و پيش خود بگويد مثلاً خدا براي نماز ظهر و عصر اين قدر به من فرصت داد ولي شوهر مرا مجبور به نماز اول وقت مي كند. مقصودم اين است كه طوري رفتار كن كه او خودش كارهايش را با توجه به اذان و نماز برنامه ريزي كند و وقتي صداي اذان را شنيد هيچ كاري غير از نماز نداشته باشد. در اين صورت است كه آثار و بركات انتخاب آگاهانه (نماز اول وقت) را در زندگي مشترك خواهد ديد و از آن لذت خواهد برد. بنابراين اصلا در اين موضوع حساسيت به خرج نده و به دنبال تحميل خواسته خود نيز نباش بلكه به اين فكر كن كه چه كني تا او اين گزينه را خودش آگاهانه انتخاب كند.
3. پرهيز از تكرار انتقاد نامناسب
در تمام مراحل زندگي خانوادگي ات به خاطر بسپار كه در غير ضرورت انتقاد نكني و اگر لازم و ضروري بود هنرمندانه انتقاد كن و الا آتش لجاجت را در طرف مقابل زنده مي كند و كم كم ممكن است مهر و محبت كه سرمايه اصلي براي خانواده و تربيت است را بسوزاند و شما كه مي خواستي يك مشكل را حل كني مشكلات جديد و شديدتري را به وجود مي آوري كه بر طرف كردن آنها به مراتب، سخت تر از حل مشكل اول است. بنابراين اگر همسرتان نماز را اول وقت نمي خواند اين ايراد را خيلي بزرگ جلوه ندهيد و مرتب به او تذكر ندهيد و او را سرزنش نكنيد، غير مستقيم تذكر دهيد، هرگز پيش جمع و در شرائطي كه او از نظر روحي حال مساعدي ندارد تذكر ندهيد، چون اولين و كمترين اثرش اين است كه در مقابل شما لجبازي كند ـ همانطور كه شما نيز در نامه تان نوشتيد ـ و اگر مواظب نباشيد اين زمينه ساز مشكلات ديگر است البته همانطوري كه گفتم بايد هنرمندانه عكس العمل نشان دهيد. مثلاً با شناختي كه از همسرتان داريد در يك موقعيت مناسب و با رعايت احترام و شخصيت او با او دربارة آثار و بركات نماز اول وقت در دنيا و آخرت صحبت نماييد كه ان شاء الله نتيجه مي دهد. به اين امر توجه داشته باشيد كه همسر شما يك فرد كاملاً مذهبي است سخنانتان طوري باشد كه او احساس نكند شما خود را برتر از او مي دانيد و به او ديد مثبتي نداريد.
4. همسرتان را درك كنيد
برادر عزيز شايد ديده باشيد مرداني را كه هيچ گاه همسرشان را كمك و درك نمي كنند و بدون توجه به ظرفيت، روحيه و عاطفه زن از آنان توقع زياد دارند و انتقاد مي كنند و كانون گرم و شيرين خانواده را سرد و تلخ مي كنند و نمي توانند از نعمت هاي زيبايي كه خدا به آنان داده لذت ببرند و كم كم به خاطر ناسپاسي اين نعمتها از آنها گرفته مي شود. بنابراين سعي كنيد با همسرتان صميمي باشيد و اجازه دهيد كه اين مهر و عاطفه اي خدا دادي را نثار فرزندش كند و شما فقط سعي كنيد كه اين اقيانوس احساس و عاطفه همسرتان را قانونمند نموده و به آن جهت بدهيد و بدانيد كه مقاومت شما در برابر اين اقيانوس پر تلاطم عاطفه و علاقه بي فايده است چون اين عشق و عاطفه را خداوند حكيم و مقتدر در وجود مادران نهاده است تا از فرزندان حمايت و حفاظت نمايند. بنابراين سعي كنيد او را به عنوان كسي كه خود را بهترين مادر دنيا و فرزندش را بهترين فرزند دنيا مي داند درك نموده و به احساسات طبيعي او احترام بنهيد و اگر در ابراز اين عاطفه زياده روي مي كند سعي كنيد او را متوجه اين قضيه كنيد كه همان خدايي كه اين گل پسر را به او اهداء كرده همان خدا از او خواسته نماز را سر وقت بخواند. شما مي توانيد در فضايي صميمانه از عاطفه ايشان به فرزند تان كمك بگيريد و به ايشان بفهمانيد كه نماز اول وقت ايشان و مراقبت ايشان اثرات وضعي مثبتي در كودك دلبندش مي گذارد.
5. برنامه ريزي و نظم در كارها
براي موفقيت در هر كاري بايد برنامه ريزي كرد و برنامه ريزي نيز بايد با توجه به واقعيت ها و توانايي ها و شرايط افراد باشد و الا بدون برنامه ريزي كارها به سرانجام مطلوب نمي رسد. بنابراين همسرتان را كمك كنيد تا يك برنامه منظمي را متناسب با سليقه خود بچيند و كارهاي منزل را اولويت بندي نموده و وقتي را برايش معين كرده و براي نماز اول وقت كاري را قرار ندهيد و به همسرتان قول دهيد كه اگر هيچ كاري راموقع نماز نگذارد و نماز جاي خود را داشته باشد در ديگر كارهاي منزل او را كمك مي كنيد. فكر مي كنيم با اينگونه برنامه ريزي مشكلي پيش نخواهد آمد. گاهي واقعاً كارهاي منزل زياد است و خانم ها نياز به كمك دارند و شايد گاهي تأخير آنها به همين خاطر باشد. برخي از مردان تا خود دست به كار نشوند. يكي چند بار كارهاي منزل را انجام ندهند واقعاً متوجه فشار كار منزل نمي شوند پس لازم است به آنها نيز كمك شود. مطمئناً وقتي همسر شما ببيند شما به او احترام مي گذاريد و كمكشان مي كنيد بيشتر به حرف شما عمل مي كند.
6. بيان فلسفه نماز و اين كه از هركاري بيشتر است.
هر گاه با هم صميمي هستيد درباره فلسفه نماز سخن بگوييد.كه اگر كسي به شما خدمتي هر چندكوچك انجام دهد، از او تشكر مي كنيد و يا اگر كسي شما را به مهماني دعوت كرد و انواع غذاها و ميوه ها را برايش فراهم كرد و همه گونه از شما پذيرايي نمود، از او تشكر و قدرداني مي كنيد و اگر بدون اين كه يك كلمه از او سپاسگزاري كنيد، از منزل او خارج شويد، همه كساني كه اين برخورد را مي بينند، شما را سرزنش مي كنند آن وقت خداوند عالم كه همه چيز از او است و نه تنها هستي ما از او است، بلكه تمام اين نعمت هاي گوناگون را براي ما آفريده است و در سختي ها و مريضي ها و مشكلات ما را كمك مي كند و نجات مي بخشد، هميشه بر سر سفره كرم او مهمان هستيم و اكنون چنين پسري سالم به ما داده است تشكر نمي خواهد؟ نماز اول وقت و عبادات ما تشكر بسيار ناچيز از خداي عالم است. گرچه او به اين تشكر نياز ندارد و سود آن عائد خود ما مي شود.
7. با كساني كه به نماز اول وقت اهميت مي دهند رفت و آمده داشته باشيد و از مصاحبت با افراد بي نماز و يا آنها كه اهميت به نماز نمي دهند كمتر رابطه برقرار نماييد و مواظب باشيد تأثير گذار باشيد نه متأثر. چون انسان از دوستان و روحيات خود تأثير مي پذيرد. بنابراين چه بهتر است با چنين انسان هايي نشست و برخاست داشته باشيد.
8. از كساني كه شخصيت آنها مورد قبول شما و همسرتان است، استفاده كنيد و هر از گاهي به نزدش برويد تا شما را نصايح و انفاس قدسي اش تشويق و ترغيب به دين و اعمال تان كند.
9.  سعي كنيد كتابهايي مناسب كه در آن خاطرات و داستان هاي شيرين از نماز بزرگان و اشعار و احاديث زيبا است و نيز مورد علاقه او هستند در دسترس او قرار دهيد.
10. براي او و خود بسيار دعا كنيد و از خدا بخواهيد كه قلبتان را به خود متوجه نمايد.
11. توجه دادن به فوائد نماز اول وقت: وقتي كه از نظر عاطفي با همديگر نزديك هستيد، صميمانه اين خواستة خود را در قالب خواهش از ايشان بخواهيد.
در پايان احاديثي دربارة نماز اول وقت مي آورم و آنرا به شما اهداء مي كنم اميد است با خواندن و عمل و گفتن آن به همسرتان براي ما نيز دعا كنيد:
1. امام علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمايند: «ليس عمل احب الي الله عزوجل من الصلاة فلا يشغلنكم من اوقاتها شيء من امور الدنيا»[2]، يعني هيچ عملي در پيشگاه خدا محبوب تر از نماز نيست پس چيزي از امور دنيا را از خواندن نماز اول وقت باز ندارد.
2. امام باقر ـ عليه السّلام ـ مي فرمايند: «نخستين چيزي كه از انسان حساب مي كشند نماز است كه اگر پذيرفته شد ساير اعمال نيز پذيرفته مي شود. همانا اگر نماز در وقتش ادا گردد و بالا رود به سوي صاحبش بر مي گردد در حاليكه نوراني است و به صاحبش مي گويد خدا تو را حفظ كند كه مرا حفظ كردي و اگر در غير وقتش و ناقص به جا آورده شود و بالا رود به سوي صاحبش بر مي گردد و در حاليكه سياه و تاريك است مي گويد: مرا ضايع كردي خدا تو را ضايع كند»[3].
3. محدث قمي در سفينة البحار نقل كرده كه پيامبر فرمود: «هر انساني كه بر اوقات نماز (خواندن در اول وقت) اهتمام داشته باشد من برايش راحتي را در دم مرگ، رفع اندوه و رنج، و نجات از آتش را ضمانت مي كنم»[4].
4. پيامبر در ضمن تعليم چهل حديث به امام علي ـ عليه السّلام ـ فرمودند: «تقيم الصلاة بضوء سابق في مواقيتها و لا  توخرها فان في تأخيرها من غير عله غضب الله عزوجل»، يعني با وضوي كامل در اول وقت نماز را اقامه كن آن را بدون عذر از اول وقتش به تأخير نينداز چون اين كار خداوند قهار را به خشم مي آورد»[5].
5. پيامبر بزرگورا اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «من حافظ علي الخمس باكمال طهورها و مواقيتها كانت له نورا و برهانا يوم القيامة» يعني كسي كه نماز هاي پنچگانه خويش را با وضوي تمام و سر وقت شان بخواند اين نماز در قيامت براي او نور و برهاني شايسته براي نجات از آتش جهنم است»[6]

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. نماز از ديدگاه قرآن و حديث، سيد حسين موسوي راد لاهيجي، قم: انتشارات جامعه مدرسين حوزه علميه قم، چاپ 15، پاييز 78.
2. روان شناسي رابطه، دكتر غلامعلي افروز، نشر نوادر، تهران.

پي نوشت ها:
[1] . اصول كافي، ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كليني، تهران: دارالكتب الاسلاميه، 1365، ج 2، ص 78، حديث 14.
[2] . نماز از ديدگاه قرآن و حديث، سيد حسين موسوي راد لاهيجي، قم، انتشارات جامعه مدرسين حوزه علميه قم، چاپ 15. پائيز 78، ص 44 به نقل از وسائل الشيعه.
[3] . همان، ص 55، به نقل از سفينة البحار، اول ما يحاسب به العبد الصلاة فان قبلت قبل از ما سواها ان الصلاة اذا ارتفعت في وقتها رجعت الي صاحبها و هي بيضاء مشرقه … .
[4] . همان، ص 52، به نقل از سفينة البحار.
[5] . همان، ص 52، به نقل از سفينة البحار.
[6] . همان، ص 52، به نقل از اسرار الصلاة و مهماتها.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد