يكي از چيزهايي كه لازم است انسان در سراسر زندگي خود آن را مراعات كند اين است كه عزت و شرافت خود را حفظ نمايد و از كارهاي لغو و بيهوده پرهيز كند؛ زيرا ارزش و اعتبار هر فردي بالاتر از لهويات و لغويات است، بابا طاهر آن عارف وارسته در اين زمينه گفته:
دلا غافل ز سبحاني چه حاصل مطيع نفس و شيطاني چه حاصل
بود قدر تــو افـزون از ملائك تو قدر خود نمي داني چه حاصل
در رابطه با سؤال بايد گفت: كه چنين حديثي از امام صادق ـ عليه السلام ـ وجود دارد و از حضرت علي ـ عليه السلام ـ نقل نشده است، امّا سند و آدرس حديث: مرحوم ثقة الاسلام كليني در كتاب شريف كافي چنين نقل مي كند: «عدة من اصحابنا عن احمد بن محمد بن خالد عن عثمان بن عيسي عن اسحاق بن جرير قال سمعت ابا عبدالله ـ عليه السلام ـ يقول ان شيطانا يقال له القفندر اذا ضرب في منزل رجل اربعين يوما بالبربط و دخل عليه الرجال وضع ذلك الشيطان كل عضو منه علي مثله من صاحب البيت ثم نفخ فيه نفخة فلا يغار بعدها حتي تؤتي نساؤه فلا يغار.»[1]عده اي از اصحاب ما از احمد بن محمد بن خالد از عثمان بن عيسي از اسحاق بن جرير نقل مي كنند كه گفته: شنيدم از امام صادق ـ عليه السلام ـ مي فرمود: وقتي كه در منزل شخصي چهل روز به ربط (نوعي از آلات لهو) نواخته شود و مردان اجنبي در آن جا وارد شوند شيطان قبيح المنظري به اسم قَفَندر تمام اعضاي بدن خود را بر اعضاي بدن صاحب خانه قرار مي دهد سپس بر صاحب خانه مي دمد كه در نتيجه آن شخص پس از آن غيرت به كار نمي برد حتي اگر به زنش هم تجاوز شود در او اثري نمي كند.
در بررسي اسناد اين حديث مي يابيم كه احمد بن محمد بن خالد برقي[2] و اسحاق بن جرير[3] هر دو مورد وثوق و اطمينان هستند، اماعثمان بن عيسي؛ دربارة ايشان بحث و گفتگو زياد شده كه آيا مورد اطمينان هست يا نه؟ با مراجعه به كتب رجال مي بينيم كه در كتاب هاي رجالي كسي عثمان بن عيسي را توثيق نكرده، و همه قائلند به اين كه ايشان يكي از بزرگان فرقة واقفي بوده[4] و بعدها از آن فرقه روي گردان شد ،[5] از اين رو وجود چنين شخص مجهول الحال در بين اسناد، اين حديث را از اعتبار مي اندازد.
در توجيه اين روايت بايد گفت: هر عملي يك اثر وضعي به همراه دارد به عنوان مثال: اگر كسي شراب بنوشد اثر وضعي اين عمل اين است كه عقل او ـ هر چند به گونه موقت ـ زايل مي شود اگر چه شراب خورنده جاهل به اين مسئله باشد و نداند آن چه را كه مي نوشد شراب است ولي اين عمل اثر وضعي خود را دارد، يا اين كه اگر كسي زهري را بنوشد هر چند جاهل به زهر بودن آن باشد باز هم آن زهر اثر وضعي خود را دارد، و گوش دادن به لهو و لعب و موسيقي و به راه انداختن مجالس لهو و لعب و رفت و آمد مردان بي مبالات ، اثر وضعي خود را كه بي غيرتي و بي ناموسي است ، خواهد گذاشت.
به هر تقدير دلالت حديث بسيار روشن است و کمترين پيام موسيقي و آلات لهو و لعب بيناموسي و بيغيرتي است.
پي نوشت ها:
[1] . محمد بن يعقوب كليني، الكافي، دارالكتب اسلاميه، آخوندي، چاپ سوم، 1367، ج6، ص433، ح14؛ حرّ عاملي، وسائل الشيعه، مؤسسه آل البيت، چاپ دوم، 1414ق، ج17، ص312، ح22626، از كتاب كافي نقل نموده است.
[2] . رجال نجاشي، قم، جامعه مدرسين، 1407ق، ش182، ص76.
[3] . همان، ش170، ص71.
[4] . گروهي كه به حضرت موسي بن جعفر(ع) توقف كردند و امامت امام هشتم(ع) را نپذيرفتند.
[5] . رجال نجاشي، همان، ش817، ص300.