چگونه ممكن است حضرت علي-عليه السلام- در يك شبانه روز هزار ركعت نماز بخواند؟

بسياري از مورخين و محدثين نقل كرده‌اند كه علي- عليه السلام- در شبانه روز هزار ركعت نماز مي‌خواندند.[1] از جمله حديثي از امام صادق ـ عليه السّلام ـ نقل شده‌كه مي‌فرمايد: «ان عليا في آخر عمره يصلي في كل يوم وليله الف ركعه».[2] يعني‌‌علي- عليه‌السلام- در اواخرعمر مبارك‌شان هر شبانه روز هزار ركعت نماز مي‌خواند. اين موضوع همواره مورد اعتقاد عمومي و باور همة علماء بوده است تا اين‌كه «ابن تيميه» قدم به عرصة دانش گذاشت. او گاهي اين عمل نيك را مكروه پنداشته و گفته است: نماز هزار ركعت ارزشي ندارد. و گاهي هم گمان كرده است كه اين كار از توانايي آدمي خارج است چون هزار ركعت نماز خواندن و به ديگر وظايف نيز پرداختن غير مقدور خواهد بود، زيرا آدمي نيازمند به خوراك وخواب و… نيز هست.
اما مكروه و بي‌ارزش شمردن اين عمل، مطلبي است كه از ناداني همه جانبة «ابن تيميه» از شئون عبادات و فقه و وارونه جلوه دادن حقايق از روي جهالت و يا عمد حكايت مي‌كند، چون احاديث زيادي از پيامبر- صلي الله عليه و آله- در مورد كثرت نماز و ثواب آن وارد شده است و در آن‌ها تاكيد شده هركس توانايي آن را دارد كوتاهي نكند. و به جا آوردن هزار ركعت در يك شبانه روز هم از نظر عقلي و هم از نظر عرفي ممكن مي‌باشد و غير از علي- عليه‌السلام- افراد ديگري هم اين عبادت را انجام مي‌دادند.
براي مثال، اسود بن يزيد نخعي هفتصد ركعت و عبد‌الرحمن بن ابان و…..در هر روز هزار ركعت نماز مي‌خوانده‌‌اند[3]. پس به جاي آوردن هزار ركعت نماز عملي ممكن بوده.[4] پس كساني كه اين عمل را غير ممكن مي‌دانند، منشأ آن كسالت روحي آن‌ها از انجام عبادت زياد مي‌باشد. ولي كساني كه شيريني اطاعت و بندگي خدا را چشيده‌اند اين گونه اعمال را جزء امور عادي مي‌شمارند.
و از طرف ديگر، ذکرها وارکان  نماز‌هاي مستحبي، مانند نماز‌هاي واجب نيست، چون آن‌ها را مي‌توان در هر مكان و به هر صورت ممكن، حتي در حال راه رفتن و خوابيده انجام داد و مي‌توان ركوع و سجود  را با اشاره سر و چشم وحتي بدون سوره ودرحال راه رفتن انجام داد؛ علامة «اميني» مي نويسد،كه از دوستانش كساني را مي‌شناسد كه گاهي در شب و گاهي در روز هزار ركعت نماز مي‌خواند.[5]درنتيجه خواندن هزار رکعت نماز مستحبي براي افراد عادي ازمحالات نيست؛ ازاينروي براي امير مومنان که درعشق ورزي به خداوند وعبادت او پس از پيامبر بي مانند است ؛امري بس آسان وممکن است.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ انسان كامل و سيري در نهج البلاغه، استاد شهيد مطهري.
2- سيره ي عبادي امام علي ، محمد شريفي.
3- سيره ي عبادي امام علي ،بنياد پژوهشهاي قرآني حوزه ودانشگاه.

پي نوشت ها:
[1] . ابن جوزي، صفة الصفوة، ج2، ص56، و طبقات ذهبي، ج1، ص71.
[2] . مجلسي، محمد باقر، بحار‌الانوار، ج4، ص17.
[3] . انساب بلاذري، ج5، ص120. و بدايه و نهايه، ج8 ، ص70، و شذرات الذهب، ج1، ص310 .
[4] . علامه اميني، الغدير، ج5، ص25 تا 30.
[5] . همان، ص28.