آيا دليل فراواني استمناء جز از اين است كه نمي توان متعه كرد؟ چرا ازدواج موقت در جامعه رواج پيدا نمي كند و حوزه در اين كار كوتاهي مي كند؟

به نظر مي رسد نسبت دادن علت استمناء به نبودن زمينه متعه نياز به تأمل دارد. متأسفانه اين بيماري به دلايلي كه گفته خواهد شد، در بين نوجوانان و جوانان، ‌شيوع دارد. به اختصار برخي از به عوامل مؤثر در شيوع خودارضايي، اشاره مي شود:
1. تربيت جنسي نا صحيح:
اينگونه افراد در كودكي توسط والدين، تربيت ناصحيحي داشته اند. ممكن است كه والدين، در نزد كودكان خود، مبادرت به عمل زناشويي كرده باشند. بايد به كودك ياد داد كه بدون اجازه وارد اتاق خواب والدين نشود. بستر كودكان و فرزندان خردسال بايد از هم جدا، انداخته شود. و يا والدين نتوانسته اند از عهدة سوالات جنسي آنها بر آمده و تربيت جنسي مناسب داشته باشند. همچنين دختران و پسران بالغ نبايد بدون حضور بزرگتر در مكان خلوت قرار بگيرند.[1]2. پوشش نامناسب:
پوشيدن لباس تنگ و چسبان از عوامل تحريك كننده است و بايد از اين نوع پوشش استفاده نشود.
3. فيلمهاي مستهجن:
ديدن فيلم ها،‌سي دي ها، مجلات و عكس هاي مبتذل، عامل مهم ديگري براي تحريك جنسي و رواج خودارضايي است.
4. محيط هاي آلوده:
 افراد و دوستان منحرف، عامل ديگري در انحرافات جنسي است.
5. عدم آگاهي:
اوليا و مربيان بايد در آگاهي بخشي به دانش آموزان اقدام كنند و ضررهاي خطرناك جسمي و روحي خودارضايي را گوشزد كنند. اگر آنها از اين ضررها و آسيب هاي جسمي و رواني آگاه باشند، در ترك اين عمل اقدام مي كنند، حتي بسياري از نوجوانان از حرمت و گناه كبيره بودن آن اطلاعي ندارند و فكر مي كنند اين يك نياز براي آنها است.
بنابراين گسترش استمناء تنها به دليل عدم رواج متعه نمي باشد. آيا به نظر شما، نوجواني كه در سنين 15-13 سالگي است و مبادرت به اين عمل مي كند، به اين دليل است كه نمي تواند ازدواج موقت انجام دهد؟ آيا اساساً اين سنّ براي ازدواج (چه دائم و چه موقت) مناسب است؟ قطعاً جواب منفي است. لذا بايد دلايل ديگري داشته باشد كه به برخي از آنها اشاره شد.
مختصري درباره ابعاد ازدواج موقت
ازدواج موقت، شرايط خاصّي دارد. تشريع و حكمت ازدواج موقت براي مواقع ضروري است. بيشتر براي افرادي كه به سنّ ازدواج دائم رسيده اند، امّا به دلايلي نمي توانند ازدواج دائم انجام دهند. اسلام براي ارضاء نياز جنسي راه معقول و منطقي براي انسان در نظر گرفته است. شرايط و حدودي براي آن تعيين نموده است. در اين نوع ازدواج بايد طرفين، زمان ازدواج و مهر را تعيين كنند. از طرف ديگر، اينكه ائمه ـ عليهم السّلام ـ برخي از افراد (كه شرائط لازم را داشته باشند) تشويق به اين امر مي كردند، براي مقابله با تحريم اين عمل توسط خليفة ثاني، كه برخلاف آية قرآن و سيرة پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ بود. آنان، در شرايط خاصي، افرادي را تشويق به ازدواج موقت مي كردند.[2]امّا اينكه چرا اين قانون اسلامي اجرا نمي شود به اسلام و تشيّع برنمي گردد، بلكه عمل مسلمانان (سوء استفاده، مخالفت و حتي حرام دانستن آن از طرف علما اهل سنت، ‌قبح عرفي و تعصب هاي بي جا، غرض ورزي و…) است كه باعث عدم رواج اين عمل شده است. در اين ميان سوء استفاده برخي افراد و آسيب هاي شديد رواني اين زنان در اين موارد، عامل مهمي در عدم رواج اين سنّت اسلامي در جامعه مي باشد. لذا بايد شرايط و زمينه هاي لازم براي عملي شدن آن در سطح جامعه فراهم شود، با  فرهنگ سازي، بسترهاي لازم آن آماده شود، بايد روشن شود كه چه كساني و با چه ويژگي هايي و با چه تعهّداتي مي توانند اقدام به ازدواج موقت نمايند. پيامدها و آثار بعدي آن بايد مشخص شود و قوانين لازم براي جلوگيري از سوء استفاده برخي افراد در نظر گرفته شود. از آنجا كه ازدواج موقت براي هوسراني و تأمين شهوت راني براي افراد نمي باشد، بايد نگاه و نگرش افراد به اين ازدواج، عوض شود. نبايد فقط از جنبة فردي و جنسي به آن نگاه كرد، بلكه بايد مصالح و شرايط اجتماعي آن را در نظر گرفت. دراين ازدواج، ارزش، منزلت، شخصيت، عزت نفس پسر و دختر بايد محفوظ بماند و به نحو مطلوب تأمين گردد. نبايد با نيزهاي عاطفي و رواني زن بازي شود. و آثار منفي يأس و نااميدي و نابساماني روحي، اضطراب، نگراني، افسردگي و پوچي به زن دست دهد.[3]بنابراين كارشناسان فرهنگي، اجتماعي بايد در مورد ازدواج موقت، راه كارهاي مناسبي را ارائه دهند و براي عملي شدن آن، نياز به فرهنگ سازي مي باشد. بسياري از كتاب ها و مقاله هايي كه از طرف افراد مذهبي و فرهنگي در اين باره نوشته مي شود، به خاطر اين است كه بتوانند به تدريج موانع فرهنگي، آسيب ها، سوء استفاده ها و … را برطرف سازند و مسلّماً چيزي كه به خاطر عدم برنامه ريزي دقيق، و دشمني برخي، سالها منفور اغلب جامعه گشته را نمي توان سريع تغيير داد.
كنترل شهوت تنها با صيغه درمان نمي شود، اگر چه منكر نقش مفيد آن نيستيم. بسياري راه هاي ديگر مثل مراقبت چشم، گوش، گزينش دوست خوب، پرهيز از غذاهاي محرك، برنامه ريزي براي اوقات فراغت، ورزش و مبارزه با هجمه هاي فرهنگي، خودسازي و مبارزه با نفس با استفاده از عوامل معنوي همچون روزه و … وجود دارد كه مي توانند اين غريزه را تا زمان ازدواج كنترل و به تأخير اندازند.
هر سازمان و هر مركزي كار خاص خود را دارد؛ برخي از حوزه كه كارش (تبليغ، تربيت شاگرد، تدريس، تحقيق و هدايت) است، انتظار دارند كه مستقيماً اين موضوع را هدايت کند. اساساً كار فقها، تبيين مسائل فقهي و استنباط احكام از متن احاديث، قرآن و عقل است. به همين خاطر علما به تعيين حدود صيغه موقت پرداخته اند و از نظر فقهي آن را بحث كرده اند، تا آنجايي كه همه مراجع در كتاب توضيح المسائل خود فصلي در اين رابطه آورده اند.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. نظام حقوق زن در اسلام، مطهري، صدرا ، چاپ 22، 69.
2. تحليلي بر رونشناسي زن در ازدواج موقت، طلعت رافعي، دانژه، چاپ اول، 82.
3. فتنة نفس، نوروز صدري، سبط النبي، چاپ اول، 82.

پي نوشت ها:
[1] . صدري، نوروز، فتنة نفس، سبط النبي، چاپ اول، 82، ص 139.
[2] . مطهري، مرتضي، نظام حقوق زن در اسلام، صدرا، چاپ بيستم و دوم، 1369، ص 55.
[3] . طلعت رافعي، تحليلي بر روان شناسي زن در ازدواج موقت، دانژه، چاپ اول، 1382، ص 50 و 31.