ابن عربی در صلوات خاصه خود، امام کاظم(ع) را «اکسیر فلزات عارفان» اعلام می‌کند. معنای این عبارت چیست؟

جدا از بررسی صحت استناد این صلوات به محی الدین ابن عربی، باید گفت؛ واژه‌ی «اکسیر» در لغت به معنای کیمیا و جوهری است که در گذشته تصور می‌شد که می‌تواند ماهیت جسم را تغییر دهد؛ مثلاً جیوه را تبدیل به نقره و مس را تبدیل به طلا کند.[1] در عبارت «اکسیر فلزات عرفاء»،[2] که در باره امام کاظم(ع) به کار برده، ظاهرا مقصود این است که اهل عرفان اگر بخواهند به تمام مقامات عرفانی برسند و فلز وجود عادی آنها تبدیل به طلای وجود عرفانی گردد، باید از وجود امام کاظم(ع) بهره گیرند و دستورات ایشان را به کار ببندند و متمسک و متوسل به ایشان باشند؛ چنان‌که در داستان بُشر حافی، امام(ع) با دستگیری و هدایت او، فلز تاریک وجودش را تبدیل به وجودی نورانی کرده بود.[3]

[1]. عمید، حسن، فرهنگ عمید، واژه‌ی «اکسیر».

[2]. «إکسیر فلزّات العرفاء». موسوى خلخالى، صالح، شرح مناقب محیى الدین عربى، ص 266، تهران، کتابخانه خورشید، چاپ اول، 1322ش.

[3]. ر. ک: «زندگی‌نامه بشر حافی»، 104205.