از ادهم بن امیه که روز عاشورا در در دفاع از امام حسین(ع) به شهادت رسید، چه اطلاعاتی وجود دارد؟

بر اساس برخی از نقل‌های تاریخی یکی از کسانی که روز عاشورا در دفاع از امام حسین(ع) به فیض شهادت نائل شد،[1] ادهم بن امیه است.[2] وی از شیعیان بصره[3] و از قبیله‌ بنی عبدالقیس‏ بود.[4]

اطلاعات زیادی از ایشان را در میان کتاب‌های متقدم و مقاتل کهن نیافتیم، اما برخی از متأخرین – بدون ذکر منبع – نام پدرشان را امیه مخشی خزاعی دانستند که از اصحاب پیامبر(ص) بود و توانست یک حدیث از حضرتشان نقل کند.[5]

هم‌چنین ایشان را از کسانى به شمار ‌آورده که در خانه‌ی ماریه دختر سعد و یا منفذ عبدى، برای بیعت با امام حسین(ع) اجتماع کرده بودند[6] و همراه یزید بن ثبیط نزد امام حسین(ع) در مکه حاضر شد[7] و با حضرتشان بود تا در روز عاشورا در حمله‌ی اول به شهادت رسید.[8]

همان‌گونه که گفته شد، این گزارش‌ها را در منابع کهن نیافتیم. و هم‌چنین در زیارت‌نامه‌ها نامی از وی نیست و در کتاب‌ها رجزی از او ثبت نشده است.

[1]. «شهدای قیام عاشورا»، 28614.

[2]. رسان، فضیل بن زبیر، تسمیة من قتل مع الحسین ع‏، ص 153، قم، آل البیت ع‏، چاپ دوم‏، 1406ق.

[3]. همان.

[4]. محلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة فی مناقب الأئمة الزیدیة، مصحح، محطوری، مرتضی بن زید، ج 1، ص 210، صنعا، مکتبة بدر، چاپ اول، 1423ق.

[5]. الحسینی الحائری الشیرازی‏، السید عبد المجید،ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین ع و اصحابه‏، ص 469، قم، زمزم هدایت‏، بی‌تا.

[6]. همان. با این وجود در کتاب‌های متقدم از پیوستن تنها دو نفر به نام عبدالله و عبیدالله بن یزید بن ثبیط به امام حسین(ع) مطرح شده است و نامی از ادهم بن امیه دیده نمی‌شود؛ ر. ک: ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 4، ص 21، بیروت، دار صادر، 1385ق.

[7]. ‏ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین ع و اصحابه‏، ص 469.

[8]. سماوی، شیخ محمد بن طاهر، ابصار العین فی أنصار الحسین(ع)‏، ص 192، قم، دانشگاه شهید محلاتی‏، چاپ اول، 1419ق.