آیا پاداش فرد پاکدامنی که با وجود توانایی انجام گناه از ارتکاب آن خودداری می‌کند از پاداش شهید بیشتر است؟

ابتدا باید گفت که بسیاری از افراد باایمان را می‌توان یافت که هم توفیق پاکدامنی را داشته و هم به مقام شهادت نائل شده‌ و سزاوار دریافت هر دو پاداشند و به عبارتی بیشتر شهیدان، عفیف و پاکدامن نیز بوده‌اند و هرچند ناممکن نیست اما به ندرت این اتفاق رخ می‌دهد که فردی ناپاک در مسیری گام بردارد که سرانجامش شهادت باشد.
با توجه به این نکته باید گفت که روایتی از امام علی(ع) نقل شده است که پاکدامنی را بر شهادت ترجیح داده است: «کسى که در راه خدا جهاد کند و شهید شود، پاداشش بیشتر از کسى نیست که بتواند گناه کند اما عفّت ورزد [و گناه نکند]! انسان پاکدامن نزدیک است که فرشته‌اى از فرشتگان خدا شود».[1]
می‌دانیم که مقام شهیدان در اسلام بسیار والاست؛ و قرآن مجید و روایات، درباره شهیدان راه خدا و مقام والاى آنها سخن بسیار گفته‌اند؛ چنان‌که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «والاتر از هر کار نیکى کار نیک دیگرى وجود دارد تا به شهادت در راه خدا می‌رسد که بالاتر از آن، نیکى دیگرى نیست».[2]
با این حال، امام علی(ع) مسئله عفّت و پاکدامنى و چشم‌پوشى از گناه را به هنگامى که انگیزه‌هاى شدید آن در وجود انسان زنده می‌شود کمتر از شهادت در راه خدا ندانسته و این نشان می‌دهد که اسلام براى مسائل اخلاقى مخصوصاً عفت‏ نفس به ویژه در مقابل انگیزه‌هاى شدید جنسى چه اندازه اهمیت قائل است.[3] چرا چنین نباشد، با آنکه انسان عفیف و پاکدامن در جهاد اکبر به پیروزى رسیده، و مجاهد با دشمنان خدا چه شهید شود، و چه پیروزمندانه از جبهه جهاد بازگردد، پیروزى را در جهاد اصغر به دست آورده است.
امام(ع) در تأیید این مطلب و تأکید بر آن؛ در پایان این سخن، عفیف و پاکدامن را همچون فرشته‌اى از فرشتگان خدا می‌شمرد و می‌فرماید: «چنین کسى نزدیک است به مقام فرشتگان مقرّب الهى برسد».
بخشى از مقاماتى که بسیارى از اولیا و انبیا پیدا کرده‌اند مرهون عفّت نفس آنها و پرهیز از گناهان بوده است. حضرت یوسف(ع) گرچه به‌دلیل عفّت و پاکدامنى سال‌ها در زندان به سر برد و رنج‌هاى فراوانى تحمل کرد اما علاوه بر مقامات معنوى و اخروى، در دنیا سربلند و سرافراز شد و عزیز مصر، آن کشور پهناور و بزرگ گشت.
در حدیثى از پیامبر گرامى اسلام(ص) می‌خوانیم: «کسى که از چهار چیز خود را حفظ کند وارد بهشت می‌شود: دنیاپرستى، هواپرستى، شهوت شکم و شهوت جنسى».[4]
همچنین امام باقر(ع) می‌فرماید: «هیچ عبادت الهی‌اى برتر از این نیست که انسان در مقابل شکم‌پرستى و شهوت‌پرستى عفیف و پاک بماند».[5]