این‌که برای انعقاد نطفه در روایات به زمان خاصی سفارش شده است، اگر مغایر با اوقاتی باشد که احتمال بارداری زن در آن بیشتر است، چه باید کرد؟

1. توجه به این نکته ضروری است؛ احکامی که در اسلام تشریع شده (مانند وجوب، حرمت و کراهت) مرتبط با زمانی است که انجام و ترک آن در اختیار مکلفان باشد و در مواردی که حالت اضطرار و یا شبه آن‌را پیدا کند، چه بسا حکم حرمت و کراهت نیز بر داشته شود؛ مانند خوردن مردار که در حال عادی حرام، اما برای افراد مضطر حلال شده است و یا سفر که در برخی روزها مکروه بوده، اما با توکل بر خدا و پرداخت صدقه می‌توان کراهت آن‌را برطرف کرد،[1] که این موضوع در موارد مکروه، نمود بیشتری دارد.
2. توصیه‌هایی که در باره کراهت همبستری در برخی زمان‌ها شده، نیز از همین موارد است که در صورت ناچاری کراهت آن برداشته خواهد شد، اما با این وجود به نظر نمی‌رسد که بیشترین ضریب بارداری منحصر در یکی دو روز باشد، بلکه معمولاً نزدیک یک هفته این توانایی وجود دارد.
3. پس از این‌که زن و شوهر، به دور از هیاهوى روز و هنگام سکوت شب، وارد بستر می‌شوند، با گفتن «بسم اللّه الرحمن الرحیم» و یاد خدا، معاشرت و رابطه جنسى خودشان را به خدا پیوند بزنند و به آن، تقدّس ببخشند و بدین وسیله، خویش را از شرّ افکار مزاحم و وسوسه‌هاى شیطانى، مصون نگه‌دارند.
انعقاد نطفه بچّه در شرایطى که والدین به یاد خدایند، باعث مى‌شود که فرزند در آینده، از شر و بدى و امور شیطانى، محفوظ بماند و به انواع انحرافات دچار نگردد، بلکه با خدا و اولیاى الهى، رابطه عاطفى و معنوى برقرار سازد؛ چون احادیث در این زمینه، فراوان‌اند، تنها به یکى از آنها بسنده مى‌کنیم.
امام صادق(ع) در جهت فراهم سازى زمینه‌هاى روان شناختى و معنوى زوجین مى‌فرماید:
«إِذَا أَتَى أَحدُکُم أَهلَهُ فَلیَذکُرِ اللّهَ، فَإِنَّ مَن لَم یَذکُرِ اللّهَ عِندَ الجِمَاعِ وَ کَانَ مِنهُ وَلَدٌ کَانَ ذَلِکَ شِرکَ الشَّیطَانِ وَ یُعرَفُ ذَلِکَ بِحُبِّنَا وَ بُغضِنَا»؛[2] هنگامى که آماده مى‌شوید براى ارتباط جنسى، خدا را یاد کنید، به درستى که افرادى که در این هنگام، از خدا غافل باشند، اگر نطفه فرزندى منعقد شود، این فرزند در آینده، در رفتارهاى شر و بدى، همانند شیطان عمل مى‌کند و این افراد، از طریق دوستى و دشمنى با ما (اهل بیت) شناخته مى‌شوند.
4. کاربر گرامی؛ با این مقدمه به شما توصیه می‌شود در این زمینه این قدر وسواس به خرج ندهید. البته برخی از زمان‌ها ممکن است در نطفه تأثیر داشته باشد، اما با دعا و صدقه، ان‌شاء الله تأثیر آن برطرف خواهد شد. همان‌گونه که می‌دانید نزدیکی جز در زمان حیض و نفاس و یا زمانی که برای زن ضرر قابل توجه داشته باشد حرام نیست. از آن طرف نیز مرد حق ندارد در هنگام نزیکی منی خود را بدون اجازه زن بیرون از رحم بریزد. همین دو حکم می‌گوید با هر بار نزدیکی این احتمال وجود دارد که زن حامله شود؛ لذا اگر در همین ایامی که شما می‌گویید اشکال دارد، در حالی که از نظر شرع نزدیکی حرام نیست، حال اگر زن حامله شد، آیا به نظر شما اشکالی دارد؟!
۵. امام محمد باقر (ع) فرمود: اگر کسی بخواهد همسرش حامله شود در روز جمعه دو رکعت نماز با رکوع و سجود طولانی بگزارد و پس از آن بگوید: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِمَا سَأَلَکَ بِهِ زَکَرِیَّا إِذْ قَالَ رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثِینَ اللَّهُمَّ هَبْ لِی ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ اسْتَحْلَلْتُهَا وَ فِی أَمَانَتِکَ أَخَذْتُهَا فَإِنْ قَضَیْتَ فِی رَحِمِهَا وَلَداً فَاجْعَلْهُ غُلَاماً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ نَصِیباً وَ لَا شِرْکاَ»؛[3] یعنی خدایا از تو درخواست می‌کنم درخواست حضرت زکریا را، زمانی که گفت پروردگارا مرا تنها و بدون نسل و بدون وارث قرار مده که تو بهترین وارثی. خدایا به من نسل و ذریه پاک عنایت فرما، همانا تو دعای مرا می‌شنوی،… خدایا اگر برایم فرزندی مقدر نمودی او را غلام قرار دهد و برای شیطان در او نصیب و شریکی قرار مده.
۶. على بن محمد نصیرى می گوید با دختر جعفر بن محمود ازدواج کردم و او را بسیار دوست داشتم، ولی مدّتى گذشت از وى صاحب فرزندى نشدم، خدمت حضرت رضا (ع) رسیدم و موضوع را به ایشان عرض کردم، حضرت تبسّم کرد و فرمود: در انگشترى که نگین آن فیروزه است بنویس «رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثِینَ». راوی می گوید من این کار را کردم و یک سال از این قضیه گذشت خداوند به من پسرى عنایت فرمود.[4]
آنچه در این روایات قابل دقت است این است که امام نفرمود فلان شب باشد یا فلان روز نباشد، بلکه فرموده از خدا در خواست فرزند صالح کنید.
۷. چنین سختگیری‌های در شرع توصیه نشده، البته یک سری توصیه‌هایی برای انعقاد نطفه شده، اما این بدان معنا نیست که این همه به خودتان سخت بگیرید و در طول سال دنبال فرصت بگردید. همان‌گونه که می‌دانید زمان، مکان و… نمی‌توانند علت تامه برای به دنیا آمدن فرزند سالم و یا سعادت و خوشبختی وی باشند.
به نظر می‌رسد با توجه به شرایط جامعه شما نگران از آینده فرزندتان باشید. آنچه در آینده فرزندان تأثیر گذار است، روش های تربیتی است که پدر و مادر می تواند داشته باشند. ما باید در این‌گونه کارها در حد معمول مسائل را مراعات کنیم و بقیه را به خدا بسپاریم؛ لذا از این جهت نگران نباشید. اگر در همان نزدیکی که شما با دعا و ذکر خدا انجام داده‌اید نطفه فرزندی منعقد شده باشد، با توجه به روایاتی که بیان شد، ان‌شاء الله فرزند سالم و صالح خواهد شد.
برای مطالعه بیشتر:
آداب قبل از تولد فرزند، سؤال 1057
روزهای خوب و نیک برای کار و تلاش، ۱۳۳۹۵

---