در مورد چگونگی پیدایش نفس(روح) نظریات مختلفی از سوی حکیمان بیان شده است. اکثر حکیمان معاصر نظریه صدر المتألهین را در این زمینه پذیرفتهاند. بر اساس این نظریه، نفس همراه با پیدایش بدن و به تدریج خلق میشود؛ یعنی همانگونه که خلقت بدن تدریجی است؛ ابتدا نطفه، سپس خون بسته، و در نهایت کامل میشود؛ نفس نیز ابتدا همان صورت جمادی است و در نهایت کامل میشود. به بیان فلسفی، نفس در ابتدای حدوث، جسمانی است و در اثر حرکت جوهری و سیر تکاملی، به درجۀ تجرد و روحانیت میرسد.