باورهایی، مانند توحید و ولایت از اموری هستند که هر صفت نیک انسان در پرتو اینها معنا پیدا میکند، و هر صفت و ویژگی خوب انسان بدون آنها رنگ و بوی خدایی نخواهد داشت؛ صفات نیکی هم وجود دارند که به حسب مورد میتوانند به عنوان بهترینها معرّفی شوند؛ مانند خوشاخلاقی، گذشت، ایثار و…
البته این صفات نمیتوانند جامع باشند و به نظر میرسد که «تقوا» بهترین و جامعترین صفت نیک برای انسانها باشد.[1] این صفت که جامع بسیاری از صفات نیک است، همان پرهیز از ناهنجاریها و محرّمات، و انجام واجبات است؛ و بر اساس قرآن کریم، هر آنکه ویژگی «تقوا» در او بیشتر باشد، نزد خدا جایگاه بهتری خواهد داشت: «یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیر»؛[2] اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شما است، خداوند دانا و آگاه است!
البته این صفات نمیتوانند جامع باشند و به نظر میرسد که «تقوا» بهترین و جامعترین صفت نیک برای انسانها باشد.[1] این صفت که جامع بسیاری از صفات نیک است، همان پرهیز از ناهنجاریها و محرّمات، و انجام واجبات است؛ و بر اساس قرآن کریم، هر آنکه ویژگی «تقوا» در او بیشتر باشد، نزد خدا جایگاه بهتری خواهد داشت: «یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیر»؛[2] اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شما است، خداوند دانا و آگاه است!
[1]. ر. ک: نمایه های «نسبی بودن تقوا»، سؤال 10324؛ «معنای تقوا»، سؤال 12034؛ «رابطه تقوا با نظم»، سؤال 20702.
[2]. حجرات، 13.