تمدن در هر ملتی نشانه تعالی و پیشرفت آن ملت است. سابقه ایجاد تمدن در کشورهای اسلامی بدین معنا است که آنان دارای تولید فکر و اندیشه، ثروت و سرمایه و نیز قدرت بوده اند. و اگر غیر از این بود تمدنی شکل نمی گرفت.
تمدن به معنای پذیرش شهرنشینی، پذیرش نظم و قانون و سایر شئون اجتماعی و همکاری افراد اجتماع با یکدیگر است. و برای شکل گیری یک تمدن عناصر متعددی تأثیر گذار است که عبارت است از: علم، نظم، امنیت، تعاون و همکاری و… که در دین اسلام چه در قرآن و چه در روایات و سیره معصومان (ع) تأکیدات فراوانی بر عناصر تمدن ساز شده است و در حقیقت می توان گفت؛ دین اسلام یک دین تمدن ساز است. تمدن فعلی جهان برآیندی از تلاش و کوشش ملل مختلف جهان در طول تاریخ است که در این میان سهم اسلام در به وجود آمدن این تمدن جدید، بسیار برجسته است؛ زیرا اسلام علاوه بر این که خود مولد علم و تکنولوژی بوده است، آن را به غرب نیز انتقال داده است که این انتقال از سه راه صورت پذیرفته است:
اول. با ارتباط با مسیحیان و تعامل با آنها،
دوم. ترجمه آثار علمی دانشمندان مسلمان به زبان های ملل اروپا،
سوم. تدریس در مراکز علمی اروپائیان.