1. در هنگام ذکر سجده، باید هفت موضع (پیشانی، کف دو دست، سر زانوها و سر انگشتان شست پا) روی «زمین» به معنای عام آن (چه خاک باشد و چه فرش و …) قرار گیرد، در این حکم، ملاک؛ استقرار و ساکن بودن این هفت موضع است.[1] بنابراین هفت موضع در هنگام ذکر سجده باید بر زمین باشد، نه آن که بر خاک و آنچه سجده بر آن صحیح است قرار گیرد. البته از بین این هفت موضع، فقط پیشانی استثناء شده است که می بایست تنها بر زمین (به معنای خاص آن) یا آنچه از زمین می روید واقع شود؛[2](در واقع فقهاء در این مساله جنس زمین را مد نظر قرار دادهاند).
2. کف دست شامل انگشتان نیز مىشود و در حال سجده باید تمام کف دست بر زمین قرار گیرد. البته این امر عرفی بوده و حرکت جزئى انگشتان خللی به صحت سجده وارد نمیکند.[3]
2. کف دست شامل انگشتان نیز مىشود و در حال سجده باید تمام کف دست بر زمین قرار گیرد. البته این امر عرفی بوده و حرکت جزئى انگشتان خللی به صحت سجده وارد نمیکند.[3]
[1]. ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج1، ص 572، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
[2] ر.ک: همان، ج1، ص 584.
[3]. فاضل لنکرانى، محمد، جامع المسائل، ج1، ص 101، انتشارات امیر قلم، قم، یازدهم، بیتا؛ گلپایگانى، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج1، ص 179، دار القرآن الکریم، قم، دوم، 1409 ه ق؛ بهجت، محمد تقى، ج2، ص 171، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ه ق؛ منتظرى، حسین على ، رساله استفتائات، ج2، ص 112، قم، اول، بیتا.