شیعه امامیه با استفاده از آیات قرآن و رهنمودهای ائمه (ع) بر این باور است: مسافر در صورت دسترسی به آب باید وضو بگیرد و در صورت عدم دسترسی باید تیمم نماید.
در میان اهل سنت نیز عده ای مانند شیعه معتقدند: مسافر تنها در صورتی که دسترسی به آب نداشته باشد، باید تیمم نماید؛ اما عده ای دیگر مثل رشید رضا، صرفِ مسافرت را مجوز تیمم می دانند. خواه آب در دسترس باشد خواه نباشد.
خداوند منان در قرآن می فرماید: “و اگر بیمار یا در سفر بودید، یا یکى از شما از قضاى حاجت آمد، یا با زنان نزدیکى کردهاید و آبى نیافتید پس با خاک پاک تیمّم کنید، و از آن به صورت و دستهای تان بکشید. خدا نمىخواهد بر شما تنگ بگیرد، لیکن مىخواهد شما را پاک، و نعمتش را بر شما تمام گرداند”.
علامه طباطبایی در تفسیر آیه تیمم می گوید: مواردى که آیه با تردید شمرده، در مقابل یک دیگر نیستند و مقابله بین آنها مقابله حقیقى نیست؛ براى این که بیمارى و مسافرت در مقابل غائط موجب حدث نیست، تا وضو یا غسل را بر انسان واجب سازد، بلکه بردن نام آنها به این منظور بوده که آدم بیمار و مسافر یا نمىتواند بدن خود را با آب بشوید، یا دسترسى به آب پیدا نمىکند، و این گونه افراد اگر به حدث اصغر و یا حدث اکبر محدث شوند، باید وضو و یا غسل و یا تیمم بگیرند، پس دو شق دیگر که مسئله غائط و تماس با زنان باشد، در مقابل دو شق اول نیستند، بلکه دو شق اول هر یک به دو شق دوم تقسیم مىشوند، به این معنا که مسافر و بیمار دو حال دارند، یا محدث به حدث اصغرند و یا محدث به حدث اکبر.
از این رو معنای آیه شریفه چنین می شود: اگر مریض بودید در حالی که جنب یا با حالت غیر وضو هستید و آب برای شما ضرر دارد، یا در حالی که مسافر هستید قضای حاجت کردید، یا با زنان آمیزش جنسی داشتید و آب نیافتید بر روی زمین پاک تیمم کنید. روایات شیعه و برخی از روایات اهل سنت نیز (که در بحث تفصیلی به آن اشاره می نماییم) سخن ما را تأیید می نمایند.