خوارج گروهی از پیروان علی (ع) بودند که در جنگ صفین به علت مخالفت با آن حضرت در جریان حکمیت از ایشان جدا شده اند و از راه اطاعت آن حضرت بیرون رفته و خارجى گشتند. از این رو به آنان مارقین نیز گفته می شود.
اما انحرافات خوارج: انحرافات این گروه بسیار است و به ما جهت نمونه تنها به برخی از آن اشاره می کنیم: 1. بر اساس عقاید اهل سنت علی (ع) خلیفه چهارم پیامبر اسلام (ص) و بنابر باور شیعه آن حضرت اولین امام و وصی و جانشین رسول الله، واجب الاطاعه و اوامرش مطاع است، اما اهل نهروان بر آن حضرت مخالفت و خروج نموده و در نهایت با آن حضرت جنگیدند و این بزرگ ترین انحراف است.
2. خوارج که از دانش و بینش دینی حظی نبرده بودند در جنک صفین بعد از آن که شامیان به حیله، قرآن ها را بر سر نیزه نمودند، گفتند: اینها نیز مثل ما مسلمانند پس نباید با آنها بجنگیم و علی (ع) را که راضی به سازش با امویان نبود مجبور کردند که به به حکمیت تن دهد، اما پس از پذیرش، با آن حضرت مخالفت نمودند.
3. یکی از اشکالات خوارج بر امام علی (ع) این بود که می گفتند بر اساس آیه شریفه ” إن الحکم الا لله” حکم مخصوص خداوند است از این رو پذیرفتن رأی حکمین یعنی بی توجهی به قرآن و آیه شریفه مذکور!. چنین برداشت ناصحیحی از آیه گفته شده از دیگر انحرافات این فرقه شمرده می شود.
4. یکی دیگر از انحرافات آنان، این بود که می گفتند: کسى که گناه کبیره انجام دهد کافر و از اسلام خارج شده است، مگر توبه کند و دوباره مسلمان گردد. بر این اساس جان و مال مسلمانان ( به زعم خودشان کفار) را مباح می دانستند.
اما در مورد تردید آن حضرت نسببت به جنگ با معاویه، کافی است به این بیان حضرت زمانی که شامیان در جنگ صفین فرار کردند، توجه کنید که به پیروان شان فرمودند: (بروید) بازماندگانشان را که دوستان شیطانند (نیز) بکشید، بکشید آنهایی را که می گویند خدا و پیامبرش دروغ گفتند.
بنابر این، آن حضرت در جنگ با معاویه هیچ گونه تردیدی نداشته بلکه مصمم بوده و دوستان شان را نیز بر این امر تشویق می نمودند.