میزان حجیت افعال و کلمات حضرات معصومین چقدر است؟

یکی از ادله معتبر اسلام، سنت پیامبر (ص) و دیگر معصومین(ع) است که همانند آیات قرآن برای مسلمانان حجت است که به سه شکل قول ، فعل و تقریر معصوم در دسترس ما قرار دارد. گفته‏ها و سخنان معصومین (ع) را که در احادیث و روایات آمده است «قول معصوم‏» ،اعمال و افعالى را که آنان انجام مى‏داده‏اند «فعل معصوم‏» و تایید کردن سخن یا عمل دیگرى را «تقریر معصوم» گویند.

اگر معصوم(ع) کاری را انجام داد،دلالت بر مباح بودن عمل دارد. و اگر کاری را انجام نداد، دلالت بر عدم وجوب دارد. اما مستحب، حرام یا مکروه بودن عمل دانسته نمی شود.. مگر اینکه از دلیل یا نشانه یا علامت دیگری استفاده کنیم .

اگر بدانیم این عملی که از معصوم صادر شده است از اعمال اختصاصی منصب نبوت یا امامت است، ما وظیفه اطاعت و الگو گیری در آن عمل را نداریم.

اما در جایی که شک داریم که عملی را که معصوم(ع) انجام داده از اعمال اختصاصی اوست یا از اعمال غیر اختصاصی، اصل اشتراک در تکالیف، حکم می کند: همه تکالیفی را که ما داریم، آنان نیز داشته باشند، مگر موارد خاصی که دلیل داشته باشیم ، آنان مکلف به تکلیف دیگری هستند.

دلالت گفتار امام از دلالت فعل و عمل آن بزرگواران بیشتر و روشن تر است زیرا در کلام و گفتار امکان استفاده از الفاظ و کلماتی و صیغه های خاصی که کاملاً دلالت بر منظور داشته باشد و حکم را به صورت روشن بیان کند وجود دارد.

اما اینکه حضرات معصومین واجبی مانند نماز را ترک کرده باشند، باید گفت گر چه آنان در موارد زیادی تقیه می کردند و یا یاران خود را امر به تقیه می کردند اما گزارش نشده است که خود آنان، واجبی مانند نماز را ترک کرده باشند.